GIA Đ̀NH SỐNG ĐẠO
BÀI MƯỜI TÁM
GIA Đ̀NH SỐNG ĐẠO LÀ TRỞ NÊN THỬA RUỘNG HAY MẢNH ĐẤT TỐT
VÀO ĐỀ
Trong bài trước chúng ta đă t́m hiểu về ư nghĩa và nội dung của chủ đề của Cuộc Gặp Gỡ Quốc Tế Các Gia Đ́nh lần thứ 5 tại Valencia (Tây Ban Nha): “GIA Đ̀NH LÀ MÔI TRƯỜNG ĐẦU TIÊN VÀ CHÍNH YẾU CỦA VIỆC CHUYỂN GIAO ĐỨC TIN”. Chúng ta cũng đă nhận diện những cản trở lớn lao của việc thi hành sứ mạng chuyển giao Đức Tin của gia đ́nh tại các nước phát triển cũng như các nước đang phát triển. Trong bài này chúng ta sẽ tiếp tục nói về trách nhiệm giáo dục đức tin cho con cái của những ngừoi làm cha làm mẹ và tập trung vào việc xây dựng gia đ́nh thành một mảnh đất hay thửa ruộng tốt như được gợi trong dụ ngôn người gieo giống của Phúc Âm.
TRÌNH BÀY
1. Dụ ngôn người gieo giống trong Phúc Âm:
1.1 Dụ ngôn người gieo giống được cả ba Phúc Âm Nhất Lăm kể lại; cụ thể là trong Mt 13, 1-9, Mc 4,1-9 và Lc 8, 4-15. Điều ấy nói lên tầm quan trọng của dụ ngôn này trong giáo huấn của Chúa Giê-su Ki-tô. Tuy dụ ngôn không trực tiếp nhắc đến gia đ́nh, nhưng chúng ta có thể ứng dụng ư nghĩa của dụ ngôn vào mỗi gia đ́nh cũng như vào mỗi tâm hồn, nhất là tâm hồn trẻ thơ của con cái chúng ta, v́ tâm hồn mỗi người và cộng đồng gia đ́nh là môi trường cần đón nhận Lời Chúa để Lời Chúa sinh hoa kết quả gấp trăm. Muốn thế mỗi tâm hồn cũng như mỗi gia đ́nh phải là thửa ruộng hay mảnh đất tốt.
1.2 Cũng trong dụ ngôn người gieo giống, chúng ta thấy được những cản trờ khiến hạt giống tốt (là Lời Thiên Chúa) không thể ăn sâu vào ḷng đất (là tâm hồn con trẻ, là môi trường gia đ́nh) để sinh hoa kết quả gấp trăm. Đó là vệ đường trơ cứng, là đất đầy sỏi đá và gai góc khiến hạt giống không mọc lên được; c̣n là chim trời đến cướp mất hạt giống vừa được gieo nữa!
2. Kinh nghiệm trồng lúa của người nông dân Việt Nam:
2.1 Cha ông chúng ta là những người nông dân, ít học nhưng lại rất thông minh trong việc đúc kết kinh nghiệm trồng lúa của ḿnh. Để bảo đảm có mùa gặt thành công, người làm nghề nông cần có 4 điều kiện được tóm gọn trong câu: “Nhất NƯỚC, Nhị PHÂN, Tam CẦN, Tứ GIỐNG” .
-
“Nhất Nước”
: Thứ nhất là Nước. Nước không chỉ là nước mà phải được hiểu là thửa ruộng, mảnh đất được cầy bừa cẩn thận và có nước tưới đầy đủ.-
“Nhị Phân”
: Thứ nh́ là Phân bón. Phân càng được bón đúng loại, đầy đủ và đúng lúc th́ càng tốt.-
“Tam Cần”
: Thứ ba là Cần là Lao động. Lao động càng tiên tiến và càng cao về mặt kỹ thuật th́ càng bảo đảm.-
“Tứ Giống”
: Thứ bốn là Giống tức là Hạt giống. Hạt giống càng có năng xuất cao, càng có sức kháng sâu rầy mạnh th́ càng tốt.2.2 Kinh nghiệm của người nông dân ngày nay cho thấy rằng 4 điều kiện trên cũng chưa đủ. Thửa ruộng và cánh đồng ngày nay thường xuyên bị đe dọa và tác hại bởi các loại sâu rầy. Chỉ trong một thời gian ngắn, cả một cánh đồng lúa tốt tươi có thể bị mất trắng. V́ thế cho nên việc trồng lúa hôm nay phải có thêm một điều kiện thứ 5 nữa mới đủ. Đó là THUỐC TRỪ SÂU. Thuốc trừ sâu phải được hiểu theo nghĩa rộng gốm tất cả các biện pháp ngăn chặn và tiêu diệt sâu rày tức những cản trở của việc giáo dục Đức Tin trong gia đ́nh.
3. Áp dụng vào việc sống đạo của các gia đ́nh Công giáo Việt Nam:
3.1 Chúng ta có thể áp dụng kinh nghiệm của người nông dân Việt Nam cũng như ư nghĩa của dụ ngôn người gieo giống trong Phúc Âm vào việc làm sao cho gia đ́nh chúng ta thành những mảnh đất hay cánh đồng lúa tốt.
3.2 Khi áp dụng, chúng ta có thể đặt ra ba câu hỏi như sau:
(1o) Nước là ǵ? Phân là ǵ? Cần là ǵ? và Giống là ǵ đối với các gia đ́nh Công Giáo Việt Nam hiện nay?
(2o) Sâu rày phá hoại ruộng lúa tâm hồn con cái và gia đ́nh chúng ta ngày nay là những lực lượng nào?
(3o) Phải dùng các loại thuốc nào để pḥng và trừ các loại sâu rày ấy?
3.3 Trả lời ba câu hỏi:
- Câu hỏi thứ nhất : Nước là những hồng ân của Thánh Thần; Phân là các chất bồi bổ như cầu nguyện, bí tích, hy sinh, phục vụ, bác ái; Cần là rèn luyện, tu thân, học hỏi, hăm dẹp những tính hư tật xấu; Giống là những soi sáng, gợi ư tốt lành thánh thiện mà Thánh Thần ban cho chúng ta.
- Câu hỏi thứ hai : Các loại sâu rày phá hoại đời sống gia đ́nh được gọi chung bằng một từ nghe văn hoa nhưng thật khủng khiếp: “văn hóa sự chết”. Chúng ta có thể kể: đó là báo chí, sách vở, phim ảnh khiêu dâm và bạo lực, kỹ nghệ sex, đời sống phóng túng, nạn ly dị, phá thai, cờ bạc, rượu chè, sống chung không hôn nhân, ‘hôn nhân’ đồng tính v.v…
- Câu hỏi thứ ba : Có nhiều loại thuốc pḥng trừ các loại sâu rày làm hại gia đ́nh. Nhưng ba loại thuốc sau đây phải được coi là ưu tiên và có tính đặc trị:
(1o) Tăng cường đời sống cầu nguyện và hiến dâng ḿnh và con cái, gia đinh ḿnh cho Thiên Chúa và sống theo thánh ư Người.
“Thưa anh em, v́ Thiên Chúa thương xót chúng ta, tôi khuyên nhủ anh em hăy hiến dâng thân ḿnh làm của lễ sống động, thánh thiện và đẹp ḷng Thiên Chúa. Đó là cách thức xứng hợp để anh em thờ phượng Người. Anh em đừng có rập theo đời này, nhưng hăy cải biến con người anh em bằng cách đổi mới tâm thần, hầu có thể nhận ra đâu là ư Thiên Chúa: cái ǵ là tốt, cái ǵ đẹp ḷng Chúa, cái ǵ hoàn hảo (Rm 12,1-2).
(2o) Sống bác ái yêu thương với mọi người để chống lại xu hướng ích kỷ, nhỏ nhen, hận thù đang len lỏi khắp nơi làm băng hoại các tâm hồn
“Anh em đừng mắc nợ ǵ ai, ngoài món nợ tương thân tương ái; v́ ai yêu người, th́ đă chu toàn Lề Luật. Thật thế, các điều răn như: Ngươi không được ngoại t́nh, không được giết người, không được trộm cắp, không được ham muốn, cũng như các điều răn khác, đều tóm lại trong lời này: Ngươi phải yêu người thân cận như chính ḿnh. Đă yêu thương th́ không làm hại người đồng loại; yêu thương là chu toàn Lề Luật vậy.” (Rm 13,8-10).
(3o) Cũng như trên cánh đồng, người nông dân không thể chỉ biết lo pḥng trừ sâu rày cho ruộng lúa của ḿnh, mà c̣n phải pḥng trừ sâu rày trên khắp cánh đồng, v́ từ các ruộng khác, sâu rày sẽ đến phá hoại ruộng lúa của ḿnh. V́ thế, việc pḥng trừ phải được thực hiện trên diện rộng và các nông dân phải liên kết chặt chẽ với nhau để cùng tấn công một kẻ thù chung.
Cũng thế từng gia đ́nh riêng lẻ không đủ sức mạnh để chống lại các luồng gió độc của văn hóa sự chết đang cuồn cuộn lôi kéo; Do đó các gia đ́nh phải liên kết chặt chẽ với nhau thành một lực lượng bảo vệ sự sống, chống lại văn hóa sự chết.
Trong tài liệu “Gia đ́nh Á châu hướng về văn hóa sứ sống toàn diện = The Asian Family towards a culture of integral life)” của Hội nghị lần thứ 8 diễn ra từ ngày 17 tới 23 tháng 8 năm 2004 tại Hàn Quốc, Liên Hội Đồng Giám Mục Á Châu có khuyến khích các việc sau đây:
a- Thành lập và hỗ trợ các nhóm trong các giáo xứ để giúp đỡ mọi mặt trong việc truyền giáo toàn diện;
b- Thúc đẩy các cặp vợ chồng, các gia đ́nh, tiếp xúc gặp gỡ nhau để trợ giúp, nâng đỡ và khuyến khích lẫn nhau;
b- Ấn hành tài liệu giáo dục giới tính, các vấn đề luân lư trong quan hệ hôn nhân, trong bổn phận làm cha mẹ theo Ki-tô giáo, đào tạo việc truyền giáo cho trẻ em, tài liệu giáo lư gia đ́nh dùng trong các trường học, trong các Cộng đoàn Giáo Hội cơ bản, Cộng đoàn Nhân sinh Cơ Bản;
d- Kết hợp chặt chẽ tác vụ gia đ́nh trong chương tŕnh giảng dạy của các chủng viện và các nơi huấn luyện khác;
e- Kết hợp chặt chẽ các phương tiện truyền thông đại chúng vào các kế hoạch và các hoạt động mục vụ của Giáo Hội cùng với việc hoà nhập thông điệp Kitô giáo vào “văn hoá mới” được thăng tiến bởi những phương tiện thông tin liên lạc hiện đại nhằm trợ giúp gia đ́nh công bố Tin Mừng (số 118).
KẾT LUẬN
Làm thế nào để mỗi gia đ́nh Công giáo Việt Nam trở thành mảnh đất hay thửa ruộng tốt quả là một vấn đề vô cùng khó khăn. Tự bản thân, mỗi gia đ́nh không thể làm tṛn trách nhiệm ấy. V́ thế mà gia đ́nh cần phải có sự giúp đỡ của Giáo Hội địa phương là giáo xứ, giáo phận. Các gia đ́nh cũng rất cần có sự liên kết với nhau để cùng chống lại “nền văn hóa sự chết” đồng thời bảo vệ và phát triển “nền văn hóa sự sống.” Và trên hết các gia đ́nh Công giáo Việt Nam cần ơn trợ giúp của Thiên Chúa.
Giêrônimô Nguyễn Văn Nội
Sàig̣n ngày 15.06.2006
Mời đọc tiếp
Xem các bài viết khác trong Bài Viết của Anh Nguyễn văn Nội, khóa 6 GHHV, niên khoá 1963.