TÁM ĐẠI LỄ VÀ CHÍN LỄ DÂN TỘC
TÁM ĐẠI LỄ VÀ CHÍN LỄ DÂN TỘC
2.2 Đại Lễ Kính TRỜI, ĐẤNG NGUỒN SỐNG TỐI CAO.
2.3 Hai Đại Lễ Kính nhớ HAI NGÀI HIỂN THÁNH KHỞI TỔ TỘC VIỆT.
2.4 Đại Lễ kính nhớ NGÀI HIỂN THÁNH KHỞI TỔ MẸ TIÊN.
2.5 Đại Lễ Kính THẦN LINH SÔNG NÚI.
2.6 Đại Lễ kính 18 VUA HÙNG THÁNH VƯƠNG QUỐC TỔ.
2.7 Đại Lễ kính TỔ TIÊN, NGUỒN SỐNG của mỗi Người.
2.8 Đại Lễ Kính VĂN THÁNH HIỀN NHÂN.
2.9 Đại Lễ Kính VƠ THẦN NGHĨA SĨ.
3.2 Lễ Đức PHÙ ĐỔNG.
3.3 Lễ Đức ĐẠI ĐẾ ĐỒNG Đ̀NH LĨNH NAM.
3.4 Lễ Đức NAM VIỆT ĐẾ.
3.5 Lễ Đức NGÔ NAM ĐẾ.
3.6 Lễ Đức HƯNG ĐẠO ĐẠI VƯƠNG.
3.7 Lễ Đức LÊ THÁI TỔ.
3.8 Lễ Đức QUỐC SƯ ỨC TRAI.
3.9 Lễ Đức TRẠNG TR̀NH.
3.10 Lễ Đức HOÀNG ĐẾ QUANG TRUNG.
4. NH̀N CHUNG CÁC TẾT, ĐẠI LỄ VÀ LỄ
1.1 Các loại Tết Lễ.
Trong Nếp sống Việt, Tết Lễ là những dịp quan trọng để mọi người cùng nhau bộc lộ và củng cố Cuộc sống Tâm Linh.
- Tết là ngày mừng sự sống con người phát triển tốt đẹp, nhờ sự tuần hoàn của trời đất, đặc biệt những hiện tượng ảnh hưởng trực tiếp tới cuộc sống Con Người, như năm tháng, mặt trời, mặt trăng, nắng, mưa...
Đặc điểm của Tết Việt là mỗi Tết c̣n nhắc nhớ và ứng dụng trong cuộc sống, những thành tố quan trọng nhất của Nếp sống, của nền Văn hóa Việt.
Tết chủ yếu là hội họp ăn mừng.
- Lễ, gồm Đại Lễ và Lễ, là ngày mừng kính để nhớ ơn và tỏ ḷng thành kính đối với các Vị Tổ và các Vị Ân Nhân của con người. Các Ngài tiêu biểu cho những Vị đă giúp mọi người thể hiện và tăng trưởng sức sống Làm Người.
- Ngoài ra, c̣n có Ngày. Ngày là dịp đặc biệt nhắc nhớ những sự kiện quan trọng hoặc cần quan tâm.*1
*1 - Đọc bài 3202. Bảy Ngày Tết - Ư nghĩa và Nguồn gốc Việt.
- Tết và Lễ tính theo ngày tháng lịch Việt, âm lịch. Các ‘Ngày’ th́ có thể tính theo dương lịch.
* *
1.2 Theo thành phần.
Theo thành phần liên hệ, Tết Lễ gồm các Tết Lễ Dân Tộc, các Tết Lễ của làng, các Lễ của Họ tộc và của Từng người.
Tết Lễ thường được tổ chức cách long trọng với việc Cúng Tế và Hội Mừng, gọi chung là Lễ Hội.
* * * *
2.1 Nh́n chung.
a. Đại Lễ.
Đại Lễ là những ngày trọng đại của Dân Việt. Toàn dân Việt kính Ông Trời, kính Tổ Tiên, Tiền Nhân, và Thần Linh đă trực tiếp hiển linh phù trợ con người.
Có 8 Đại Lễ :
1. Đại Lễ kính Trời.
2. Đại Lễ kính Ông Tổ Tộc Việt.
3. Đại Lễ kính Bà Tổ Tộc Việt.
4. Đại Lễ kính Tổ Tiên mỗi người.
5. Đại Lễ kính 18 Vua Hùng Quốc Tổ.
6. Đại Lễ kính Thần Linh Sông Núi.
7. Đại Lễ kính Văn Thánh Hiền Nhân.
8. Đại Lễ kính Vơ Thần Nghĩa Sĩ.
b. Đặc Điểm Đại Lễ Việt.
Tám Đại Lễ gồm 2 nhóm :
- Bốn Đại Lễ kính Nguồn Sống của con người, mừng trong 4 ngày Tết.
Đại Lễ kính Trời - Tết Rằm Đầu Năm.
Đại Lễ kính Ông Tổ Tộc Việt - Tết mừng Mặt Trời.
Đại Lễ kính Bà Tổ Tộc Việt - Tết mừng Trăng.
Đại Lễ kính Tổ Tiên từng người. - Tết Đầu Năm.
Như vậy, các Đại Lễ thờ kính tất cả mọi Vị Tổ, mọi Nguồn Sống, của từng người, của cả Nước, của toàn Tộc Việt, và của toàn thể Nhân Loại, của toàn thể Vũ Trụ.
- Bốn Đại Lễ mừng kính tất cả các Ân nhân trợ giúp Cuộc sống của Con người, và của Toàn Dân :
Đại Lễ kính 18 Vua Hùng Quốc Tổ.
Đại Lễ kính các vị Thần Linh Sông Núi.
Đại Lễ kính các vị Văn Thánh Hiền Nhân.
Đại Lễ kính các vị Vơ Thần Nghĩa Sĩ.
* *
2.2 Đại Lễ Kính TRỜI, ĐẤNG NGUỒN SỐNG TỐI CAO. - Tết Rằm Đầu Năm. - Ngày Rằm tháng Giêng.*2
*2 - Đọc bài trên, đoạn 3.2.
a. ÔNG TRỜI.
Ông Trời, Đấng Nguồn Sống. Từ Ngài, phát xuất mọi sự trong vũ trụ. Ngài cao cả xa xăm, nhưng Sức sống của Ngài trực tiếp sống trong mỗi con người : Trời sinh, Trời dưỡng, Trời ban ơn giáng phúc, Trời định, Trời độ, Ư Trời, Ơn Trời...
Hơn nữa, Trời c̣n ảnh hưởng trên con người qua những hiện tượng thiên nhiên, giúp con người duy tŕ và tăng trưởng cuộc sống. Trời trở thành Bầu Trời xanh thẳm, với Mặt Trời sáng chói, đem lại ánh sáng và sức sống cho vạn vật. Rồi hiện thực và gần gũi hơn, Trời làm mưa, làm nắng, trời gió, trời sấm sét, trời đẹp...
Tất cả mọi sự xảy ra trong cuộc sống con người, ảnh hưởng tới cuộc sống... cũng đều do Trời, nhờ Trời.*3
*3 - Đọc bài 3102. Nền tảng Tâm Linh Việt. Đọc bài 1307. Nguồn gốc Việt Nam của Học thuyết Đạo và Đức, đoạn 5.2. - Về sự Hiện Hữu của Ông Trời, đọc bài 5103. Mặt Đá Bảo B́nh và Ba Nền Văn Hóa hiện nay, phần 6.
b. Tạ ơn TRỜI.
Đặc điểm của Văn hóa Việt là mỗi người, mỗi nhà, đều có thể trực tiếp thờ kính Ông Trời. Mỗi nhà đều có Bàn thờ ‘Ông Thiên’ trước sân nhà, mỗi người đều có thể kính nhớ Trời, dâng hương dâng nước.
Đại lễ kính Trời là ngày Rằm tháng Giêng, một ngày đặc biệt, ngày đầu tiên có trọn Mặt Trời và Mặt Trăng, ngày trời sáng suốt ngày đêm.
V́ vậy, đây là ngày Tạ Ơn Trời, Đấng Nguồn Sống của vũ trụ, Đấng dùng Ngày và Đêm, dùng Mặt Trời và Mặt Trăng, để duy tŕ và phát triển Nguồn Sống trên Trái Đất. Ngài là Đấng Cao Cả, nhưng cũng là Nguồn Sống của mỗi người, nên luôn gần gũi và luôn ban Ơn Phước cho từng người.*4
*4 - Ở hầu hết mọi văn hóa khác, việc Thờ Trời chỉ dành cho vua, hoặc vị Tư tế tối cao.
c. Kính Hai Vị TỔ LOÀI NGƯỜI.
Tết Tạ Ơn Trời cũng nhắc nhớ ḷng biết ơn đối với Hai Vị Tổ Đầu Tiên của Loài Người.
Dầu theo bất cứ chủ trương nào, Loài Người cũng đă khởi phát từ Hai Vị Tổ đầu tiên, ở một giai đoạn nào đó.
Theo Văn hóa Việt, tất cả mọi con người, toàn thể nhân loại, đều là Anh Em chung Một Bọc Mẹ.
V́ vậy, việc kính nhớ và tôn vinh Hai Vị Tổ của Nhân Loại, không chỉ là chính đáng, mà c̣n là sợi dây liên kết mọi con người, mọi chủng tộc, vào t́nh nghĩa và b́nh đẳng, để mọi người cùng nhau phát triển trong ḥa b́nh, thịnh vượng.*5
*5 - Đọc bài 2102. Nền Tảng Cuộc Sống Con Người và Xă Hội, đb đoạn 5.1. Đọc bài 2204. Tiên Rồng : Biểu tượng Con Người, đoạn 9.1.
* *
2.3 Hai Đại Lễ Kính nhớ HAI NGÀI HIỂN THÁNH KHỞI TỔ TỘC VIỆT.
a. Hai Vị Khởi Tổ Tộc Việt : Mẹ Tiên, Cha Rồng.
Kính nhớ Hai Vị Tổ đầu tiên của toàn thể Tộc Việt. Từ Hai Ngài khởi phát Dân Việt và Văn hóa Việt. Hai Ngài sống vào thời khuyết sử, từ hơn 7000 năm trước.
Theo đà phát triển của Tộc Việt, với t́nh kính quư và biết ơn sâu xa đối với Hai Vị Tổ Đầu Tiên, Tổ Tiên ta đă tôn Hai Ngài thành Biểu Tượng ‘Mẹ Tiên và Cha Rồng’ Linh Thiêng cao quư nhất của toàn thể Dân Việt.
Với sứ mạng Trời ban sinh ra cả một giống dân đông đúc siêu việt, là Tổ trên hết các Tổ của Tộc Việt, là Nguồn sinh mọi Thần Thánh Anh Linh Việt, địa vị Hai Ngài Tộc Tổ cao trọng và uy thế khôn tả, đáng được mọi người tôn vinh và cầu khẩn.*6
*6 - Về Biểu tượng Mẹ Tiên Cha Rồng, đọc bài 1403. Nguồn gốc Tiên Rồng, phần 4. - Về Biểu tượng Tiên Rồng, đọc bài 2102. Nền Tảng Cuộc Sống Con Người và Xă Hội, đb đoạn 4.1.
b. Hai Ngày Tết.
Bà Tổ Tộc Việt được toàn dân kính nhớ một cách trọng thể, với đầy tính cách biểu tượng cao cả là Mẹ Tiên và Mặt Trăng. Kính nhớ vào ngày Tết Mừng Trăng.
Cũng vậy, Ông Tổ Tộc Việt cũng được toàn dân kính nhớ với biểu tượng Cha Rồng và Mặt Trời. Kính nhớ vào Tết Mặt Trời.
c. Đại Lễ kính nhớ NGÀI HIỂN THÁNH KHỞI TỔ CHA RỒNG. - Ngày 5 tháng 5.*7
*7 - Đọc bài 3202. Bảy Ngày Tết - Ư nghĩa và Nguồn gốc Việt, đoạn 3.3.
Ông Tổ Tộc Việt đă được biểu tượng hóa thành CHA RỒNG. V́ vậy, mừng Cha Rồng chính là tỏ t́nh kính nhớ và biết ơn đối với Ông Tổ.
Ông Tổ c̣n được con cháu coi như Mặt Trời tỏa Sức sống cho con cháu, cho vạn vật, nên ngày kính nhớ Ông Tổ cũng là ngày mừng Mặt Trời.
Ngày Tết CHA RỒNG nổi bật với những cuộc vui trên sông nước, nhất là đua thuyền Rồng. Ăn Tết lại phải có vịt, đi tết cha mẹ và thầy giáo bằng một cặp vịt... (Vịt là hiện biểu của Tiên).
Đại Lễ mừng vào giữa mùa hè, là mùa nóng, mùa ngày dài nhất, mùa nhiều ánh sáng Mặt Trời nhất. Lễ lại mừng vào lúc giữa trưa, lúc Mặt Trời sáng đẹp nhất.
Có tục hái lá và phơi lá dưới ánh nắng trưa, để uống trị bịnh và tăng sức. Trẻ em được bôi phẩm đỏ, màu của Mặt Trời, vào móng tay móng chân, bụng, trán, và cho phơi nắng, nhận thêm sức sống từ Mặt Trời, để mau lớn, thêm mạnh khoẻ...
V́ mùa hè là mùa cây trái, và nhiều sâu bọ, nên c̣n có tục ‘giết sâu bọ’ và đánh khảo cho cây sinh nhiều trái... để cỏ cây và vạn vật cũng được thêm sức sống.
Ngoài ra, về ngày tháng, Tổ Tiên ta đă chọn tháng nóng, sáng nhất, tức là tháng giữa mùa hè, tháng 5. Và rồi, theo 12 con giáp để tính ngày, Tổ Tiên đă chọn ngày thuộc con giáp thứ 5, là ngày Th́n, để nhắc nhớ Rồng. (Theo thứ tự 12 con giáp, ‘tí sửu dần măo th́n tỵ...’, th́ Th́n đứng thứ 5).
Như vậy, Tổ Tiên đă dùng ngày 5 tháng 5, là ngày Rồng giữa Hạ, để vừa mừng Mặt Trời vừa mừng Cha Rồng.
* Qua biểu tượng Cha Rồng, c̣n có thể là Ngày mừng Ơn Cha, và bao quát hơn, là ngày Nam Nhân.*8
*8 - Đọc bài 3207. Nghi Thức Tế.
* *
2.4 Đại Lễ kính nhớ NGÀI HIỂN THÁNH KHỞI TỔ MẸ TIÊN. - Ngày Rằm tháng 8.*9
*9 - Đọc bài 3202. Bảy Ngày Tết - Ư nghĩa và Nguồn gốc Việt, đoạn 3.5.
a. Khởi Tổ Mẹ Tiên.
Bà Tổ Tộc Việt đă được biểu tượng hóa thành Mẹ Tiên. V́ vậy, mừng Mẹ Tiên chính là tỏ t́nh kính nhớ và biết ơn đối với Bà Tổ.
Bà Tổ c̣n được con cháu coi như Mặt Trăng, cùng với Ông Tổ Mặt Trời, chung nhau tỏa Sức sống cho con cháu. V́ vậy, ngày kính nhớ Bà Tổ cũng là ngày mừng Mặt Trăng.
Trong suốt mấy ngàn năm, đêm rằm tháng tám luôn được coi là đêm trăng sáng nhất trong năm, nên là đêm mừng Trăng sáng.
Ngày Đại Lễ kính nhớ Hiển Thánh Khởi Tổ Mẹ Tiên, cũng là ngày Tết, có tục lệ ăn bánh nhân trứng với nhiều hột, và rước đèn cá chép. Bánh có nhân trứng với nhiều hột nhắc nhớ biểu tượng Mẹ Tiên sinh Bọc Trăm Con. Cá chép sẽ vượt Vũ Môn để biến thành Long.
Khi mừng Tết Mẹ Tiên, hát trống quân cũng là nét đặc biệt c̣n lưu truyền từ thời dân Việt thiên về mẫu hệ. Hát trống quân là hát trong quân lính, theo tiếng trống đồng. Ở thời mẫu hệ, (từ thời Khởi nguyên, năm 5000 ttl, tới thời Bà Trưng, năm 40-43 dl, và Bà Triệu, năm 248 dl), nữ giới là vị chỉ huy quân đội, đánh trống điều động binh tướng. (Cho đến hiện nay, khi khai trương trống đồng mới đúc, nữ giới vẫn c̣n đặc quyền đánh tiếng trống đầu tiên).*10
*10 - Về mẫu hệ Thời Hùng, đọc bài 1103. Tộc Việt thời Khởi Nguyên, đoạn 4.6.
Lại nữa, về ngày tháng, theo 12 địa chi, tháng tám là tháng Dậu, tháng gà, tháng phụng. Gà, phụng nhắc nhớ Tiên. Đồng thời, mừng vào đêm Rằm, v́ cũng là mừng Trăng. Do đó, mừng Mẹ Tiên vào đêm Rằm tháng 8, là đêm sáng tháng Phụng. Vừa Tiên vừa Trăng.
* Ngày Mừng Mẹ Tiên cũng là ngày tôn vinh mọi Bà Mẹ, với công đức sinh thành dưỡng dục, với T́nh Mẹ bao la, với thiên chức Làm Mẹ cao cả, Ngày Ơn Mẹ. Bao quát hơn, đây là Ngày Phụ Nữ.
* Ngoài ra, v́ trẻ em được cùng vui chơi ngày Mừng Mẹ, nên ngày Tết cũng có phần là Tết Trẻ Em.*11
*11 - Đọc bài 3207. Nghi Thức Tế.
b. Liên hệ mật thiết giữa hai Đại Lễ kính MẸ TIÊN và kính CHA RỒNG.
Ngày Đại lễ mừng kính Cha Rồng có đua Thuyền Rồng và mừng tết bằng Vịt. Vịt là hiện biểu xa của Tiên. Thuyền Rồng và vịt nhắc nhớ Cha Rồng và Mẹ Tiên. Tuy nhiên, v́ đây là ngày mừng kính Cha Rồng, nên Mẹ Tiên được nhắc nhớ bằng vịt, thấp hơn một bậc. (là vịt, không phải Phụng sóng với Long).*12
*12 - Về Long Phụng, đọc bài 2204. Tiên Rồng : Biểu tượng Con Người, đoạn 9.2.
Cũng vậy, trong Đại Lễ mừng Mẹ Tiên, vừa có Bánh Trăm Con nhắc nhớ Mẹ Tiên, vừa có Cá Chép. Cá Chép phải vượt vũ môn mới thành Long. Như vậy, trong ngày mừng Mẹ Tiên, rước đèn Cá chép là nhắc nhớ Cha Rồng, nhưng thấp hơn một bậc.
Thực tinh tế, ngày mừng Ông cũng nhắc nhớ Bà. Nhưng h́nh ảnh của Bà thấp hơn một bậc. Ngày mừng Bà cũng nhắc nhớ Ông. Nhưng Ông thấp hơn một bậc.
Ngoài ra, ngày tháng mừng cũng sóng đôi : Mừng Bà Tổ Đêm Rằm tháng Phụng, th́ mừng Ông Tổ Ngày Th́n giữa Hạ.
c. Như vậy,
V́ tính cách quan trọng, cao cả, linh thiêng, và đầy ơn ích, Mẹ Tiên và Cha Rồng đă được con cháu mừng thành hai Đại Lễ, hai Tết.
Tuy nhiên, Tết mừng Mẹ cũng có Cha, Tết mừng Cha cũng có Mẹ. Như vậy, Hai Vị đă cùng được kính nhớ 2 lần trong một năm.
Đây là hai Đại Lễ quan trọng và sống động nhất của Dân Việt, và được Dân Việt mừng kính lâu đời nhất.*13
*13 - Về người Hoa xuyên tạc Tết Lễ Việt, đọc bài 3202. Bảy Ngày Tết - Ư nghĩa và Nguồn gốc Việt, đb đoạn 2.2.
* *
2.5 Đại Lễ Kính THẦN LINH SÔNG NÚI. - Ngày Rằm tháng 2.
Sông Núi, Giang Sơn, Đất Nước, tạo môi trường sống cho con người, ảnh hưởng trực tiếp trên cuộc sống con người. Không chỉ Quê Hương, Đất Nước ảnh hưởng trên toàn dân, toàn nước, mà mỗi ngọn núi, mỗi khúc sông, cũng ảnh hưởng khác nhau tới cuộc sống của cư dân, của con người sống tại chỗ.
Đất thiêng sinh người hiền. Địa linh nhân kiệt. Đây không những là niềm tin mà c̣n có những nghiệm chứng qua khoa phong thủy và nhiều khoa khác.*14
*14 - Trong Hoàng Lê Nhất Thống Chí, (cuối thế kỷ 18 dl), dầu phần tiểu sử của mỗi vị tiến sĩ chỉ có mấy hàng, nhưng cũng đều ghi lại h́nh thế cuộc đất đă phát ra vị tiến sĩ đó.
Tuy vậy, dân Việt chỉ thờ kính các Vị Thần, Thiên thần hoặc Nhân thần, đă hiển linh phù trợ con người ở tại Vùng Đất, tại Núi, tại Sông. Dân Việt không thờ kính hiện tượng thiên nhiên, không coi các hiện tượng thiên nhiên như những thần linh.
Thời trước, mỗi khi có biến cố quan trọng cho dân nước, vua thường cử các quan đi tế các Vị Thần ở các Núi Sông nổi tiếng linh thiêng. Các làng thôn và đại chúng cũng theo cách thức đó, ở địa hạt nhỏ hơn.*15
*15 - Về vấn đề Thần Linh và Kitô giáo, đọc bài 3102. Nền tảng Tâm Linh Việt, đoạn 8.3.
* *
2.6 Đại Lễ kính 18 VUA HÙNG THÁNH VƯƠNG QUỐC TỔ. - Ngày 10 tháng 3.
a. Vua Hùng.
Dân Việt Nam, nhánh Việt Lạc của Tộc Việt, thờ kính Mười Tám Vị Quốc Tổ, với danh xưng Vua Hùng.
Vua Hùng là Biểu Tượng của Những Vị đă Đóng Góp Đặc Biệt vào tiến tŕnh h́nh thành của Tộc Dân và Văn Hóa Việt từ Thời Khởi Nguyên và trong Thời Hùng, từ năm 5000 tới 180 ttl. Các Ngài là những Vị trổi vượt thuộc mọi lănh vực, đặc biệt về Xă hội và Văn hóa, chứ không nhất thiết là người có quyền cai trị.
V́ tính cách biểu tượng, tên riêng và tiểu sử của từng Vị đă không c̣n cần thiết. Tất cả đều được tôn xưng bằng miếu hiệu ‘Vua Hùng’.
Các Ngài c̣n được biểu tượng hóa với con số cao quư là ‘Mười Tám Vị’. Số 18 là 2 lần 9. Số 9 là số đặc thù, trọn vẹn và cao quư nhất của Tộc Việt. Như vậy, ‘Mười Tám Vua Hùng’ là những Vị cao quư tột bực, và được kính trọng tột bực, được thờ kính, của Truyền Thống Việt.
Hơn nữa, từ khởi nguyên, cách đây 7000 năm, cho đến cách đây 1700 năm, thế kỷ 3 dl, dân Việt thiên về mẫu hệ, phụ nữ giữ vai tṛ quan trọng trong đời sống xă hội. Do đó, nhiều Vị thuộc Nữ Giới cũng đă đóng góp đặc biệt, trong việc thành h́nh xă hội và văn hóa Việt.
V́ vậy, với ‘Vua Hùng’ đă trở thành biểu tượng, với số 9 là con số tuyệt hảo của Dân Việt, và theo đúng truyền thống Mẹ Tiên Cha Rồng 50/50 siêu việt, ta thờ kính 9 Vua Hùng Bà và 9 Vua Hùng Ông. (Các Ngài không nhất thiết là vợ chồng).
Đây là ngày Mừng của Toàn Dân, không những để kính nhớ, tôn vinh công đức, cầu ơn độ tŕ của Tiền Nhân, mà c̣n để hun đúc tinh thần Dân Tộc.*16
*16 - Đọc bài 1404. 18 Vua Hùng : 9 Vua Hùng Bà, 9 Vua Hùng Ông, đb đoạn 4.3. - Về Việt Lạc và Tộc Việt, đọc bài 1106. Tộc Việt Thời Hùng 3, đoạn 7.1.
b. Ngày Tiên Tháng Rồng.
Ngày Đại Lễ kính 18 Thánh Vương Quốc Tổ là ngày 10 tháng 3. Tháng 3 là tháng Th́n, ngày 10 là ngày Dậu. Th́n là Rồng, dậu thuộc Tiên. Ngày 10 tháng 3 là ngày Tiên tháng Rồng.
Kính nhớ Mười Tám Thánh Vương Quốc Tổ cũng là kính nhớ Tiên Rồng.*17
*17 - Đọc bài 3202. Bảy Ngày Tết - Ư nghĩa và Nguồn gốc Việt, phần 5.
* *
2.7 Đại Lễ kính TỔ TIÊN, NGUỒN SỐNG của mỗi Người. - Ngày Tết Đầu Năm.
a. Đại Lễ.
Đại Lễ kính Tổ Tiên được mừng kính trọng thể cùng với Tết Đầu Năm.
Đây là ngày Lễ quan trọng nhất của mỗi người, gia đ́nh, họ tộc. Là dịp gia đ́nh đoàn tụ, cúng đầu Năm, đầu vận hội mới.
Thờ kính Tổ Tiên là niềm tin sâu vững nhất của Dân Việt. Tổ Tiên chính là những Vị đă tiếp ứng Đấng Nguồn Sống, Ông Trời, mà sinh dựng chúng ta. Tổ Tiên Ông Bà Cha Mẹ chính là Ông Trời Hiện Thân để cho chúng ta được diễm phúc Làm Người.
Vừa mừng Năm Mới, vừa kính nhớ Tổ Tiên, mời Ông Bà Tổ Tiên về chung vui trong nhà suốt 3 ngày Tết... Tết trở thành dịp để mọi người trong gia đ́nh tụ họp và cùng nhau chung sống những ngày trọng đại đầy ơn ích.
Như thế, ngày Đại Lễ kính Tổ Tiên chính là Ngày Đoàn Tụ Gia Đ́nh, không những đoàn tụ giữa những người thân thuộc đang sống, mà c̣n với Ông Bà Tổ Tiên hiện diện cách linh thiêng, và hướng về con cháu chưa sinh ra.*18
*18 - Đọc bài 3202. Bảy Ngày Tết - Ư nghĩa và Nguồn gốc Việt, đoạn 3.1.
b. Lễ Tạ Tổ.
Để chuẩn bị Mừng Năm Mới thực chu toàn, phong tục ta lại có ngày Lễ Tạ Tổ, vào ngày 23 tháng chạp.
Đây là ngày mọi người trong gia đ́nh nh́n lại cuộc sống của ḿnh trong suốt năm qua, để vừa vui mừng và tạ ơn v́ những tốt đẹp của năm cũ, và vừa để có những quyết định sửa đổi, hoặc thăng tiến, cho năm tới.
Theo nếp sống thời trước, gia đ́nh luôn quây quần quanh bếp lửa, nên Ông Táo được coi là đă nghe biết tất cả mọi chuyện của gia đ́nh trong suốt năm qua. V́ vậy, có tục Đưa Ông Táo về tường tŕnh với Trời mọi việc, mọi cách sống, của mỗi người trong gia đ́nh.
Nhờ đó, nhờ ư thức mọi hành vi của ḿnh sẽ được Trời thẩm định, mỗi người sẽ cố gắng sống tốt đẹp hơn.*19
*19 - Đọc bài 2103. Tiêu Chuẩn Để Sống T́nh Người, đoạn 6.5.
* *
2.8 Đại Lễ Kính VĂN THÁNH HIỀN NHÂN. - Ngày Rằm tháng 6.
Ngày Đại lễ nầy kính nhớ tất cả những Vị nam nữ thuộc ngành văn. Các Vị đă cảm thụ di huấn Tổ Tiên, đem ứng dụng theo thực trạng đương thời, và tạo ra nhiều phương thức thích nghi, giúp toàn dân thể hiện Đạo Làm Người, tăng trưởng Sức Sống Việt, góp phần xây dựng Dân Tộc Quê Hương.
Các Vị là những nhà lănh đạo mọi cấp mọi thời, đă xây dựng cho dân an nước thịnh...Từ những Vị hết dạ thương dân, chuyên lo việc nước, đă nêu gương vua sáng quan liêm, tới các Vị trọn t́nh tận sức, phát triển làng thôn, quyết xây dựng dân giàu nước thịnh.
Những Bậc đă vận dụng thơ văn, và các Vị nghiệp sư, giáo giới, nhà khảo cứu, đă chuyên cần đào tạo các thế hệ tương lai, những vị sống vị tha, các vị lương y, các Nhà hào phóng, từ thiện, trọn tâm sức cứu người túng khổ.
Những vợ chồng trọn t́nh trọn nghĩa, những anh em bạn bè sống chết có nhau,
Những Bậc mẹ hiền cha sáng, suốt một đời tận tụy v́ con, và những vị con hiếu cháu ngoan, những người trung thành tận tụy...
Và tất cả các Vị, theo thành tâm thiện ư, tận dụng mọi khả năng để giúp cuộc sống con người thêm hạnh phúc.
* Ngày Đại Lễ cũng là ngày đặc biệt tôn vinh những gương sáng hiện đại, hiện thời.*20
*20 - Truyền Kỳ Tộc Việt có nhiều Vị tiêu biểu cho Văn Thánh Hiền Nhân trong Chử Đồng, Tiên Dung, Tiết Liêu, An Tiêm, Nàng Vọng Phu.
* *
2.9 Đại Lễ Kính VƠ THẦN NGHĨA SĨ. - Ngày Rằm tháng 11.
a. Vơ Thần Nghĩa Sĩ.
Kính nhớ tất cả các Vị đă sống và chết cho Đất Nước Dân Tộc trong ngành vơ, dầu các Ngài đă về thần bằng bất cứ cách nào.
Các quân nhân mọi cấp, các nhà quản trị mọi ngành... Các vị chuyên lo phát triển mọi mặt, quân sự, an ninh, kinh tế, kỹ nghệ, công thương nông ngư lâm súc...
Tất cả mọi người đă bảo vệ an b́nh công chính, kềm chế và ngăn chận ác nhân, chống mọi thứ gian giặc, tận tâm tận sức phục vụ tha nhân... nâng đỡ rèn luyện người hiền, phát triển tương lai con cháu...
Đặc biệt các Vị hy sinh trong thời biến loạn để bảo vệ Đồng bào Quê hương, cứu nguy Dân tộc.*21
*21 - Đọc bài 2110. Công Cuộc Cứu Nước Cứu Dân, các đoạn 13.1, 13.4, và mục 14.3b.
b. Ngày Chiến Sĩ Tử Trận. Ngày Nạn nhân Chiến cuộc.
Cũng là ngày Chiến Sĩ Tử Trận, tôn vinh những người đă hy sinh mạng sống v́ đồng bào, v́ quê hương. Không chỉ nhớ ơn, mà c̣n nhắc nhớ, nêu gương can trường chiến đấu, hy sinh...*22
*22 - Trước đây, có lễ Chiến Sĩ Trận Vong, nhưng ngày giờ, nghi thức, nội dung... đều khuôn rập theo phương Tây.
* Cũng là Ngày Nạn Nhân Chiến Cuộc. Cầu hồn, cầu siêu... giải trừ oan ức, xóa bỏ hận thù...
* * * *
3.1 Lễ Các Vị Tiêu Biểu.
Trải hơn 7000 năm, đă có biết bao người góp phần ơn ích và hy sinh cho Quê Hương Dân Tộc. Ở mọi thời và mọi tầm độ, con số những Vị Đáng Được Thờ Kính thực vô kể.
Tuy nhiên, ta chỉ có thể Kính Nhớ những Vị Tiêu Biểu, và qua các Vị, kính nhớ mọi Vị liên hệ.
Với công đức của các Ngài, chúng ta tin rằng giờ nầy các Ngài đang hiển linh và quyền thế ở Thế Giới Bên Kia. V́ vậy, khi kính nhớ, không những chúng ta tuyên dương công đức và noi gương các Ngài, mà c̣n khấn xin các Ngài độ tŕ che chở.
Ở đây chỉ tóm lược phần cốt yếu của từng Lễ. Cần quảng diễn và phát huy.
Phần tiểu sử đă có trong nhiều sách, sử. Tuy nhiên, cần thực tế khách quan, nhận rơ thực tế đương thời... nhận ra thiên kiến và ác ư trong những tài liệu của giặc.
* Các Lễ được ghi theo thứ tự lịch sử.
* *
3.2 Lễ Đức PHÙ ĐỔNG. Ngày 8 tháng 4.
Theo lịch sử, Ân Cao Tôn đánh Việt Lạc năm 1218 ttl, cách đây hơn 3200 năm.*23
*23 - Tức là năm 1661 lịch Việt. - Đọc bài 1106. Tộc Việt Thời Hùng 3, đoạn 4.2.
Với thời gian, kinh nghiệm chiến thắng giặc phương Bắc đă trở thành bài học truyền đời, Đức Phù Đổng trở thành biểu tượng của sức mạnh toàn dân.
Bài học bao trùm mọi chi tiết, sống động và hiện thực... biến từng người dân, biến nếp sống làng thôn, nếp sống toàn dân, thành sức mạnh đánh tan giặc.
Qua bài học Cứu Nước Cứu Dân của Truyền Kỳ Phù Đổng, Đức Phù Đổng đă thành biểu tượng cải hóa của tất cả mọi người, thuộc mọi thời đại, mọi tầng lớp, không trừ ai.*24
*24 - Đọc bài 2110. Công Cuộc Cứu Nước Cứu Dân, đb các đoạn 12.5, 13.3, và mục 14.3c. - Đọc bài 1412. Đă 13 lần Dân Việt đại thắng Giặc Phương Bắc xâm lăng, lần thứ 1.
* *
3.3 Lễ Đức ĐẠI ĐẾ ĐỒNG Đ̀NH LĨNH NAM. Ngày 6 tháng 2.
Ngài húy là Trưng Trắc, sinh năm 12 dl. Ngài khởi nghĩa năm 30 dl, làm vua 40-43 dl.
Ngài đă lănh đạo cuộc khởi nghĩa giành lại quyền tự chủ cho toàn thể dân vùng Lĩnh Nam và Đồng Đ́nh của Tộc Việt.
Chiến công và thành tích đă xác định tôn hiệu ‘Đại Đế Đồng Đ́nh Lĩnh Nam’ của Ngài. Tộc Việt không có Vị nào được như Ngài. Nhân loại, cũng chưa có nữ nhân nào có chiến công hiển hách và vĩ đại như Ngài.
* Qua Ngài, chúng ta kính nhớ tất cả anh hùng hào kiệt, cũng như mọi người đă hun đúc tinh thần bất khuất của Tộc Việt, đặc biệt trong suốt Thời Hùng.*25
*25 - Đọc bài 1110. Đại Đế Đồng Đ́nh Lĩnh Nam, đb đoạn 1.2 và phần 7. - Đọc bài 1412. Đă 13 lần Dân Việt đại thắng Giặc Phương Bắc xâm lăng, lần thứ 4.
* *
3.4 Lễ Đức NAM VIỆT ĐẾ. Ngày 20 tháng 3.
Ngài húy là Lư Bôn, sinh năm 503 dl. Ngài khởi nghĩa năm 541 dl, làm vua 544-548 dl.
Khi tái lập chủ quyền cho Đất Nước, Ngài xưng là Nam Việt Đế, niên hiệu Thiên Đức, đặt tên nước là Vạn Xuân. Đây là đế hiệu và quốc hiệu đầu tiên của Nước Ta c̣n lưu lại tới ngày nay.
Việc Ngài xưng Đế, đặt Niên hiệu và Quốc hiệu, sau 398 năm Bắc thuộc, cũng là tuyên ngôn độc lập, tuyên xưng quyết tâm bảo vệ Quê Hương Đồng Bào trước cường địch.
Nhà Tiền Lư kéo dài 61 năm, 541-602 dl.
* Ngài tiêu biểu cho tất cả các Vị đă cương cường đứng lên trong suốt thời Bắc thuộc.*26
*26 - Đọc bài 1412. Đă 13 lần Dân Việt đại thắng Giặc Phương Bắc xâm lăng, lần thứ 5.
* *
3.5 Lễ Đức NGÔ NAM ĐẾ. Ngày 9 tháng 4.
Ngài húy là Ngô Quyền, sinh năm 898 dl, làm vua năm 939-944 dl.
Ngài đă chiến thắng giặc Nam Hán năm 938 dl, với chiến thắng Bạch Đằng, mở đầu kỷ nguyên Phục Hưng, tự trị và phát triển toàn diện cho Đất Nước.
* Ngài tiêu biểu cho tất cả các Vị Khai sáng các Triều đại và những Minh Quân Thánh Chúa đă an dân thịnh nước.*27
*27 - Tuy thời Bắc thuộc chấm dứt năm 906 dl với Khúc Thừa Dụ và Họ Khúc, nhưng chiến thắng Bạch Đằng năm 938 dl mới dứt khoát đè bẹp dă tâm phương Bắc.
Ngài xưng ‘Vương’, nhưng ngôi vị của Ngài là Hoàng Đế Nước Nam, (trước Ngài đă có Đức Đại Đế Đồng Đ́nh Lĩnh Nam, Đức Nam Việt Đế).
- Đọc bài 1412. Đă 13 lần Dân Việt đại thắng Giặc Phương Bắc xâm lăng, lần thứ 6.
- Theo cách hành quân của Trung Hoa, mỗi người lính đem theo một phu phục dịch. Số người vận chuyển lương thực cũng không được kể là lính. V́ vậy, số người Trung Hoa xâm nhập nhiều hơn gấp 3 lần con số quân lính được kể tới, dầu là con số trung thực.
* *
3.6 Lễ Đức HƯNG ĐẠO ĐẠI VƯƠNG. Ngày 20 tháng 8.
Ngài húy là Trần Quốc Tuấn, sống thời 1232-1300 dl.
Đức Hưng Đạo Đại Vương, là vĩ nhân của nhân loại ở thế kỷ 13. Trong khi quân Mông Cổ đang bách chiến bách thắng và đang tàn phá khắp vùng rộng lớn từ Á sang Âu, vào những năm 1257, 1284, 1288 dl, Ngài đă chỉ huy toàn dân ba lần đánh bại bọn chúng.*28
*28 - V́ bị Dân ta đánh bại lần thứ 2, quân Nguyên đă đ́nh chỉ việc tiến đánh Nhật Bản. Hơn nữa, nhờ Dân ta chiến thắng 3 lần, toàn thể các nước Đông Nam Á đă thoát nạn quân Nguyên xâm lăng.
Đây là giai đoạn cam go của Dân tộc, trước sức mạnh Mông cổ đang toàn thắng trên khắp thế giới. Nhưng nhờ quyết tâm và tài năng của Ngài, và nhờ toàn dân một ḷng hy sinh chống ngoại xâm, ba lần Dân ta chiến thắng Mông cổ đă trở thành tiêu biểu cho toàn thể Nhân loại.
* Đức Hưng Đạo Đại Vương tiêu biểu cho con người tài đức trọn vẹn, văn vơ song toàn, trọn đời v́ Dân v́ Nước.*29
*29 - Tước của Ngài là Hưng Đạo Đại Vương. Trong lịch sử không c̣n vị nào khác có tước hiệu nầy.
V́ vậy, không cần thêm chữ Trần, mà cũng không nên bỏ chữ Đại Vương. Thêm và bỏ đều có phần bất kính.
Đọc bài 1412. Đă 13 lần Dân Việt đại thắng Giặc Phương Bắc xâm lăng, lần thứ 9-11.
* *
3.7 Lễ Đức LÊ THÁI TỔ. Ngày 22 tháng 8.
Ngài húy là Lê Lợi, sinh năm 1384 dl. Ngài khởi nghĩa năm 1418 dl, làm vua 1428-1433 dl.
Đức Lê Thái Tổ là vị Anh Hùng nông dân đă huy động toàn dân vùng lên chiến đấu, thoát nạn đồng hóa tàn bạo của giặc phương Bắc thời Minh.
* Ngài tiêu biểu cho những người nặng ḷng yêu nước thương ṇi, và dầu không có phương tiện, đă biết kiên tŕ tổ chức hữu hiệu.*30
*30 - Do ḷng kính trọng, ta không thể kêu tên húy của Ngài, là Lê Lợi. Đế hiệu của Ngài làThuận Thiên, nhưng lại trùng với đế hiệu của Đức Lư Thái Tổ. V́ vậy, có thể kính Ngài là Đức Thuận Thiên Nhà Lê.
Đọc bài 1412. Đă 13 lần Dân Việt đại thắng Giặc Phương Bắc xâm lăng, lần thứ 12.
* *
3.8 Lễ Đức QUỐC SƯ ỨC TRAI. Ngày 16 tháng 8.
Ngài húy là Nguyễn Trăi, hiệu là Ức Trai. Ngài sống thời 1380-1442 dl. Ngài là quốc sư thời Đức Lê Thái Tổ.
Ngài đă đúc kết và ứng dụng thành công tinh hoa của Văn hóa Việt, qua việc vận động toàn dân dùng Nhân Nghĩa đánh đuổi giặc Minh.
Trong việc chiếm lại 15 thành từ tay giặc, Ngài đă dùng ‘tâm công’, thành tâm thực thi nhân nghĩa, đồng thời với áp lực quân sự, nên đă làm cho 12 thành tự ư quy hàng. ‘Đem đại Nghĩa để thắng hung tàn, Lấy chí Nhân mà thay cường bạo’.
* Ngài tiêu biểu cho những nhà văn hóa, kết tinh Văn hóa Việt thành sức mạnh thực tiễn của Dân tộc.*31
*31 - Ngài đă để lại nhiều tác phẩm quan trọng, đặc biệt về Văn hóa Dân tộc. Bài ‘B́nh Ngô Đại Cáo’ là một tác phẩm bất hủ.
* *
3.9 Lễ Đức TRẠNG TR̀NH. Ngày 28 tháng 1.
Ngài húy là Nguyễn Bỉnh Khiêm, tước là Trạng Tŕnh, sống thời 1491-1585 dl.
Không những Ngài nổi tiếng về thơ văn và tài tiên tri hiếm có, mà đặc biệt c̣n đóng góp lớn lao cho Quê Hương Dân Tộc với tài cố vấn của Ngài.
Trong khi Đất Nước nghiêng ngửa v́ ba quyền lực Mạc, Trịnh, Nguyễn tranh giành, Đức Trạng Tŕnh đă chỉ dẫn cho ba lănh tụ ba hướng tiến. Nhờ vậy, không những đồng bào bớt lầm than, mà đất nước thêm phát triển.
* Ngài tiêu biểu cho giới học thức, văn nhân đă đạt. Thấy rơ nếp sống người dân trong nước, tính việc tương lai của Dân Tộc...*32
*32 - Trong lịch sử, chỉ một ḿnh Ngài có tước Trạng Tŕnh. V́ vậy, không nên thêm danh hiệu nào khác.
* *
3.10 Lễ Đức HOÀNG ĐẾ QUANG TRUNG. Ngày 29 tháng 7.
Ngài húy là Nguyễn Huệ, sinh năm 1753 dl, làm vua 1788-1792 dl.
Ngài ghi đại công và lừng danh với tài tốc chiến tốc thắng. Trận chiến 5 ngày đă đánh đuổi 20 vạn quân nhà Thanh, lấy lại quyền tự chủ cho dân nước, năm 1789 dl.
* Ngài là một thiên tài quân sự, và là nhà cách mạng về văn hóa, quyết nâng cao tinh thần và truyền thống dân tộc.*33
*33 - V́ nhà Nguyễn Tây Sơn và nhà Nguyễn Gia Miêu có mối thù tranh chấp, nên trong thời gian qua, Đức Quang Trung đă chỉ được toàn dân kính nhớ qua việc mừng ngày chiến thắng Đống Đa.
Ta kính nhớ Ngài vào đúng ngày Ngài về thần.
Đọc bài 1412. Đă 13 lần Dân Việt đại thắng Giặc Phương Bắc xâm lăng, lần thứ 13.
* * * *
4. NH̀N CHUNG CÁC TẾT, ĐẠI LỄ VÀ LỄ
4.1 7 TẾT, 8 ĐẠI LỄ, và 9 LỄ, theo Ngày Tháng, lịch Việt.
(Có 4 Tết và Đại Lễ mừng chung).
1.1 Đại Lễ kính Tổ Tiên - Tết Năm Mới. (1)
15.1 Đại Lễ kính Trời, Đấng Nguồn Sống Tối Cao - Tết Rằm Đầu. (2)
28.1 - Lễ Đức Trạng Tŕnh. (3)
6.2 - Lễ Đức Đại Đế Đồng Đ́nh Lĩnh Nam. (4)
15.2 Đại Lễ kính Thần Linh Sông Núi. (5)
10.3 Đại Lễ kính 18 Vua Hùng Thánh Vương Quốc Tổ. (6)
20.3 - Lễ Đức Nam Việt Đế. (7)
8.4 - Lễ Đức Phù Đổng. (8)
9.4 - Lễ Đức Ngô Nam Đế. (9)
5.5 Đại Lễ kính Ngài Hiển Thánh Khởi Tổ Cha Rồng - Tết mừng Mặt Trời. (10)
15.6 Đại Lễ kính Văn Thánh Hiền Nhân. (11)
15.7 Tết Xá Tội - Tết Đoàn Kết. (12)
29.7 - Lễ Đức Hoàng Đế Quang Trung. (13)
15.8 Đại Lễ kính Ngài Hiển Thánh Khởi Tổ Mẹ Tiên - Tết mừng Trăng. (14)
16.8 - Lễ Đức Quốc Sư Ức Trai. (15)
20.8 - Lễ Đức Hưng Đạo Đại Vương. (16)
22.8 - Lễ Đức Lê Thái Tổ. (17)
9.9 Tết mừng Mưa, Tết Phát triển. (18)
15.10 Tết Tảo Mộ, kính thân nhân đă qua đời. (19)
15.11 Đại Lễ kính Vơ Thần Nghĩa Sĩ. (20)*34
*34 - Ba Đại Lễ, số 5, 11, và 20, đă không có ngày thống nhất, được định vào ngày Rằm của những tháng chưa có Tết Lễ.
Như thế, không những ngày cử hành các Đại Lễ được chia đều, ngày nghỉ lễ cũng chia đều trong năm... mà việc mừng Tết Lễ c̣n giúp nhắc nhớ, thúc đẩy và giáo hóa một cách đều đặn và liên tục.
Ngoài ra, việc tổ chức lễ hội c̣n thêm trọn vẹn nhờ có đêm trăng sáng... vừa mặt trời vừa mặt trăng.
* *
4.2 Các Vị là Tiêu Biểu.
Các Đại Lễ và Lễ mừng kính các Vị là Tiêu Biểu cho mọi thời và mọi giới, mọi ngành của Dân Tộc :
1. Tiêu biểu cho Thời Khởi Nguyên : Hai Vị Tổ của toàn thể Tộc Việt. Đại Lễ.
2. Tiêu biểu cho Thời Hùng : 18 Vua Hùng. Đại Lễ.
3. Tiêu biểu cho truyền thống toàn dân Cứu Nước, Giữ Nước : Đức Phù Đổng.
4. Tiêu biểu cho Nữ Nhân v́ quê hương dân tộc : Đức Đại Đế Đồng Đ́nh Lĩnh Nam.
5. Tiêu biểu cho toàn thể Anh Hùng Dân Tộc đă vùng lên trong suốt thời Bắc thuộc : Đức Nam Việt Đế, triều đại đầu tiên thoát ách Bắc thuộc.
6. Tiêu biểu cho tất cả các Vua Chúa đă an dân thịnh nước, thời Phục Hưng : Đức Ngô Nam Đế.
7. Tiêu biểu cho tất cả mọi người, thuộc mọi thành phần, luôn đứng lên giúp dân, cứu nước, không khuất phục bạo quyền : Đức Lê Thái Tổ.
8. Tiêu biểu cho tài đức trọn vẹn, văn vơ song toàn : Đức Hưng Đạo Đại Vương.
9. Tiêu biểu cho thiên tài quân sự và cách mạng văn hóa : Đức Hoàng Đế Quang Trung.
10. Tiêu biểu cho giới học thức, văn nhân đă đạt : Đức Trạng Tŕnh.
11. Tiêu biểu cho nhà văn hóa, đă thể hiện Đặc tính Văn hóa Dân tộc thành sức mạnh đánh thắng giặc thù : Đức Quốc Sư Ức Trai.*35
*35 - Xuất xứ các Triều đại.
Các Vị khai sáng các Triều đại Việt đều xuất xứ từ mọi thành phần của đại chúng.
1. Đức Phù Đổng từ làng thôn.
2. Đức Đại Đế Đồng Đ́nh Lĩnh Nam, nữ nhân.
3. Đức Nam Việt Đế gốc trí thức.
4. Đức Ngô Nam Đế gốc nhà tướng.
5. Đức Đinh Tiên Hoàng gốc chăn trâu.
6. Đức Lư Thái Tổ gốc nhà tu.
7. Đức Trần Thái Tôn gốc đánh cá.
8. Đức Thánh Nguyên (Hồ Quư Ly) gốc quan văn.
9. Đức Lê Thái Tổ gốc nông dân.
10. Đức Mạc Thái Tổ (Đăng Dung) gốc đánh cá.
11. Ḍng Nhà Nguyễn gốc tiều phu.
12. Nhà Tây Sơn gốc nhà buôn.
Đây là bằng chứng hùng hồn của đặc điểm Văn hóa Việt. (Nên so sánh với lịch sử các nước khác).
* *
4.3 Tầm Quan Trọng của TẾT LỄ.
a. Sống thực và Tăng trưởng Nếp sống Tâm Linh.
Tuy tính cách long trọng khác nhau, trong một năm, Tết, Đại Lễ và Lễ tạo nên 20 khơi động định kỳ, để toàn dân thể hiện và tăng trưởng Cuộc sống Tâm Linh.
Qua việc Cúng tế, ăn mừng, và nhắc nhớ những bài học quan trọng, Tết Lễ Việt trở thành hệ thống giáo hóa mỗi người và cộng đoàn, mọi trạng huống thiết yếu của cuộc sống Tâm Linh của con người.
Tết Lễ trở thành bài học sống thực tế, hun đúc Tinh thần Dân tộc, tinh thần biết ơn đối với mọi ân nhân, với mọi đóng góp của nhiều thế hệ... Tinh thần nhớ ơn đưa tới cố gắng noi gương, cố gắng sống cho xứng đáng con người, xứng đáng với Quê hương Đồng bào, với ḍng họ...
Chính hệ thống Tết Lễ giáo hóa tinh tế và thực dụng nầy đă giúp Con người và Xă hội Việt bộc lộ và tăng trưởng trọn vẹn, xứng đáng địa vị Con Người giữa Vạn vật.
b. Cẩm nang.
Cần nhấn mạnh tính cách hệ trọng của nội dung các Tết Lễ, chứ không chỉ nghi lễ, h́nh thức. Cần chuẩn bị đầy đủ cho mỗi người và toàn thể cộng đoàn sống thực Cuộc sống Tâm Linh qua từng Tết Lễ.
Do đó, cần có Ủy ban chuyên trách, chuẩn bị đầy đủ tài liệu, cẩm nang, và cập nhật định kỳ, cho sống động hiện thực, mà vẫn thể hiện đầy đủ ư nghĩa và tôn nghiêm thành kính. Không để phần ‘Hội’ lấn áp phần ‘Lễ’.*36
*36 - Đọc bài 3205. Việc Cúng Tế.
* * * *
5.1 Ngày là để đặc biệt ghi nhớ những sự kiện quan trọng hoặc cần quan tâm.
Có nhiều Ngày, như Ngày Quốc Khánh, Ngày Kính Lăo, Ngày ơn Mẹ, Ngày ơn Cha, Ngày ơn Thầy Cô, Ngày Phụ Nữ, Ngày Thanh Niên...
Các Ngày quốc tế, trong trào lưu nhân loại hiện nay.
* Cần luôn phổ biến và ứng dụng ư nghĩa cao quư của từng Ngày.
* *
5.2 Ngày Kính Lăo.
Trong Nếp sống Việt, Ngày Kính Lăo là phong tục đặc biệt từ thời xa xưa. Ngày Kính Lăo tôn vinh các cụ Bà cụ Ông, những vị đă nhờ phúc đức Tổ Tiên và được ơn Trời cho trường thọ. Nhiều nơi đă tế các Cụ với nghi thức Tế Thần.
Khi được diễm phúc có các Cụ cùng sống, th́ dầu không phải là con cháu các Cụ, chúng ta cũng được hănh diện và hưởng nhờ những kinh nghiệm sống, sự khôn ngoan, cũng như ơn ích và phúc đức của các Cụ.
Đây cũng là biểu lộ hiện thực của việc Thờ kính Tổ Tiên.
Sự quư trọng bậc Lăo Thành đă và đang là niềm vui sướng, sự hănh diện, là keo sơn gắn bó gia đ́nh, và là sức mạnh đoàn kết của Dân tộc ta.
Nguyễn Thanh Đức 2013.
Mời đọc tiếp các bài :
Xem các bài viết khác trong Paul Nguyễn Đức Sách , Khoá 7 GHHV Đà Lạt Việt Nam.