Tinh Hoa VĂN HÓA VIỆT:
CUỘC SỐNG CON NGƯỜI và XĂ HỘI LOÀI NGƯỜI

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 HolyFamily

  

VIỆC GIỮ DÂN GIỮ NƯỚC
Theo Văn Hóa Việt

TRUYỀN KỲ MỴ CHÂU

 

2109. VIỆC GIỮ DÂN GIỮ NƯỚC Theo Văn Hóa Việt

        TRUYỀN KỲ MỴ CHÂU

1. DẪN NHẬP

2. TRUYỀN KỲ MỴ CHÂU

3. GIỚI THIỆU VIỆC GIỮ DÂN GIỮ NƯỚC

4. BÀI HỌC HỒN NƯỚC

5. BÀI HỌC DÂN NƯỚC

6. BÀI HỌC SỨC NƯỚC

7. BÀI HỌC ĐẤT NƯỚC

8. BÀI HỌC NƯỚC VÀ NHÀ

9. VẤN ĐỀ GIỮ NƯỚC

10. TRUYỀN KỲ MỴ CHÂU và Một Số VẤN ĐỀ LIÊN QUAN

11. TÓM LƯỢC VÀ SƠ ĐỒ

 

1. DẪN NHẬP

Truyền kỳ MỴ CHÂU lưu truyền sự kiện Vua An Dương xây thành, được nỏ thần, gả Mỵ Châu cho Trọng Thủy, và diễn tiến đưa tới việc mất nước.

Kinh nghiệm đau thương của xây thành và làm mất nước đă là đề tài suy tư của nhiều thế hệ, và, qua Truyền kỳ Mỵ Châu, Tổ Tiên đă để lại bài học chi tiết cho Việc Giữ Dân Giữ Nước.

Qua Việc Giữ Dân Giữ Nước, Truyền kỳ Mỵ Châu cũng là bài học chỉ dẫn tỉ mỉ phương thức Giữ Con Người khỏi vong thân, khỏi tha hóa.*1

    *1 - Theo nghĩa gốc : - Mỵ Châu, Mỹ Châu là viên ngọc trai đẹp. - Trọng Thủy là nước quư. - Mỵ Châu Trọng Thủy là chuyện ‘Viên Ngọc Trai và Nước Quư’. (Rửa ngọc trai trong nước quư th́ ngọc sáng đẹp hơn). Tựa truyện trở thành tên riêng.

*     *     *     *

2. TRUYỀN KỲ MỴ CHÂU

Vào cuối Thời Hùng, Triệu Đà đem quân xâm lấn nước ta. V́ vậy vua An Dương xây thành để pḥng thủ. Nhưng thành cứ sập đổ măi. Sau nhờ thần Rùa Vàng tới giúp, mới xây được Thành h́nh xoắn ốc. Thần Rùa Vàng c̣n để lại một cái móng làm lăy nỏ, bắn một phát là giết cả vạn người.

Thấy vậy, Triệu Đà lập mưu cho con là Trọng Thủy kết hôn với công chúa Mỵ Châu. Trong thời gian ở tại Thành Ốc, Trọng Thủy được Mỵ Châu cho coi nỏ thần, và chàng đă tráo cái lăy nỏ.

Lấy được lăy nỏ thần, Trọng Thủy liền về nước và cùng Triệu Đà đem quân đánh Thành Ốc. Khi biết nỏ thần hết linh nghiệm, vua An Dương đem Mỵ Châu lên ngựa chạy trốn.

Dọc đường, Mỵ Châu nhổ lông ngỗng nơi chiếc áo đang mặc để làm dấu cho Trọng Thủy t́m theo. Thấy thế, vua An Dương rút gươm chém Mỵ Châu. Máu nàng chảy xuống biển hóa thành ngọc trai.

Trọng Thủy chiếm được Thành Ốc, nhưng thương nhớ vợ nên nhảy xuống giếng mà chết. Từ đó, lấy nước giếng ấy mà rửa th́ ngọc trai thành sáng đẹp hơn.

*     *     *     *

DIỄN TRUYỆN

3. GIỚI THIỆU VIỆC GIỮ DÂN GIỮ NƯỚC

Việc Triệu Đà từ phương Bắc đem quân xâm lấn, và việc vua An Dương xây Thành Ốc, được coi là những sự kiện lịch sử. Từ lâu, di tích của một thành tại làng Cổ Loa, cách Hà Nội 15 cây số, luôn được coi là thành của vua An Dương.

Việc vua An Dương xây Thành Ốc và làm mất nước, đă là đề tài suy tư của nhiều thế hệ.

Và rồi, với hơn hai ngàn năm tích lũy và truyền đạt, kinh nghiệm trên đă trở thành bài học dạy việc Giữ nước.

* Nh́n dưới khía cạnh Bài Học Làm Người, Truyền kỳ Mỵ Châu cũng nói lên diễn tiến của một con người làm mất chính ḿnh, để bị tha hóa.

Tuy nhiên, bài nầy chỉ bàn về phương diện Giữ Dân Giữ Nước.*2

    *2 - Đọc bài 1109. Việt Lạc cuối Thời Hùng và thời Nhà Trưng, đoạn 1.2.

    Triệu Đà xâm lấn nước ta vào năm 180 ttl. Vào thời nầy, dân ta chưa bị ảnh hưởng Trung Hoa, nên chỉ có cách nói Việt (như Thành Ốc, vua An Dương, Việt Lạc)... chưa có cách nói kiểu Hoa (như Loa thành, (Loa là con ốc), An Dương Vương, Lạc Việt).

*     *     *     *

4. BÀI HỌC HỒN NƯỚC

4.1 Nguy cơ mất Nước.

Trước hết, Truyền kỳ Mỵ Châu đưa ra bối cảnh làm khung cho Bài Học Giữ Dân Giữ Nước. Đó là việc Triệu Đà đem quân xâm lấn. Những nhân vật chính trong Truyền kỳ là vua An Dương, Mỵ Châu và Trọng Thủy.

Trong tinh thần Văn hóa Việt, vua An Dương và Mỵ Châu biểu trưng cho Rồng và Tiên trong việc Giữ Nước. Phần Trọng Thủy, chàng là con của Triệu Đà, là hiện thân của tham vọng thống trị từ phương Bắc.

*     *

4.2 Bỏ Hồn Nước.

a. Xao lăng công tác.

Để chống Triệu Đà, Rồng An Dương khởi công xây Thành Ốc.

Điểm đặc biệt là trong suốt ḍng lịch sử của dân tộc, chưa bao giờ có việc xây thành kiên cố cho vua chúa. Trong suốt mấy ngàn năm, nước ta không hề xây thành. Các Vua Hùng luôn sống gần dân và cùng với toàn dân chia sẻ mọi trách nhiệm.

V́ vậy, việc xây Thành Ốc đánh dấu việc xao lăng công tác Giữ nước của vua An Dương. Từ nay ông không c̣n lo cho toàn dân trên khắp nước, mà chỉ lo cho những người trong thành.

b. Xa thực trạng Nước.

Ngoài ra, sự kiện thành sập nhiều lần lại chứng tỏ hoàn cảnh đất nước lúc đó không đủ cung ứng cho việc xây thành.

Như vậy, không những vua An Dương đă xao lăng công tác, mà c̣n xa ĺa đời sống thực tế, xa thực trạng hiện hữu của đất nước.

c. Từ bỏ truyền thống.

Khi thành sập nhiều lần, đáng lư vua An Dương phải t́m hiểu và thay đổi kế hoạch cho ứng hợp với hiện trạng, và tận dụng sức mạnh thiết thực của dân nước. Nhưng vua An Dương lại cậy nhờ tài sức của thần Rùa Vàng.

Như thế, vua An Dương đă bỏ truyền thống Người Dân Giữ Nước của Văn hóa và lịch sử Việt. Ông giao việc Giữ Nước cho người từ phương xa tới.

- Nh́n chung Bộ Truyền Kỳ, việc ĺa bỏ truyền thống dân tộc của vua An Dương lại thêm rơ rệt.

Ở các Truyền kỳ Tiết Liêu và Phù Đổng, khi cần An Dân và Cứu Nước, Tiết Liêu và Vua Hùng đều khẩn cầu Tổ và đă được Tổ về chỉ dạy. Ở đây, vua An Dương không cầu Tổ, mà lại đi cầu Rùa Thần.*3

    *3 - Đọc bài 2105. Tiêu Chuẩn Làm Việc Nước, đoạn 5.3. - bài 2110. Công Cuộc Cứu Nước Cứu Dân, đoạn 5.1.

d. Ảo tưởng thần thánh.

Không những giúp xây được Thành Ốc, Rùa Vàng c̣n cho thêm cái móng chân để làm lăy nỏ. Với móng chân của Rùa Vàng, cái nỏ trở thành nỏ thần, bắn một phát giết vạn người.

Với chiếc nỏ thần nầy, tài thiện xạ nổi tiếng của dân Việt Lạc cũng trở thành vô dụng. Từ nay, cả tài năng xuất chúng của dân nước cũng không c̣n cần thiết cho việc giữ nước.*4

    *4 - Theo truyền thuyết, người Việt Lạc có tài cung nỏ tuyệt nghệ đến nổi bắn tên vào búi tóc nhau để truyền tin. - Đọc bài 1103. Tộc Việt thời Khởi Nguyên, đoạn 4.8; bài 1303. Văn Minh Văn Hóa Việt Nam trên Thạp và Trống đồng, đoạn 2.3.

Thế là, với hai vũ khí an toàn, với thành vững để thủ và với nỏ thần để công, từ nay việc giữ nước của vua An Dương chỉ c̣n tùy thuộc vào một ḿnh Thần Rùa Vàng. Vua An Dương tự ru ngủ trong ảo tưởng ḿnh Giữ Nước một cách thần thánh.

*     *

4.3 Nhận Hồn Giặc.

a. Chấp nhận giặc.

Đă xa nếp sống người dân, đă chỉ cậy nhờ người ngoài, vua An Dương lại c̣n đem công chúa Mỵ Châu gả cho Trọng Thủy.

Mỵ Châu là biểu tượng của tinh thần Việt, Tiên Việt. Trọng Thủy là con của giặc Triệu Đà.

Đang là một tên xâm lăng, khiến vua An Dương phải xây thành để ngăn chận, Trọng Thủy bỗng ngang nhiên bước vào tung hoành tận thâm cung của Thành Ốc. Đang là một tên giặc nguy hiểm, Trọng Thủy đă trở thành người đầu gối tay ấp của nàng tiên Mỵ Châu.

Như vậy, từ chỗ tùy thuộc vào người ngoài, Rùa Vàng, vua An Dương bước tới giai đoạn rước giặc vô nhà, nhận Trọng Thủy làm rể. Và nàng Tiên Mỵ Châu, biểu tượng cho tâm hồn Việt, cũng đă chấp nhận giặc, ôm ấp giặc.

b. Theo ư giặc.

Cớ sự đă vậy, mà Mỵ Châu c̣n tiến thêm một bước. Nàng yêu chiều Trọng Thủy đến nỗi đưa nỏ thần cho Trọng Thủy.

Tuy không hoàn hảo, nhưng đất nước đang được tạm thời yên ổn là nhờ có thành vững và nỏ thần. Thế mà sau khi cho giặc phá lủng thành vững, giờ đây Mỵ Châu c̣n theo ư giặc, trao luôn nỏ thần.

Mỵ Châu đă coi ư giặc hơn sự an toàn của dân nước. Nàng đă yêu quư giặc hơn đồng bào, hơn quê hương. C̣n ǵ Nước, c̣n ǵ Dân !

c. Quên ḿnh v́ giặc.

Nhưng nàng vẫn cho là chưa đủ. Trên lưng ngựa cùng cha chạy trốn, Mỵ Châu nhổ lông ngỗng từ chiếc áo đang mặc, để ghi dấu cho Trọng Thủy t́m theo.

Thực là chua chát. Nàng tiên Việt đă hoàn toàn quên ḿnh v́ giặc ! Giờ đây, người nàng chỉ c̣n chiếc áo lông ngỗng, h́nh ảnh cuối cùng của Tiên, mà nàng cũng nhẫn tâm rứt bỏ để làm dấu dẫn đường cho giặc. [Hiện biểu của Tiên là phụng, công, ngỗng, chim].

C̣n h́nh ảnh nào phũ phàng hơn, đau nhức hơn ? Ôi thân phận của những kẻ ĺa xa tinh thần dân tộc ! Chúng đem bản thân chúng, đem máu thịt của Tổ Tiên, để làm phương tiện lót đường cho giặc cướp nước.

d. Chết cho giặc.

Lông đă nhổ, lớp áo tiên mỏng manh bên ngoài cũng không c̣n, nên Mỵ Châu gục chết. Lâu nay, tuy tâm hồn đă đổi thay, nhưng nàng vẫn c̣n giữ chiếc áo Tiên. Giờ đây nàng đă lộ nguyên h́nh. Nàng là giặc. Nàng chết cho giặc.

Mỵ Châu là Tiên, là biểu tượng cho tinh thần, cho ư thức văn hóa trong việc Giữ Nước. Nay đă mất Tiên.

Mất theo nàng, theo vua An Dương, là toàn thể Dân Nước. Chua chát, đắng cay !

*     *

4.4 Diễn Tiến Mất Hồn Nước.

Thế là vua An Dương và Mỵ Châu đă làm cho Nước mất Nhà tan.

Đó cũng chỉ v́ Rồng An Dương đă từ bỏ truyền thống và xa ĺa hiện trạng của dân nước, để rồi cậy nhờ và lệ thuộc người ngoài.

Từ đó nàng Tiên Mỵ Châu lại chấp nhận kết thân với giặc, rồi làm theo ư giặc, quên ḿnh v́ giặc, và chết cho giặc !

Vua An Dương và Mỵ Châu đă để Hồn Nước dần dần bị tiêu hao bởi những quyến rủ hào nhoáng của những lợi ích hời hợt.

Khi nền tảng dân tộc phai lạt nơi bất cứ dạng thức nào của đời sống dân nước, th́ tại phần đó, Nước đă bắt đầu mất.

* Dưới khía cạnh Con Người, đây cũng là diễn tiến Con Người đánh mất chính tâm hồn ḿnh. Điều đáng sợ là diễn tiến rất tuần tự, nên nhiều khi ḿnh đă đánh mất chính ḿnh, đă trở thành giặc, đă làm hại ḿnh, mà ḿnh cũng không ngờ.

HỒN MẤT TRƯỚC, NƯỚC MẤT SAU.*5

    *5 - Hồn Nước là truyền thống, là tinh hoa văn hóa, là lịch sử, là niềm tự hào... tạo nên Tinh Thần và T́nh Dân Tộc... thúc đẩy mọi người trong nước yêu thương nhau và đoàn kết hành động hữu hiệu cho lợi ích chung của toàn dân nước.

*     *     *     *

5. BÀI HỌC DÂN NƯỚC

5.1 Bỏ Dân Nước.

a. Bỏ chăm sóc Dân.

Việc bỏ mất Hồn Nước luôn kéo theo việc bỏ dân, làm mất dân. Khi giới quyền chức đă tin tưởng và ỷ lại vào người ngoài, th́ người dân trong nước bị rẻ rúng khinh khi và bị coi là phương tiện để phục vụ quyền lợi riêng của nhóm người thống trị.

Sự kiện vua An Dương quyết định xây thành đă tố cáo việc ông bỏ quên trách nhiệm chăm sóc đời sống cho toàn thể mọi người dân trong nước.

Trước đây, mọi người đều là con dân, đều được ông chăm sóc. Nhưng từ nay, người dân ở ngoài thành sẽ bị phó mặc cho bất trắc.

b. Hành hạ Dân.

Thế mà thành lại hư sập nhiều lần. Gánh nặng lại đổ xuống trên người dân. Họ phải chịu thêm sưu cao thuế nặng, mưa nắng dăi dầu, gia đ́nh ly tán, vợ con nheo nhóc.

Đă hết lo cho dân, vua An Dương c̣n hành hạ dân, bắt dân phục vụ ông.

c. Xa lánh Dân.

Khi xây xong thành, ở trong thành, vua An Dương đă thực sự xa lánh dân.

Trước kia, trong suốt mấy ngàn năm, các vua dân Việt không hề xây thành, mà luôn sống với dân, chia sẻ cuộc sống người dân. Nhưng nay, vua An Dương rút ḿnh vô trong vỏ ốc.

Đối với ông, dân chỉ c̣n có nghĩa là nhóm người đang lo phục dịch ông, ở trong thành.*6

    *6 - Hơn ngàn năm sau vua An Dương, sứ giả Trung Hoa đă ngạc nhiên v́ vua dân Việt, Đức Lê Đại Hành, v. 980-1005 dl, đi chân đất ra bờ hồ ngồi câu cá. Dân chúng bu quanh và vỗ tay reo ḥ khi cá cắn câu.

d. Coi Dân như giặc.

Thêm vào ṿng thành vỏ ốc, chiếc nỏ thần của Rùa Vàng càng làm vua An Dương xa dân hơn.

Đă hết gần dân, giờ đây ông lại không cần dân. Một phát nỏ đă có thể giết hàng vạn quân giặc, nên sự góp sức của dân không c̣n cần thiết nữa. Trong việc giữ nước, người dân đă trở thành thừa thăi, thành người ngoại cuộc.

Không những vậy, từ nay, ngoài đám phục dịch trong thành, toàn thể dân ở ngoài thành đều ở trong tầm tàn sát của nỏ thần. Vua An Dương coi dân như giặc.*7

    *7 -  Một chế độ, dầu quân chủ, dân chủ, hay bất cứ ǵ… trở thành băng hoại khi không c̣n phục vụ toàn dân, mà là phương tiện của một nhóm đặc quyền.

e. Dân và Việc Giữ Nước.

Bài Học Dân Nước thực thấm thía. Bỏ nhiệm vụ chăm sóc dân, hành hạ dân, xa lánh dân, coi dân như giặc, để chỉ dựa vào thành lũy, vào nỏ thần, vào nhóm thân cận, th́ việc Giữ Nước đă vô hiệu, việc Mất Nước đă gần kề.

GIỮ NƯỚC LÀ VIỆC CỦA TOÀN DÂN. Dân không giữ nước th́ giặc giữ !

*     *

5.2 Trở thành Giặc.

a. Diễn biến của vua An Dương.

Tuy Truyền kỳ có nhiều nhân vật góp phần làm mất nước, nhưng vua An Dương là người mang trách nhiệm lo cho Dân.

Chính vua An Dương đă ĺa bỏ truyền thống dân tộc mà quyết định xây thành. Chính ông đă nhờ thần Rùa Vàng, đă xin nỏ thần. Chính ông đă hành hạ dân, đă từ khước dân. Ông cũng đă đón rước Trọng Thủy, đă đặt nỏ thần trong tầm tay của Trọng Thủy. Chính ông đă cho Triệu Đà mọi điều kiện để đặt ách thống trị lên toàn dân.

Trong diễn biến đó, ta có thể thấy tất cả đều chỉ là những giai đoạn của con người vua An Dương.

b. Tự thần thánh hóa.

Từ chỗ là một người chăm lo cho cuộc sống an thịnh của dân nước, như Tiết Liêu, ông đă để tham vọng cho ông ảo tưởng ông là thần thánh. Qua việc cấu kết với thần Rùa Vàng, qua việc xây xong thành và làm chủ chiếc nỏ thần, ông tự thần thánh hóa, coi ḿnh là siêu nhân, là có ‘thiên mạng’, là vượt xa khỏi người Dân.

Ông đă bỏ nguyên tắc nền tảng đầu tiên của Người Làm Việc Nước là xác tín thân phận Con Người Thừa Hành của ḿnh. (Truyền kỳ Tiết Liêu).*8

    *8 - Đọc bài 2105. Tiêu Chuẩn Làm Việc Nước, đoạn 4.1.

c. Chuyên dùng bạo lực.

Từ chỗ tự coi ḿnh là thần thánh, vua An Dương khinh rẻ người dân, không c̣n nhớ tới điều kiện thứ hai của Người Làm Việc Nước, là ḿnh đang Mang Nặng Trách Nhiệm chăm lo cho đời sống toàn dân. Ông dùng thành Ốc để bảo vệ ông và dùng nỏ thần để uy hiếp mọi người.

Thay v́ cùng với toàn dân chia sẻ gánh nặng giữ nước, vua An Dương chỉ c̣n chuyên dùng bạo lực của thành ốc nỏ thần.*9

   *9 - Đọc bài 2105. Tiêu Chuẩn Làm Việc Nước, đoạn 4.2.

d. Lập nhóm Đặc quyền.

Từ chỗ đối xử với dân như với giặc, vua An Dương đem Mỵ Châu gả cho Trọng Thủy, hoàng tử của giặc.

Với việc sui gia giữa hai ḍng vua, vua An Dương đă tạo ra giai cấp đặc quyền. Ông muốn từ nay gia đ́nh ông phải là một ḍng họ đặc biệt, không c̣n liên hệ với người dân.

Thế là vua An Dương đă rước giặc vào cung. Ông hủy bỏ công dụng của Thành Ốc, và bỏ quên những người ở trong thành.

Giờ đây ông chỉ c̣n biết có gia đ́nh ông. Quanh ông chỉ c̣n có hai người : một là Mỵ Châu, hai là tên giặc nằm vùng Trọng Thủy.

Từ đây, Ông hoàn toàn tách rời dân, tách rời truyền thống văn hóa đặt nền tảng trên bài học nàng công chúa lấy chàng không khố, của Truyền kỳ Chử Đồng.*10

    *10 - Đọc bài 2104. Tiêu Chuẩn Để  Sống B́nh Đẳng, đb đoạn 4.2.

Với việc lập Nhóm Đặc Quyền, Vua An Dương đă không c̣n biết tới nhu cầu của người Dân, đă không để tâm để trí, không c̣n biết tới đời sống người Dân.*11

    *11 - Đọc bài 2105. Tiêu Chuẩn Làm Việc Nước,  đoạn 4.3.

e. Tranh giành Quyền lực.

Vua An Dương chỉ c̣n Mỵ Châu là con, là dân, người dân cuối cùng. V́ vậy, ông giao cho Mỵ Châu trách nhiệm ǵn giữ chiếc nỏ thần, báu vật bạo lực thần thánh của ông.

Ông giao trọn việc giữ nước, giờ đây chỉ c̣n là chiếc nỏ thần, vào tay đứa con gái ngờ nghệch của ông. Ông tập trung quyền lực vào gia đ́nh, vào những người thân cận ông.

Cũng v́ vậy, Trọng Thủy đă dùng thủ đoạn chiếm đoạt cái lăy nỏ. Nhóm đặc quyền chỉ c̣n biết tranh giành quyền lực, tranh nhau xương máu của dân.

Từ nay, người dân trở thành miếng mồi ngon cho tham vọng không đáy của nhóm quyền chức. Ai làm chủ nỏ thần, ai nắm giữ quyền lực, người đó có toàn quyền trên sinh mạng và tài sản của dân.

Với việc tranh giành quyền lực, vua An Dương đă đi ngược chủ đích của người Làm Việc Nước là thực thi công tác cải tiến cuộc sống người Dân.*12

    *12 - Đọc bài 2105. Tiêu Chuẩn Làm Việc Nước, đoạn 4.4, và 5.6.

g. Thành Giặc cướp Nước.

Như vậy, thời suy thoái khởi đầu khi vua An Dương xây thành, tự tách xa dân, và đặt dân dưới sự kềm tỏa của nỏ thần. Đó là chế độ, dầu dưới bất cứ danh xưng nào, xây dựng trên bạo lực, trên lư của kẻ mạnh, trên mạnh được yếu thua.

Khi vua An Dương đón nhận hoàng tử pḥ mă và trao nỏ thần cho con gái, chính là lúc thành lập giai cấp đặc quyền, tranh giành quyền lực, và hưởng thụ trên xương máu người dân.

Đây chính là h́nh thức lộ liễu của thống trị, chuyên chế, tham quyền cố vị, bóc lột hà hiếp...

Thế là, đối với nước, đối với dân, vua An Dương không c̣n là người giữ nước, mà đă trở thành tên giặc cướp nước. Ông trở thành Triệu Đà.*13

    *13 - Dưới mọi h́nh thức và mọi thời. Thành tŕ thời nay có thể là những thể chế, những điều luật, những cơ cấu của một xă hội do nhóm đặc quyền tạo ra và bảo vệ.

    ‘Giai cấp quí tộc’ là nhóm hưởng đặc quyền, ở mọi thời đại, trong mọi phương diện.

*     *     *     *

6. BÀI HỌC SỨC NƯỚC

6.1 An Dương bỏ Sức Do Dân.

a. Sức mạnh Tinh thần.Dưới khía cạnh Sức Nước, khi vua An Dương từ bỏ truyền thống và xa ĺa cuộc sống người dân, để quyết định xây thành, chính là lúc ông làm băng hoại sức mạnh tinh thần của Nước.

b. Sức mạnh Kinh tế.Việc xây thành làm hao tổn của cải, tài năng, và nhân lực của Nước. Vậy mà thành c̣n bị hư sập nhiều lần, nên sức mạnh kinh tế lại càng suy sụp thêm.

c. Sức mạnh Chính trị. Khi sống trong thành, sống xa dân, không c̣n biết đến đời sống người dân, vua An Dương đă bỏ mất sức mạnh chính trị.

d. Sức mạnh Xă hội.Khi được nỏ thần, khi không c̣n vận dụng sức dân, khi làm cho dân trở thành người ngoại cuộc thừa thăi, chính là lúc vua An Dương đánh mất sức mạnh xă hội trong công cuộc Giữ Nước.

*     *

6.2 An Dương bỏ Sức Chiến Đấu.

Làm mất dân, vua An Dương đă bỏ mất những sức mạnh nền tảng của việc Giữ Nước. Nhưng ông vẫn chưa thấy nguy cơ, v́ ông đặt trọn niềm tin vào Thành Ốc và Nỏ Thần. Thành Ốc bảo đảm thế thủ an toàn, Nỏ Thần đang làm mọi người khiếp sợ.

Thành Ốc và Nỏ Thần là biểu trưng của sức mạnh quân sự, khả năng giữ nước cuối cùng của vua An Dương.

a. Sức mạnh Ngoại giao.Nhưng rồi vua An Dương thua kém trong trận chiến ngoại giao. Ông đă rơi vào thủ đoạn của giặc, bị Triệu Đà lập mưu cầu ḥa và nhận cho Trọng Thủy tới nằm vùng.

b. Sức mạnh Pḥng thủ.Sau khi hao tốn biết bao công của để xây thành ngăn giặc, ông lại long trọng rước giặc vào tận thâm cung, bỏ công dụng của thành.

c. Sức mạnh Gián điệp.Thành đă bị phá lủng, vua An Dương chỉ c̣n chiếc Nỏ Thần. Nhưng ông lại thua ở mặt trận gián điệp. Trọng Thủy đă biến Mỵ Châu thành nội tuyến, và nàng đă tiết lộ bí mật quốc pḥng.

d. Sức mạnh Kỹ thuật.Khi để Trọng Thủy đánh tráo lăy nỏ, trao vũ khí giữ nước cuối cùng vào tay giặc, vua An Dương đă để mất luôn sức mạnh kỹ thuật.

KHÔNG SỨC MẠNH, LẤY G̀ GIỮ NƯỚC ?

*     *     *     *

7. BÀI HỌC ĐẤT NƯỚC

Công cuộc giữ nước thường bộc lộ rơ ràng nhất trong việc bảo vệ từng tấc Đất của quê hương. Nhưng vua An Dương cũng bỏ mất dần.

7.1 Giữ toàn thể Nước.Trước kia, khi chưa xây Thành Ốc, vua An Dương đă để tâm chăm sóc toàn thể đất nước.

7.2 Bỏ Nước giữ Thành.Nhưng khi xây thành, ông đă chỉ c̣n giữ lại mảnh đất trong thành. Đối với ông, đất nước không c̣n trải rộng ra khắp bờ cơi, mà thu hẹp lại trong các hào lũy. Ông chểnh mảng việc giữ trọn nước, để chỉ chú tâm tới cái làng ông đang ở.

7.3 Bỏ Thành giữ Nhà.Thế nhưng, khi lo cưới chồng cho Mỵ Châu, rước tên giặc Trọng Thủy vào nội cung, vua An Dương lại v́ t́nh nhà mà hủy bỏ sự pḥng thủ của thành. Ông chỉ c̣n thấy cái nhà của ông.

7.4 Bỏ Nhà giữ Ḿnh.Và rồi, ngay trong cung điện của Ông, khi để Mỵ Châu trao nỏ thần vào tay giặc, ông đă không giữ nổi mấy chục thước đất cuối cùng. Vua An Dương đă thực sự không c̣n đất sống.

Tuy nhiên, khi Triệu Đà xua quân tới, vua An Dương nhận ra ḿnh đă mất tất cả. Ông chạy trốn, ông Bỏ Nhà để Giữ Ḿnh.

*     *     *     *

8. BÀI HỌC NƯỚC VÀ NHÀ

Cũng như ở các Truyền kỳ khác, Truyền kỳ Mỵ Châu không kết thúc ở chỗ mất nước.

Trong mọi Truyền kỳ, Văn hóa Việt luôn bộc lộ tính cách độc đáo và thống hợp của Nếp sống Việt, của Tâm hồn Việt.

8.1 Đền Tội Hại Nước.

Bi kịch Thành Ốc thất thủ đưa tới việc vua An Dương chém chết Mỵ Châu.

Mỵ Châu đă có phần trách nhiệm trong việc làm mất nước, nên dầu là con một của vua An Dương, nàng cũng phải chết. Sở dĩ vua An Dương đưa nàng chạy trốn, v́ nàng c̣n mặc chiếc áo lông ngỗng, hiện biểu của Tiên. Khi nàng nhổ lông ngỗng, lộ nguyên h́nh là giặc, nàng không có lư do sống c̣n.

Dầu vô t́nh hay v́ bất cứ lư do ǵ, việc làm hại nước, làm hại cả một dân tộc, cũng là một trọng tội. Không một lư do ǵ, dầu chủ quan cách mấy, có thể bào chữa cho việc gây tổn hại Dân Nước.

*     *

8.2 Khen Thưởng T́nh Nhà.

Mỵ Châu đă phải đền tội v́ liên can trong việc làm mất nước. Nhưng sự thể ra nông nỗi đó cũng chỉ v́ nàng quá yêu thương và tin tưởng chồng.

Tổ Tiên ta thưởng phạt phân minh. Có tội làm hại nước th́ phải chết. Nhưng nàng đă trọn t́nh nhà, th́ thưởng phần t́nh nhà.

T́nh nhà của Mỵ Châu đă được Tổ Tiên phong thưởng bằng cách cho máu nàng chảy xuống biển và được giống trai nuốt vào mà hóa thành ngọc.

Cách phong thưởng nầy chẳng những không lạ kỳ, mà lại nằm trong hệ thống giá trị của Văn hóa Việt. Những kẻ trọn t́nh nhà như người Em trong Truyền kỳ Trầu Cau, người Vợ trong Truyền kỳ Vọng Phu, Trái Tim của Trương Chi, và ở đây, Máu của Mỵ Châu, tất cả đều được hóa thành đá ngọc, nghĩa là được trở thành trường tồn với thời gian, được quư chuộng, và được làm nền tảng xây dựng lâu dài.*14

    *14 - Đọc bài 2203. Giá trị Cuộc sống Con Người, đoạn 2.1.

*     *

8.3 Đền Tội Hại Nhà.

Về phần Trọng Thủy, dầu thành công trong mưu đồ xâm lăng, nhưng chàng nhớ t́nh vợ đối với ḿnh, nên nhảy xuống giếng mà chết.

Chàng đă v́ tham vọng, mà phụ nghĩa vợ chồng, th́ chàng cũng phải chết. V́ danh lợi mà không trọn T́nh Nhà th́ cuộc đời không đáng sống, th́ không có quyền sống.

*     *

8.4 Vừa Nhà Vừa Nước.

V́ t́nh nhà mà hại nước th́ phải chết. V́ tham vọng mà hại nhà, th́ cũng phải chết.

Đây là tuyệt đỉnh Bài học Làm Người của Văn hóa Việt. Bài học nầy đi ngược hẳn chủ trương của nhiều văn hóa khác.

Với cái chết của Mỵ Châu, Tổ Tiên ta đă xử tử h́nh các chủ thuyết cá nhân vị kỷ. Với việc Trọng Thủy nhảy xuống giếng, Tổ Tiên ta nhận ch́m các chủ nghĩa tập thể bá quyền.

Con Người chỉ có thể sống xứng đáng, trọn vẹn, và hạnh phúc, khi thể hiện đầy đủ các đặc tính bẩm sinh vừa cá thể vừa xă hội của ḿnh.

CÓ NHÀ MÀ CŨNG CÓ NƯỚC, CÓ NƯỚC MÀ CŨNG CÓ NHÀ. Tiên Rồng Song Hiệp hoàn chỉnh.*15

    *15 - Đọc bài 2102. Nền Tảng Cuộc Sống Con Người và Xă Hội, đoạn 5.2 và phần 8.

*     *

8.5 T́nh Nghĩa Việt.

Mỵ Châu và Trọng Thủy đều đă chết. Nhưng thực cảm động khi những viên ngọc do máu Mỵ Châu lại trở thành sáng đẹp hơn, nhờ rửa trong nước giếng chôn xác chồng.

Nàng đă yêu thương và tin tưởng chồng đến nỗi giao phó cả nước non, đă đưa nỏ thần cho chàng xem. Nàng đă yêu chàng trong tuyệt vọng đến liều lĩnh, khi nhổ lông ngỗng làm dấu hiệu trên đường chạy trốn chàng. Và giờ đây, cả những giọt máu của nàng cũng tươi sáng lên khi được tắm trong nước tẩm xác chàng.

Ôi t́nh nghĩa nàng Tiên Việt ! Nàng đă sống trọn T́nh Yêu của Văn hóa Việt. Nàng đă thể hiện những nguyên tắc của Thân Thương Toàn Tâm : Quyết chẳng ĺa nhau, Sống chết cho nhau, và Có nhau măi măi, như ở Truyền kỳ Trầu Cau.

Chỉ tiếc là nàng đă không ứng dụng nguyên tắc đầu tiên, là hai người phải Giống nhau như đúc, tức là phải t́m hiểu nhau, phải gặp nhau trọn vẹn, nên nàng đă không nhận ra Trọng Thủy, và bị giặc lừa gạt.*16

    *16 - Đọc bài 2103. Tiêu Chuẩn Để Sống T́nh Người, đb phần 5.

    V́ trọn t́nh Nhà, Mỵ Châu được thờ kính, ở Cổ Loa. Nhưng v́ có trách nhiệm trong việc làm mất Nước, nên được thờ với tượng không đầu.

    - Về T́nh chàng Trai Việt, đọc bài 2108. T́nh Yêu Nam Nữ, phần 5 và 6.

    Theo sử, cho tới thời Đức Quang Trung, ta phải cống nước giếng nầy để vua chúa Trung Hoa rửa ngọc trai.

*     *     *     *

9. VẤN ĐỀ GIỮ NƯỚC

9.1 Ảo tưởng Giữ Nước.

Thế là hết, vua An Dương đă để mất Hồn Nước, để mất Dân Nước, để mất Sức Nước, và cũng đă mất Đất Nước.

Tuy nhiên, ông vẫn không ngờ, ông vẫn có ảo tưởng ông đang giữ nước.

Thực vậy, dầu Hồn Nước có mất, cũng chỉ có nghĩa là ông đă thực hiện được quan niệm của riêng ông;

dầu người Dân đă bị loại khỏi việc giữ nước, nhưng nhờ đó ông lại càng dễ thống trị hơn;

dầu Trọng Thủy là con giặc, nhưng đă trở thành con ông;

dầu Mỵ Châu nằm trong tay giặc, nhưng nàng vẫn c̣n mặc chiếc áo lông ngỗng;

dầu giặc có tung hoành ở thâm cung, nhưng ṿng thành bên ngoài vẫn kiên cố vô song;

và dầu lăy thần đă bị tráo, chiếc nỏ vẫn c̣n nguyên h́nh dạng cũ.

Tất cả đều cho vua An Dương ảo tưởng là đất nước vẫn an toàn, là ông đang hoàn thành nhiệm vụ giữ nước một cách tuyệt hảo.

Nhưng quả thực, sở dĩ đất nước c̣n, và ông vẫn c̣n như đang giữ nước, không phải là v́ ông Giữ Nước hữu hiệu, mà v́ giặc chưa xua quân tiến chiếm.

V́ vậy, khi Triệu Đà xua quân tới, vua An Dương chỉ c̣n cách lên ngựa chạy trốn. Ông không c̣n ǵ. Tất cả đều đă bị giặc chiếm. Cả đứa con ngồi sau lưng cũng đă thuộc về giặc, cũng đă là giặc.

Ôi dân tộc đồng bào ! Ôi giang sơn gấm vóc !

*     *

9.2 Yếu Tố Giữ Nước.

Muốn giữ Nước th́ phải giữ Hồn Nước, giữ Dân Nước, giữ Sức Nước, và giữ Đất Nước.

Hồn Nước được giữ bằng việc sống thực và phát huy truyền thống cao quư của Dân tộc.

Dân Nước có được là nhờ chăm sóc đời sống người dân và để toàn dân chia sẻ trách nhiệm với nước.

Sức Nước mạnh được là nhờ các cơ cấu xă hội, chính trị, kinh tế, và tổ chức quân sự thích đáng và hữu hiệu.

Đất Nước chỉ c̣n khi thực sự được các yếu tố trên bảo vệ một cách trọn vẹn.

* Có được cả bốn, giữ được cả bốn, th́ quê hương thanh b́nh thịnh vượng, đồng bào hạnh phúc yên vui.

*     *

9.3 Nếu mất.

1. Nếu mất Đất, v́ quân xâm lăng tràn ngập, nhưng vẫn c̣n Hồn, c̣n Dân và c̣n Sức, th́ việc chiến đấu sẽ không ngưng nghỉ.

- Trường hợp nước ta thời quân Nguyên xâm lấn. Thời Đức Hưng Đạo Vương, Hội Nghị Diên Hồng... Dầu quân Mông Cổ đang chiến thắng ở khắp nơi... trong cả ba lần, năm 1257, 1284 và 1288 dl, không lần nào chúng có thể ở nước ta quá sáu tháng.

2. Nếu mất Đất, mất Sức, mà c̣n Dân, c̣n Hồn, th́ ngày vùng dậy cũng không xa.

- Thời giặc Minh chủ trương đồng hóa dân ta, từ năm 1407 dl. Đức Lê Thái Tổ, với Quốc Sư Nguyễn Trăi và Tướng Quốc Trần Nguyên Hăn, đă hướng dẫn toàn dân đuổi sạch quân giặc năm 1427 dl.

3. Nếu Đất mất, Sức tan và Dân bị phân tán, mà c̣n Hồn Nước, th́ tuy cần thời gian, vẫn c̣n cơ hội có lại Dân, có lại Sức và có lại Đất.

- Trường hợp dân Do Thái. Dầu bị phân tán khắp thế giới, Do Thái vẫn giữ được niềm tin và phong tục qua loại làng biệt lập và cuốn Kinh Thánh. Sau gần 1900 năm mất nước, họ có lại tổ chức Sion... Năm 1948 họ khởi sự trở về Đất Tổ.

4. Nếu mất Hồn, dầu c̣n Đất, c̣n Sức, c̣n Dân, th́ cũng đă khô cạn sức sống, cái xác không hồn, ma giặc sắp ám.

- Có thể nói một phần về t́nh trạng dân ta vào đầu thế kỷ hai mươi... để rồi bị đầu độc bởi các phong trào thân nếp sống phương Tây... như sự đả phá nông nổi của các nhóm văn học, sự ứng dụng hời hợt các chủ nghĩa, sự khuôn rập ngu xuẩn của giáo điều, sự ồ ạt phách lối của văn minh vật chất...

5. Nếu mất Hồn, mất Dân, th́ Sức và Đất trở thành đầy bất trắc, cực kỳ nguy hiểm, tai họa cận kề.

- Khi hồn là Ác thú đấu tranh... mà có thêm Đất và thêm Sức th́ càng thêm độc hại cho Dân Nước, cho Hồn Nước.

6. Nếu mất Hồn, mất Dân, mất cả Sức, th́ giang sơn gấm vóc của Tổ Tiên đang là miếng mồi ngon nằm bên miệng giặc.

7. Và nếu đă Nước mất Nhà tan, đồng bào khốn khổ, quê hương điêu tàn... th́ Tổ Tiên minh hiển đă dạy cách tuần tự lấy lại Hồn Nước, lấy lại Dân Nước, lấy lại Sức Nước, và lấy lại Đất Nước, ở TRUYỀN KỲ PHÙ ĐỔNG, Công cuộc Cứu Nước Cứu Dân.*17

    *17 - Đọc bài 2110. Công Cuộc Cứu Nước Cứu Dân, đb đoạn 14.1.

*     *

9.4 Giữ Nước là việc của Toàn Dân.

Với truyền thống ngàn năm của Nếp sống Việt, với kinh nghiệm đau thương của Thành Ốc, Tổ Tiên ta quyết không xây thành cho vua chúa, không tập trung bạo lực.

Sống đúng nguyên tắc Giữ Nước là việc của toàn dân, các Ngài lập hệ thống pḥng thủ nơi toàn dân. Làng thôn của dân trở thành một màn lưới thành lũy và lực lượng trải rộng khắp đất nước.*18

    *18 - Các đời sau, vua chúa Việt cũng xây thành lũy, nhưng không phải là nơi tập trung bạo lực. Thủ đô và thủ phủ chỉ là những cái làng lớn, với một số cơ sở thích ứng với nhu cầu hành chính, ngoại giao, nghi lễ... Khi nguy cấp, vua sẵn sàng bỏ thủ đô chạy qua làng khác... Mất thủ đô đă không có nghĩa là mất nước.

Với định chế Làng-Nước, làng Việt chính là trung tâm sinh hoạt tự lập tự chủ của người dân, mà cũng là sức mạnh của dân tộc.

Trước mọi cuộc xâm lăng thuộc mọi lănh vực, trước mọi mưu đồ làm tổn hại cuộc sống hạnh phúc của người dân, hệ thống làng thôn đă luôn luôn là cơ cấu chính yếu giúp dân ta bảo toàn lực lượng, phục hồi sức mạnh, và vùng lên phá tan giặc.

MỖI LÀNG LÀ MỘT CHIẾN LŨY, TOÀN DÂN LÀ CHIẾN SĨ.*19

    *19 - Đọc bài 2106. Nếp Sống Làng Thôn, phần 7.

*     *     *     *

10. TRUYỀN KỲ MỴ CHÂU và Một Số VẤN ĐỀ LIÊN QUAN

10.1 Triệu Đà.

Triệu Đà là tướng của Tần Thủy Hoàng. Năm 207 ttl Triệu Đà chiếm một phần đất vùng Quảng Tây, Quảng Đông của Việt Lạc, lập nước Nam Việt. Triệu Đà đă củng cố nếp sống Việt địa phương, trong cố gắng thành lập một đế quốc riêng. Năm 180 ttl, Triệu Đà chiếm Thành Ốc.

Một số người đă muốn coi Triệu Đà, sau khi chiếm nước ta, như là một ân nhân của dân ta.

Một số khác lại cho rằng từ khi Triệu Đà xâm lấn th́ ta bị đồng hóa thành người Hoa. Họ làm như thể là hễ một người ngoại tộc làm vua là toàn thể dân bị trị đương nhiên đổi theo ḍng máu của vua đó !

Với Truyền kỳ Mỵ Châu, Triệu Đà biểu trưng cho giặc cướp nước.

*     *

10.2 Vua An Dương.

Tiểu sử vua An Dương được bàn cải nhiều, đặc biệt với việc sách vở Trung Hoa gọi ông là Thục Phán.

Theo Thần phả ở đền thờ tại Cổ Loa, th́ vua An Dương là Hùng gia chi phái, tức thuộc ḍng Họ Hùng.

Tuy nhiên, v́ không làm ích cho dân, mà c̣n làm mất nước, nên vua An Dương, cũng như nhiều vị vua trước đó, không được kể vào số Mười Tám Vị được toàn dân thờ kính.

*     *

10.3 Di tích Thành Ốc.

Di tích tại Cổ Loa h́nh xoắn ốc, (Loa có nghĩa là con ốc), chu vi gần 8 cây số. Chân thành dày từ 20 tới 30 thước, có chỗ cao đến 4, 5 thước, mặt thành rộng 12 thước, ngoài thành có hào sâu ăn thông với các sông.

Trong thành nay c̣n có đền thờ vua An Dương, mộ Mỵ Châu, miếu thờ Mỵ Châu (với tượng không đầu), giếng Ngọc (nơi Mỵ Châu tắm, và Trọng Thủy trầm ḿnh, lấy nước rửa ngọc trai), g̣ diễn binh...

*     *

10.4 Hệ lụy của Thành.

Để thấy rơ hậu quả khủng khiếp của thành tŕ trên người dân, nên t́m hiểu về các lâu đài ở Châu Âu...

Tất cả đều bắt nguồn hoặc đưa tới đàn áp, bóc lột, nô lệ... Kẻ có gươm, có súng, có lính, có quyền... lại có thêm thành lũy che chở... Người dân tay không, đơn độc, th́ không cả nơi trú ẩn.

*     *     *     *

11. TÓM LƯỢC VÀ SƠ ĐỒ

11.1 Tóm Lược.

Truyền kỳ MỴ CHÂU : Việc Giữ Dân Giữ Nước.

1. DẪN NHẬP

2. TRUYỀN KỲ MỴ CHÂU

3. GIỚI THIỆU VIỆC GIỮ DÂN GIỮ NƯỚC

4. BÀI HỌC HỒN NƯỚC

     4.1 Triệu Đà xâm lấn : nguy cơ mất Nước.

     4.2 Bỏ Hồn Nước : Rồng An Dương.

           a. Xây thành Ốc : Xao lăng công tác.

           b. Thành sập nhiều lần : Xa thực trạng Nước.

           c. Nhờ thần Rùa Vàng : Từ bỏ truyền thống.

           d. Được nỏ thần : Ảo tưởng thần thánh.

     4.3 Nhận Hồn Giặc : Tiên Mỵ Châu.

           a. Nhận Trọng Thủy : Chấp nhận giặc.

           b. Đưa nỏ thần : Theo ư giặc.

           c. Nhổ lông ngỗng : Quên ḿnh v́ giặc.

           d. Bị chém : Chết cho giặc.

     4.4 Diễn tiến Mất Hồn Nước : Hồn mất trước, Nước mất sau.

5. BÀI HỌC DÂN NƯỚC

     5.1 Bỏ Dân Nước.

           a. Quyết định xây thành : Bỏ chăm sóc Dân.

           b. Thành sập nhiều lần : Hành hạ Dân.

           c. Ở trong thành : Xa lánh Dân.

           d. Dân ngoài thành : Coi Dân như giặc.

           e. Dân và Việc Giữ Nước : Giữ Nước là việc của Toàn Dân.

     5.2 Trở thành Giặc.

           a. Diễn biến của vua An Dương : các giai đoạn :

           b. Cấu kết với thần Rùa Vàng : Tự thần thánh hóa.

           c. Dùng Thành Ốc, nỏ thần : Chuyên dùng bạo lực.

           d. Gả Mỵ Châu cho Trọng Thủy : Lập nhóm Đặc quyền.

           e. Tráo lăy nỏ : Tranh giành Quyền lực.

           g. An Dương thành Giặc cướp Nước.

6. BÀI HỌC SỨC NƯỚC

     6.1 An Dương bỏ Sức Do Dân.

           a. Xây thành : bỏ thuyền thống : bỏ Sức mạnh Tinh thần.

           b. Thành sập nhiều lần : bỏ Sức mạnh Kinh tế.

           c. Sống trong thành : xa dân : bỏ Sức mạnh Chính trị.

           d. Nỏ thần : không cần dân : bỏ Sức mạnh Xă hội.

     6.2 An Dương bỏ Sức Chiến Đấu.

           a. Mắc mưu của giặc : bỏ Sức mạnh Ngoại giao.

           b. Rước giặc vào nhà : bỏ Sức mạnh Pḥng thủ.

           c. Mỵ Châu tiết lộ bí mật quốc pḥng : thua Sức mạnh Gián điệp.

           d. Bị tráo lăy nỏ : mất Sức mạnh Kỹ thuật.

7. BÀI HỌC ĐẤT NƯỚC

     7.1 Khi chưa xây thành : Giữ toàn thể Nước.

     7.2 Xây thành : Bỏ Nước giữ Thành.

     7.3 Rước Trọng Thủy : Bỏ Thành giữ Nhà.

     7.4 An Dương chạy trốn : Bỏ Nhà giữ Ḿnh.

8. BÀI HỌC NƯỚC VÀ NHÀ

     8.1 Mỵ Châu bị chém : Đền Tội Hại Nước.

     8.2 Máu thành ngọc : Khen Thưởng T́nh Nhà.

     8.3 Trọng Thủy nhảy xuống giếng : Đền Tội Hại Nhà.

     8.4 Vừa Nhà Vừa Nước : xử tử chủ nghĩa cá nhân, tập thể.

     8.5 Ngọc rửa trong nước giếng : T́nh Nghĩa Việt.

9. VẤN ĐỀ GIỮ NƯỚC

     9.1 Ảo tưởng Giữ Nước.

     9.2 Yếu Tố Giữ Nước.

              1. Giữ Hồn Nước : Sống thực Truyền thống Dân tộc.

              2. Giữ Dân Nước : Chăm lo Toàn Dân Giữ Nước.

              3. Giữ Sức Nước : Cơ cấu, tổ chức thích đáng.

              4. Giữ Đất Nước : Được bảo vệ trọn vẹn.

     9.3 Nếu mất.

              1. Nếu mất Đất, mà c̣n Hồn, Dân, Sức : Chiến đấu không ngưng.

              2. Nếu mất Đất, Sức, mà c̣n Dân, Hồn : Vùng dậy không xa.

              3. Nếu mất Đất, Sức, Dân, mà c̣n Hồn  : Có Ngày Quật khởi.

              4. Nếu mất Hồn, mà c̣n Dân, Sức, Đất : Xác không Hồn.

              5. Nếu mất Hồn, Dân, mà c̣n Sức, Đất : Tai họa cận kề.

              6. Nếu mất Hồn, Dân, Sức, mà c̣n Đất : Miếng Mồi ngon.

              7. Nếu mất Tất Cả : Truyền kỳ PHÙ ĐỔNG.

     9.4 Giữ Nước là việc của Toàn Dân : Mỗi Làng là một chiến lũy, toàn Dân là chiến sĩ.

10. TRUYỀN KỲ MỴ CHÂU và Một Số VẤN ĐỀ LIÊN QUAN

     10.1 Triệu Đà.

     10.2 Vua An Dương.

     10.3 Di tích Thành Ốc.

     10.4 Hệ lụy của Thành.

11. TÓM LƯỢC VÀ SƠ ĐỒ

     11.1 Tóm Lược.

*     *

 

 

Nguyễn Thanh Đức 2013.

Trở về Đầu Bài

 

Mời đọc tiếp các bài :

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15

Xem các bài viết khác trong Paul Nguyễn Đức Sách , Khoá 7 GHHV Đà Lạt Việt Nam.

  • Đầu Trang  |  T́m Kiếm  |  Designed by KhangNguyen