Bên lề Thánh nhạc (2)
Nói tới việc tập dượt, một ca trưởng phàn nàn rằng ca viên không chịu nhìn ca trưởng và nhịp bàn tay ca trưởng điều khiển, lập tức ca viên phản ứng lại cho rằng chính ca trưởng cũng không chịu nhìn ca viên, vì bận nhìn vào bài hát. Thực ra cả hai đều chưa đạt được mức độ ‘tay nghề’. Ca viên cũng như ca trưởng đều phải thuộc bài hát, và dĩ nhiên ca trưởng phải thuộc hơn, hiểu bài hơn để hướng dẫn chỉ huy. Ca trưởng cũng như ca viên có quyền để bản hát trước mặt nhưng chỉ là để khi nào cần mới nhìn. Có trường hợp ca trưởng lo chăm chăm chú chú vẫy nhịp điều khiển, còn người đệm đàn lại cứ cúi gầm mặt xuống nhìn bàn phím và bản nhạc: như vậy làm sao hoà hợp được? Tất cả chỉ vì thiếu tập dượt.
Hãy bắt chước các ca sĩ, nghệ sĩ trình diễn trên sân khấu, nơi công cộng: có thấy mấy ai cầm bài bản trong tay đâu? Hoặc như những cán bộ tuyên truyền rao báo đó: họ đã thuộc lòng những lời họ có nhiệm vụ thông truyền cho đại chúng. Tiếng Pháp có câu: vingt fois sur le métier, reprenez le travail: dù có phải 20 lần đối với nghề nghiệp, xin cũng hãy cứ tra tay vào việc.
Khi viết những dòng chữ này, tôi không muốn chỉ trích bất cứ ai, hoặc lên án thái độ hành động nào, nhưng chỉ muốn đưa ra nhận xét thực tế và đề nghị thực hành cụ thể, để hy vọng chúng ta sửa sai nếu cần, và cùng giúp nhau thăng tiến.
Hát Thánh ca trong nhà thờ trong giờ phụng vụ khác hẳn với hát trình diễn vì mục đích, về cung cách. Mục đích thánh ca là giúp nhau và cùng nhau thờ phượng tôn vinh Chúa, không phải vì sợ cha xứ hoặc để được ban chức việc khen tặng vỗ tay. Cung cách hát thánh ca là một cơ hội tuyên xưng đức tin và biểu lộ lòng mến. Nếu như vậy thì tại sao khi ca đoàn mặc đồng phục hát thì giá biểu lại phải tăng?
Trong ít năm phục vụ tại nhà thờ chánh toà Phủ cam, Huế, tôi vẫn cảm phục quyết định mục vụ tốt đẹp và phụng vụ chính xác này là lễ an táng, lễ cưới không có sắp hạng khác biệt to nhỏ, nhưng tất cả đều giống nhau về hình thức đèn nến hoa lá và ca ngợi. Có người thắc mắc một cách có lý rằng tại sao đưa quan tài vào nhà thờ mà có người được đưa gần cung thánh,có người phải ở cuối nhà thờ, có người quay đầu lên, có người quay đầu xuống? Phải chăng gần cung thánh thì cũng như gần cửa thiên đàng sao?
Thánh nhạc là lời ca tiếng hát giúp chúng ta nên thánh. Khi hát thánh ca, mỗi người phải có tâm tình thánh.
L.m. Anthony Vũ Hùng Tôn
vuhungton@hotmail.com
Xem các bài viết khác trong Anthony Vũ Hùng Tôn.