GIA Đ̀NH SỐNG ĐẠO
BÀI SÁU
GIA Đ̀NH SỐNG ĐẠO LÀ THỂ HIỆN
ĐỨC MẾN KITÔ GIÁO CỦA GIA Đ̀NH CÔNG GIÁO
VÀO ĐỀ
Cùng với Đức Tin và Đức Cậy, Đức Mến (cũng gọi là Đức Ái) là một trong ba nhân đức đối thần và đứng đầu và quan trọng nhất trong ba nhân đức đối thần như lời của Thánh Phaolô: “Không có Đức Mến, tôi chẳng là ǵ hết”, “Không có Đức Mến th́ cũng chẳng ích ǵ cho tôi”, “Hiện nay Đức Tin, Đức Cậy, Đức Mến, cả ba tồn tại nhưng cao trọng hơn cả là Đức Mến” (1 Cr 13, 1-4.13). Vậy trong bài này chúng ta sẽ t́m hiểu xem thế nào là Đức Mến Kitô giáo và gia đ́nh Kitô hữu sống đạo phải thể hiện Đức Mến ấy như thế nào?
TRÌNH BÀY
1. Thế nào là Đức (Mến (hay Đức Ái) Kitô giáo?
1.1 Sách Giáo lư Hội Thánh Công giáo tŕnh bày về Đức Mến Kitô giáo như sau:
(1o) Đức Mến là nhân đức đối thần, nhờ đó, chúng ta yêu mến Thiên Chúa trên hết mọi sự v́ chính Chúa, và v́ yêu mến Thiên Chúa, chúng ta yêu mến người thân cận như chính ḿnh. (GLHTCG, số 1822).
(2o) Đức Giêsu đặt Đức Mến làm điều răn mới (Ga 13,34). Khi yêu mến những kẻ thuộc về Người “đến cùng” (Ga 13,1) Người biểu lộ T́nh Yêu Người đă nhận được từ Chúa Cha. Khi yêu thương nhau các môn đệ noi gương Chúa Giêsu, Đấng đă yêu mến họ. V́ thế Chúa Giêsu nói: “Chúa Cha đă yêu mến Thầy thế nào, Thầy cũng yêu mến anh em như vậy. Anh em hăy ở trong T́nh Yêu của Thầy” (Ga 15,9) “Đây là điều răn của Thầy: Anh em hăy yêu thương nhau, như Thầy đă yêu thương anh em.” (GLHTCG, số 1823).
(3o) Đức Mến là hoa trái của Thánh Thần và là sự viên măn của lề luật. Yêu mến là giữ các điều răn của Thiên Chúa và của Đức Kitô: “Hăy ở trong t́nh thương của Thầy, nếu anh em giữ các điều răn của Thầy. Nếu anh em giữ các điều răn của Thầy, th́ anh em sẽ ở trong t́nh thương của Thầy” (Ga 15,9-10 xem Mt 22,40; Rm 13,8-10) (GLHTCG, số 1824).
(4o) Đức Mến gợi hứng và thúc đẩy việc tập luyện mọi đức tính. Đức Mến là “mối dây liên kết tuyệt hảo” (Cl 3,14); là mô thể của các đức tính; liên kết và phối hợp các đức tính; là nguồn mạch và cùng đích của việc thực hành các đức tính trong đời sống Kitô hữu. Đức Mến bảo đảm và thanh luyện và nâng khả năng yêu thương con người lên mức hoàn thiện siêu nhiên, trở thành t́nh yêu thiêng liêng. (GLHTCG, số 1827).
(5o) Đời sống luân lư được sinh động nhờ Đức Mến mới đem lại cho người Kitô hữu sự tự do thiêng liêng của con cái Thiên Chúa. Trong tương quan với Thiên Chúa, Kitô hữu không c̣n là kẻ nô lệ sống trong sự sợ hăi hay người làm công ăn lương, nhưng là người con đáp lại t́nh thương của “Đấng đă yêu thương chúng ta trước” (1 Ga 2,19) (GLHTCG, số 1828).
(6o) Hoa trái của Đức Mến là Niềm Vui, B́nh An và Ḷng Thương Xót. Đức Mến đ̣i buộc ta làm điều thiện và sủa lỗi huynh đệ. Đức Mến là tử tế, bất vụ lợi và hào phóng, là t́nh thân và sự hiệp thông (GLHTCG, số 1829).
1.2 Giải thích thêm về Giáo lư Công giáo về Đức Mến Kitô giáo:
(1o) Thiên Chúa là đối tượng của Đức Mến có nghĩa là Thiên Chúa được yêu mến v́ Người tốt lành, thánh thiện, quyền năng và yêu thương nên Người đáng được yêu mến và đáng được yêu mến trên hết mọi sự. Điều này nói th́ đơn giản và dễ dàng nhưng trong thực hành th́ không dễ dàng và đơn giản như thế. Nhiều người yêu mến Thiên Chúa không phải v́ Người mà v́ ḿnh, tức v́ những ơn mà ḿnh nhận hay hy vọng nhận được từ Thiên Chúa. Nhiều người yêu mến Thiên Chúa nhưng chỉ yêu mến với mức độ nào đó thôi, hoặc ngang bằng hoặc hơn các đối tượng khác một chút. Giới răn thứ nhất dậy chúng ta yêu mến Thiên Chúa hết ḷng, hết trí khôn, hết sức lực và hết linh hồn, có nghĩa là yêu mến Thiên Chúa cách tuyệt đối và với cả con người chúng ta.
(2o) Ḷng yêu mến Thiên Chúa của chúng ta phải trải dài đến mọi người nhất là đến những người sống gần chúng ta. Họ cũng được Thiên Chúa dựng nên theo h́nh ảnh Người như chúng ta. Họ cũng được Thiên Chúa yêu thương và cứu chuộc như chúng ta. Chúng ta phải yêu thương tha nhân v́ Thiên Chúa, chứ không phải v́ họ, cũng không phải v́ chúng ta. V́ họ là v́ sự giầu sang, phú quư hay quyền cao chức trọng của họ. V́ chúng ta là v́ chúng ta được lợi khi chúng ta yêu thương người lân cận. Tiêu chuẩn thấp nhất là yêu thương tha nhân như bản thân ḿnh.
(3o) Chúa Giêsu Kitô là mẫu mực và thước đo của Đức Mến. Người đă yêu mến Chúa Cha hết tâm trí, hết sức lực và hết linh hồn. Người cũng đă yêu thương con người đến mức cao nhất là hy sinh mạng sống v́ họ. Người lấy t́nh yêu làm giới luật mới, giới luật riêng của những ai muốn theo Người. Nên tiêu chuẩn mà Chúa Giêsu Kitô mời gọi chúng ta đạt tới là yêu tha nhân như chính Người đă yêu.
(4o) Đức Mến không phải do nỗ lực của chúng ta mà có, nhưng là hoa trái của Thánh Thần. Do đó, chúng ta phải cầu xin Thánh Thần Thiên Chúa ban Ơn trọng đại ấy cho chúng ta. Không có Đức Mến th́ chúng ta chỉ là con số không khổng lồ. Có Đức Mến th́ chúng ta mới biết sống tinh thần con cái và người tự do đối với Thiên Chúa là Cha và là nguồn mạch T́nh Yêu. Có Đức Mến th́ chúng ta mới có các nhân đức khác như nhẫn nhục, hiền hậu, khiêm nhu, vô vị lợi, tha thứ, tin tưởng, chịu đựng (xem 1 Cr 13,4-7). Có Đức Mến th́ chúng ta mới có Niềm Vui, B́nh An và Ḷng Xót Thương đối với những người yếu đuối, kém may mắn và khốn khổ như / hơn chúng ta. Có Đức Mến th́ chúng ta mới biết sống tử tế với mọi người, phục vụ con người và cộng đồng cách vô vị lợi và quảng đại.
2. Gia đ́nh Công giáo sống Đức Mến Kitô giáo.
2.1 Đức Mến Kitô giáo khác xa và vượt trổi hơn t́nh yêu thương gia đ́nh ruột thịt bội phần.
Qua phần giáo lư về Đức Mến Kitô giáo và phần giải thích về giáo lư về Đức Mến ấy th́ điều ghi nhận đầu tiên là: Đức Mến Kitô giáo khác xa và vượt trổi hơn t́nh yêu thương gia đ́nh ruột thịt bội phần. Trong Phúc âm Chúa Giêsu cũng đă xác nhận: Nếu chúng ta chỉ yêu những người yêu chúng ta và làm ơn cho những kẻ làm ơn cho chúng ta, th́ chúng ta chẳng hơn ǵ lương dân là những người chưa nhận biết Chúa, chưa biết giới răn của Chúa. Ư Chúa Giêsu là chúng ta phải yêu tha nhân v́ Thiên Chúa và với mức độ rất cao là yêu người lân cận như chính ḿnh hoặc yêu người lân cận như Chúa Giêsu Kitô đă yêu! V́ thế mà có ngay ghi nhận thứ hai là không dễ ǵ và không mấy ai trong chúng ta có được Đức Mến!
2.2 Đức Mến có rất nhiều cản trở.
Suy nghĩ và kiểm điểm nội tâm một cách nghiêm túc, chúng ta sẽ thấy Đức Mến Kitô giáo có khá nhiều cản trở:
(a) Cản trở thứ nhất là rất nhiều người / gia đ́nh Kitô hữu thiếu sự hiểu biết về Đức Mến.
(b) Cản trở thứ hai là rất nhiều người / gia đ́nh Kitô hữu lẫn lộn Đức Mến với t́nh yêu thương gia đ́nh ruột thịt hoặc với việc bố thí ít tiền c̣m cho người nghèo.
(c) Cản trở thứ ba là rất nhiều người / gia đ́nh Kitô hữu tưởng lầm là tự ḿnh có thể có được Đức Mến mà không nhận thức đúng đắn là chính Chúa Thánh Thần mới là Đấng ban Đức Mến cho những ai Người muốn, cho những ai cầu xin Người.
(d) Cản trở thứ bốn là rất nhiều người / gia đ́nh Kitô hữu thiếu cầu nguyện và cầu nguyện không đúng đối tượng v́ rất nhiều người / gia đ́nh Kitô hữu chỉ xin những ơn phần xác và nặng tính vật chất chứ mấy ai quan tâm đến việc cầu xin Ơn Đức Tin, Đức Cậy và Đức Mến đều là những Ơn Đặc Biệt, Ơn Siêu Nhiên của Thiên Chúa.
2.3 Tự kiểm về Cách Sống Đức Mến.
Mỗi người / gia đ́nh Công giáo hăy kiểm điểm xem ḿnh thể hiện hay sống Đức Mến Kitô giáo như thế nào? Câu hỏi được đặt ta là: Trong cuộc sống thường ngày, nhất là trong những lúc khổ đau, bệnh tật, tai ương, hoạn nạn,
(a) Chúng ta có yêu mến Thiên Chúa hết ḷng, hết linh hồn, hết trí khôn và hết sức ḿnh không?
(b) Chúng ta có thật sự yêu thương người lân cận như chính ḿnh không?
(c) Chúng ta có năng tha thiết cầu xin Thánh Thần ban Ơn Đức Mến cho chúng ta không?
(d) Chúng ta có khát khao nên giống Chúa Giêsu Kitô và hằng ngày có cố gắng sống yêu thương như Người không?
KẾT LUẬN
Để kết luận bài này thiết tưởng không ǵ tốt hơn là chúng ta dành vài phút suy niệm lời của Thánh Tông Đồ nói về Đức Mến Kitô giáo:
“Giả như tôi nói được các thứ tiếng của loài người và của các thiên thần đi nữa mà không có Đức Mến, th́ tôi chẳng khác ǵ thanh la phèng phèng, chũm chọe xoang xoảng.
Giả như tôi được ơn nói tiên tri, và được biết hết mọi điều bí nhiệm, mọi lẽ cao siêu, hay có cả Đức Tin đến chuyển núi dời non, mà không có Đức Mến, th́ tôi chẳng là ǵ.
Giả như tôi có đem hết gia tài cơ nghiệp mà bố thí, hay nộp cả thân xác tôi để chịu thiêu đốt, mà không có Đức Mến, th́ cũng chẳng ích ǵ cho tôi.” (1 Cr 13,1-3).
Lạy Thiên Chúa là T́nh Yêu, chúng con xin Chúa ban cho chúng con Ơn Đức Tin, Ơn Đức Cậy và nhất là Ơn Đức Mến để chúng con biết yêu mến Chúa và yêu thương người lân cận như Ư Chúa muốn!
Lạy Chúa Giêsu Kitô là Đấng đă đến trần gian để mặc khải và thể hiện T́nh Yêu của Thiên Chúa, xin dạy chúng con biết Yêu Mến Cha và Yêu Thương anh em như Chúa!
Giêrônimô Nguyễn Văn Nội
Ngày 14 tháng 02 năm 2006 (Valentine Day)
Mời đọc tiếp
Xem các bài viết khác trong Bài Viết của Anh Nguyễn văn Nội, khóa 6 GHHV, niên khoá 1963.