GIA Đ̀NH SỐNG ĐẠO

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11

12 13 14 15 16 17 18 19 20 21

MichelAnge

 

BÀI HAI MƯƠI

 

ĐỂ GIÚP GIA Đ̀NH CÔNG GIÁO VIỆT NAM SỐNG ĐẠO TỐT HƠN

 

VÀO ĐỀ

Trong phần THAY LỜI KẾT của bài trước - bài 19- tôi đă viết những ḍng sau đây:

Chắc chắn những người làm cha làm mẹ không thể một ḿnh thực hiện được việc củng cố và tăng cường nền tảng Đức Tin cho con cái theo chỉ dẫn của Hội đồng Giáo hoàng về Gia đ́nh. Họ rất cần sự hỗ trợ của giáo xứ, giáo phận, cụ thể là của các Ban Mục Vụ (Giáo Lư Đức Tin, Thiếu Nhi, Giới Trẻ, Gia Đ́nh, Truyền Giáo, Di Dân…) của các Hội Đoàn Tông Đồ và các Phong Trào Gia Đ́nh, để chính bản thân họ :

* được huấn luyện và đào tạo cách đầy đủ, sâu sắc hơn vế kiến thức, kinh nghiệm sống Đức Tin trong thế giới hôm nay,
* có phương pháp, kỹ năng chuyển giao những hiểu biết, t́nh cảm, thực hành, tập quán và kinh nghiệm tôn giáo và tâm linh của ḿnh cho con cái.
* được hỗ trợ một cách hiệu quả trong những hoàn cảnh khó khăn tự ḿnh không thể vượt qua nổi.

Trong chiều hướng ấy tôi xin đề nghị bạn đọc hăy cùng tôi suy nghĩ thêm để nhận định t́nh h́nh thực tế, đáng gía nhu cầu và đề ra một số biện pháp căn bản có tính quyết định. Chúng ta khởi đi từ các biện pháp mà Hội Đồng Giám Mục Việt Nam đă đưa ra cho các giáo phận, giáo xứ và cho các người làm cha làm mẹ, trong Thư Mục Vụ về Gia đ́nh năm 2002, để xác định một số biện pháp cần thiết khác đối với đời sống Đức Tin và sứ mạng loan báo Đức Tin của và trong gia đ́nh.

 

TRÌNH BÀY

 

I. Các biện pháp được Hội Đồng Giám Mục Việt Nam đề ra cách nay 4 năm.

Trong phần thứ ba của Thư Mục Vụ 2002 Hội đồng Giám Mục Việt Nam về Gia Đ́nh, khi nói về các phương thế cụ thể và thiết thực, các Đức Cha có nêu một số biện pháp cho các vị hữu trách và một số biện pháp khác cho chính các gia đ́nh.

1.1 Với các vị hữu trách, Hội đồng Giám Mục Việt Nam nêu lên định hướng chung cho Giáo hội Việt Nam là “chọn hôn nhân và gia đ́nh như mục tiêu ưu tiên của chương tŕnh mục vụ trong năm 2003” và đưa ra những phương thế cụ thể và thiết thực sau đây:

(a) Các giáo phận nên có Văn pḥng Mục vụ về hôn nhân và gia đ́nh.
(b) Các giáo xứ nên tổ chức các lớp học hỏi về hôn nhân và gia đ́nh, dựa trên tông huấn ‘đời sống gia đ́nh’ của Đức Gioan Phaolô II.
(c) Cần soạn thảo một chương tŕnh giáo lư hôn nhân.
(d) Đào tạo một đội ngũ giáo lư viên vững vàng.
(e) Kêu gọi sự cộng tác của giáo dân cho khả năng chuyên môn và có kinh nghiệm trong các lănh vực: tâm lư, xă hội, pháp luật, quản trị, ư khoa.
(g) Có bộ phận chuyên trách về gia đ́nh trong Ban Mục vụ giáo xứ.
(h) Tổ chức các sinh hoạt Mục vụ gia đ́nh vào những dịp đặc biệt và thích hợp (1).

1.2 Với các gia đ́nh, Hội đồng Giám Mục Việt Nam nhấn mạnh đến vai tṛ chủ chốt của gia đ́nh:

Mục vụ gia đ́nh chỉ thực sự có kết quả khi các gia đ́nh tự ư thức, tích cực tham gia về các chương tŕnh học hỏi và nhất là chủ động canh tân đời sống gia đ́nh bằng đổi mới chính bản thân” và lưu ư các gia đ́nh về một số việc cụ thể sau đây:

(a) Cha mẹ làm gương sáng trong giáo dục con cái.
(b) Cha mẹ lo phát triển đời sống đức tin cho con cái.
(c) Cha mẹ hướng dẫn con cái biết sống t́nh liên đới trong các mối tương quan gia đ́nh và xă hội.
(d) Cha mẹ quan tâm đến việc làm trong sạch môi trường sách báo, phim ảnh, bạn bè của con cái.
(e) Cha mẹ mở rộng mối quan hệ của gia đ́nh với các gia đ́nh chung quanh để kính trọng, yêu thương, trao đổi, học hỏi và quan tâm giúp đỡ, góp phần phát triển nền văn minh t́nh thương (2).

 

II. Nhận định về các biện pháp được Hội Đồng Giám Mục Việt Nam đề ra cách nay 4 năm.

Nếu quan tâm nghiên cứu, chúng ta phải nh́n nhận rằng các biện pháp mà Hội Đồng Giám Mục Việt Nam đă đưa ra trong Thư Mục Vụ năm 2002 là những biện pháp rất sát với thực tế của t́nh h́nh Giáo Hội Việt Nam. Chỉ tiếc rằng các biện pháp ấy đă không được các cấp - từ các giáo xứ đến các giáo phận - thực hiện một cách nghiêm túc và đồng bộ, nên kết quả gặt hái được không bao nhiêu và t́nh h́nh chưa có thay đổi đáng kể.

Trước t́nh h́nh ấy thiết nghĩ có hai việc cần làm:

(1) Nghiên cứu, thảo luận xem giáo xứ, giáo phận cần phải làm ǵ để áp dụng vào thực tế các biện pháp của Thư Mục Vụ 2002 của Hội Đồng Giám Mục Việt Nam.

(2) Suy nghĩ, trao đổi để t́m xem giáo xứ, giáo phận cần phải làm ǵ hơn nữa để có được một chuyển biến vững chắc, cơ bản và lâu dài.

 

III. Đề nghị 5 biện pháp cơ bản mang tính quyết định.

Theo nhận định cá nhân, tôi thấy có 5 biện pháp cơ bản mang tính quyết định trong lănh vực mục vụ nói chung và mục vụ gia đ́nh nói riêng của Giáo hội Việt Nam. Sau đây mỗi biện pháp sẽ được tŕnh bày theo phương pháp Xem-Xét-Làm của Thanh Lao Công Quốc Tế là Phương Pháp đă được phổ biến rộng răi, đặc biệt trong các Hội Nghị Quốc Tế hay Toàn Cầu cũng như trong các Thượng Hội Đồng Giám Mục Thế Giới và trong việc biên soạn các Tài Liệu sau Hội Nghị hay Thượng Hội Đồng Giám Mục. Ví dụ: “Tông huấn Giáo Hội tại Á Châu” (1999), Tài liệu “Giáo Hội Á Châu hướng về Văn Hóa Sự Sống Toàn Diện” (2004) v.v…

 

Biện pháp thứ nhất : Tăng cường việc Học Hỏi và Chia Sẻ Lời Chúa trong các Giáo phận, Giáo xứ, Hội đoàn Tông đồ và các gia đ́nh.

 

1. Xem (nhận diện thực tế):

(1) Đại đa số giáo dân Việt Nam, kể cả người ở thành thị, c̣n khá xa lạ với Thánh Kinh. Đối với tuyệt đại đa số giáo dân, cầu nguyện là đọc kinh, chứ chưa phải là “đọc, suy niệm Lời Chúa và cầu nguyện.” Cách giữ đạo “truyền thống” của giáo dân (đọc kinh, xem lễ) vẫn được xem là “chính thống”.

(2) Tại các giáo xứ, trong sinh hoạt của các Hội đoàn Tông đồ hay của các giới, ít - thậm chí chưa bao giờ - có các Khóa Học Hỏi Thánh Kinh cho người lớn và các hội / đoàn viên. Các nhóm Chia Sẻ Lời Chúa trong các giáo xứ chưa nhận được sự cảm thông, đồng hành và hỗ trợ cần thiết của các vị lănh đạo. Đôi khi c̣n bị nghi kỵ, thành kiến, vu khống một cách bất công và thiếu bác ái. Các nhóm cầu nguyện Thánh Linh c̣n bị nghi ngờ và thường bị gán cho hai chữ “Tin Lành”. Có lẽ do quan niệm hẹp ḥi và sai lầm là Lời Chúa chỉ có thể đến được với giáo dân “một cách bảo đảm” khi thông qua hàng giáo sĩ.

 

2. Xét (đối chiếu với đ̣i hỏi của Giáo huấn):

Hiến Chế về Mạc Khải (Lời Thiên Chúa) của Công đồng Vatican II đă khẳng định tầm quan trọng của Lời Chúa đối với Giáo Hội và khuyến khích mọi Kitô hữu tiếp cận với Lời Chúa. Chúng ta hăy đọc một đoạn của chương VI Hiến Chế nói trên:

Giáo Hội luôn tôn kính Kinh Thánh như chính Thân Thể Chúa, nhất là trong Phụng Vụ Thánh, Giáo Hội không ngừng lấy Bánh ban sự sống từ bàn tiệc Lời Chúa cũng như từ bàn tiệc Ḿnh Chúa Ki-tô để ban phát cho các tín hữu. Cùng với Thánh Truyền, Kinh Thánh đă và đang được Giáo Hội xem như là quy luật tối cao hướng dẫn đức tin, được Thiên Chúa linh ứng và đă được ghi chép một lần cho muôn đời, Kinh Thánh phân phát cách bất di bất dịch Lời của chính Chúa và làm vang dội tiếng nói của Chúa Thánh Thần qua các Tiên Tri cùng các Tông Đồ.

Bởi vậy, mọi lời giảng dạy trong Giáo Hội cũng như chính đạo thánh Chúa Ki-tô phải được Kinh Thánh nuôi dưỡng và hướng dẫn. Thực thế, trong các sách Thánh, Chúa Cha trên trời bằng tất cả ḷng tŕu mến đến gặp gỡ con cái ḿnh và ngỏ lời với họ. Lời Chúa c̣n có một sức mạnh và quyền năng có thể nâng đỡ và tăng cưông Giáo Hội, ban sức mạnh đức tin cho con cái Giáo Hội, là lương thực linh hồn, nguồn sống thiêng liêng, tinh tuyền và trường cửu cho con cái Giáo Hội. Bởi thế, lời nói sau đây thật xứng hợp cho Kinh Thánh: «Thực vậy, Lời Thiên Chúa sống động và linh nghiệm» (Dt 4,12), «Có khả năng gây dựng và ban gia tài cho mọi người đă được thánh hóa» (Cv 20,32; x. 1Tx 2,13).

Phải mở rộng lối vào Kinh Thánh cho các Ki-tô hữu…. (3).

 

3. Làm (thực thi Giáo huấn):

Đề nghị hai việc:

(1) Giáo Phận thành lập Ban Truyền Bá Thánh Kinh. Ban này sẽ tổ chức các Khóa Học Hỏi về Thánh Kinh và mở các Khóa tập huấn về các Phương Pháp Thực Hành giúp người giáo dân b́nh thường có thể tiếp cận với Thánh Kinh một cách an toàn và hiệu quả. Ban này cũng sẽ phổ biến những bài suy niệm Lời Chúa hằng ngày và cac Ngày Chúa Nhật bằng nhiều phương tiện: internet, sách…. đến tận các gia đ́nh, các Hội đoàn Tông đồ và cá nhân.

(2) Các Giáo xứ khuyến khích và hỗ trợ việc h́nh thành và sinh hoạt của các Nhóm Chia Sẻ Lời Chúa trong các khu xóm và Hội Đoàn Tông Đồ.

(3) Các Giáo xứ và các Gia Đ́nh tổ chức những buổi cầu nguyện tôn vinh Lời Chúa.

MichelAnge

 

Biện pháp thứ hai : Có chương tŕnh bồi dưỡng đức tin cho thanh thiếu niên và giáo dân trưởng thành.

 

1. Xem (nhận diện thực tế):

(1) Đời sống Đức Tin của người tín hữu gồm 3 phần liên kết chặt chẽ với nhau: Mộ Đạo, Hiểu Đạo và Hành (Sống) Đạo. Sự Hiểu Đạo của tuyệt đại đa số giáo dân c̣n rất giới hạn. V́ cho đến nay chương tŕnh giáo dục đức tin của các giáo xứ chưa mấy quan tâm đến việc bồi dưỡng Đức Tin cho thanh niên nam nữ và cho người trưởng thành, trong đó các những người làm cha làm mẹ. Chưa có mấy giáo xứ mở những khóa hay có chương tŕnh nâng cao tŕnh độ hiểu biết về Giáo Lư, Công Đồng, Thánh Kinh, Giáo Huấn Xă Hội của Giáo Hội.

(2) Càng ngày càng có nhiều giáo dân khao khát học hỏi nâng cao tŕnh độ Giáo Lư và được tham gia nhiều hơn vào đời sống và công việc của Giáo Hội.

 

2. Xét (đối chiếu với đ̣i hỏi của Giáo huấn):

Công đồng Vatican II đă lên nêu nhu cầu và xác định tiêu chuẩn của một Giáo Hội trưởng thành là phải có một hàng giáo dân đích thực:

Giáo Hội chưa được thiết lập thực sự, cũng chưa sống đầy đủ, cũng chưa là dấu chỉ tuyệt hảo của Chúa Kitô giữa loài người, nếu như chưa có hàng giáo dân đích thực và nếu hàng giáo dân này chưa cùng làm việc với hàng giáo phẩm. Thật vậy, Phúc Âm không thể đi sâu vào tinh thần, đời sống và sinh hoạt của một dân tộc nếu không có sự hiện diện linh hoạt của giáo dân.

Do đó, ngay khi thiết lập, Giáo Hội phải hết sức chú tâm đến việc đào tạo một hàng giáo dân Kitô giáo trưởng thành ” (4).

 

3. Làm (thực thi Giáo huấn):

Xin đề nghị hai việc:

(1) Mỗi giáo phận có Ban Giáo Lư và giao cho Ban này nhiệm vụ không chỉ soạn chương tŕnh, tài liệu Giáo Lư cho thiếu nhi mà cả chương tŕnh tài liệu Bồi Dưỡng Đức Tin cho người trưởng thành.

(2) Các giáo phận nên đầu tư vào việc đào tạo Giáo Lư Viên trưởng thành và cán bộ giáo dân (như thành viên Hội Đồng Mục Vụ Giáo Xứ / Giáo Phận, Lănh Đạo các Hội Đoàn Tông Đồ, các Phong Trào Gia Đ́nh v.v..).

 

Biện pháp thứ ba : Xây dựng đường hướng và cơ cấu Mục Vụ Gia Đ́nh giáo phận, giáo xứ cho đến nơi đến chốn.

 

1. Xem (nhận diện thực tế):

(1) T́nh h́nh đạo đức gia đ́nh xút giảm với bao thách đố của xă hội hiện tại, với bao vấn đề được đặt ra cho các gia đ́nh.

(2) Hội đồng Giám Mục Việt Nam chưa có Ban Mục Vụ Gia Đ́nh. Nhiều giáo phận cũng chưa có Ban ấy. Riêng tại Giáo phận Sài g̣n, Ban Mục Vụ Gia Đ́nh đă được Đức Hồng Y Tổng Giám Mục Gioan Baotixita Phạm Minh Mẫn thành lập vào tháng 6 năm 2000. Cho đến nay đă được 6 năm. Nhưng chúng ta chưa thấy những việc mà Ban Mục Vụ Gia đ́nh ấy đă làm cho các gia đ́nh và cho Mục vụ Gia đ́nh Giáo phận. Chỉ nguyên về số các thành viên đă có nhiều điều phải nói: Từ ngày h́nh thành cho đến hôm nay Ban Mục Vụ Gia Đ́nh Sài-g̣n vẫn chỉ vỏn vẹn có 17 linh mục (15 của 15 hạt, 2 là chánh phó Ban), mà các linh mục này tham gia công việc của Ban cũng rất hời hợt.

(3) Những biện pháp mà Hội Đồng Giám mục Việt Nam đưa ra trong thư Mục Vụ 2002 cho các người hữu trách phần lớn vẫn nằm trên giấy.

 

2. Xét (đối chiếu với đ̣i hỏi của Giáo huấn):

Thư Mục vụ 2002 của Hội Đồng Giám Mục Việt Nam đế ra những việc phải làm cho cấp giáo phận và giáo xứ một cách rất cụ thể và rơ ràng:

(1) Có 5 công việc thuộc cấp giáo phận, là:

(a) Xác định ‘hôn nhân và gia đ́nh là ưu tiên hàng đầu’ trong đường hướng mục vụ năm 2003 của giáo phận.
(b) H́nh thành Văn pḥng mục vụ về hôn nhân và gia đ́nh trong giáo phận,
(c) Soạn thảo một chương tŕnh giáo lư hôn nhân.
(d) Đào tạo một đội ngũ giáo lư viên vững vàng.
(e) Kêu gọi sự cộng tác của giáo dân có khả năng chuyên môn về các ngành có liên quan tới đời sống hôn nhân và gia đ́nh.

(2) Có 4 công việc thuộc cấp giáo xứ, là:

(a) Tổ chức các lớp học hỏi về hôn nhân và gia đ́nh, không chỉ cho những người sắp bước vào đời sống hôn nhân gia đ́nh mà cho cả những người đang sống đời sống gia đ́nh. Lư do là nội dung và thời gian dành cho lớp/khóa chuẩn bị hôn nhân gia đ́nh rất hạn chế, không thể coi đó là đủ cho sự giáo dục gia đ́nh về các lănh vực nhân bản và tâm linh.
(b) Mời gọi sự cộng tác của giáo dân chuyên môn.
(c) Thành lập bộ phận chuyên trách về gia đ́nh nằm trong Ban Mục vụ giáo xứ.
(d) Tổ chức các sinh hoạt mục vụ gia đ́nh vào những dịp thuận lợi (5).

 

3. Làm (thực thi Giáo huấn):

Xin đề nghị hai việc:

(1) Hội Đồng Giám Mục Việt Nam có Ủy Ban Gia Đ́nh, các giáo phận có Ban Mục Vụ Gia Đ́nh để đảm trách việc giáo dục Đức Tin và nâng đỡ các gia đ́nh.

(2) Các giáo phận nên đầu tư vào việc đào tạo Giáo Lư Viên Hôn Nhân Gia Đ́nh cũng như các Nhân Viên Mục Vụ Gia Đ́nh, mở các Pḥng Tư Vấn Hôn Nhân Gia Đ́nh.

 

Biện pháp thứ bốn: Giúp mọi người hiểu hơn nữa tầm quan trọng của việc chuẩn bị hôn nhân gia đ́nh: chuẩn bị gần và chuẩn bị xa.

 

1. Xem (nhận diện thực tế):

(1) Hiện nay có thể tất cả các giáo xứ trong giáo phận đều có những lớp/khóa chuẩn bị hôn nhân gia đ́nh cho các bạn trẻ. Nhưng mỗi giáo xứ có giáo án riêng và giáo phận khó mà có một chương tŕnh huấn luyện thống nhất.

(2) Nhiều cha mẹ và không ít các bạn trẻ không quan tâm đến việc chuẩn bị, coi đây là việc “bị bắt buộc” nên phải làm….

(3) Trong số các bạn trẻ bước vào hôn nhân có tŕnh độ văn hóa thấp (hệ lụy của những năm kinh tế khó khăn, chính sách tôn giáo khắc nghiệt).

MichelAnge

(4) Có một số đông giáo dân được tham gia vào việc phục vụ các lớp/khóa chuẩn bị hôn nhân gia đ́nh nhưng chưa được đào tạo bài bản, chưa có cơ hội nâng cao hiểu biết và trao đổi kinh nghiệm.

 

2. Xét (đối chiếu với đ̣i hỏi của Giáo huấn):

Trong Tông Huấn Familiaris Consortio, Đức Gioan Phaolô II đă dạy rất đầy đủ về tầm quan trọng của việc chuẩn bị hôn nhân và các giai đoạn chuẩn bị (xa, gần… liền trước cử hành bí tích).

a) Tầm quan trọng của việc chuẩn bị Hôn Nhân :

Vào thời chúng ta, việc chuẩn bị cho các bạn trẻ bước vào hôn nhân và đời sống gia đ́nh càng cần thiết hơn bao giờ hết.” Lư do: “Những thay đổi dồn dập trong ḷng hầu hết các xă hội tân tiến đ̣i hỏi không những chỉ gia đ́nh mà cà xă hội và Giáo hội phải dấn thân vào nỗ lực chuẩn bị tương xứng, để các bạn trẻ có thể cáng đáng các trách nhiệm trong tương lai. Nhiều hiện tượng tiêu cực trong đời sống gia đ́nh mà ngày nay người ta than phiền, đă xuất phát từ sự kiện này là trong những hoàn cảnh mới, các bạn trẻ không c̣n nhận ra được phẩm trật đúng đắn các gía trị (bậc thang các gía trị) và v́ không c̣n những tiêu chuẩn chắc chắn để xử thế, họ không c̣n biết làm sao đương đầu và giải quyết các khó khắn mới. Kinh nghiệm cho thấy: các bạn trẻ được chuẩn bị chu đáo cho đời sống gia đ́nh, cách chung sẽ thành công hơn các bạn khác.

“Điều đó c̣n đúng hơn nữa cho hôn nhân Ki-tô giáo, vốn có ảnh hưởng rất rộng đối với sự thánh thiện của biết bao người nam người nữ. V́ thế Giáo hội cổ vũ những chương tŕnh chuẩn bị hôn nhân phong phú và hữu hiệu, để hết sức loại trừ những khó khăn mà trong đó biết bao gia đ́nh đang phải chiến đấu, và hơn nữa, để tích cực dẫn đưa các cuộc hôn nhân đến cho thành công và trưởng thành trọn vẹn.

b) Các giai đoạn chuẩn bị:

Việc chuẩn bị hôn nhân phải được xem xét và thực hiện theo một tiến tŕnh tuần tự và liên tục, qua ba giai đoạn chính: chuẩn bị xa, chuẩn bị gần và chuẩn bị liền trước bí tích.

- Chuẩn bị xa

Bắt đầu từ thời thơ ấu, khoa sư phạm khôn ngoan của gia đ́nh phải nhằm đưa trẻ em tới chỗ khám phá ra rằng ḿnh được phú ban một tâm lư vừa phong phú vừa phức tạp, được phú ban một nhân cách đặc thù, với những sức mạnh cũng như những yếu đuối riêng của ḿnh. Đây là giai đoạn mà trong đó người ta dần dần ghi khắc cho các em ḷng quí chuộng đối với mọi gía trị nhân bản đích thực, trong đó tương quan liên vị cũng như các tương quan xă hội, với những ǵ hàm chứa trong đó để đào tạo tính t́nh, để biết tự chủ và biết sử dụng đúng đắn các xu hướng riêng của ḿnh, để biết cách nhận xét và gặp gỡ những người khác phái, và những chuyện khác như thế. Ngoài ra, đặc biệt đối với các Ki-tô hữu, c̣n phải có sự đào tạo vững chắc về đời sống thiêng liêng và giáo lư, để hiểu được rằng hôn nhân là một ơn gọi và là một sứ mạng đích thực, những vẫn không loại trừ khả năng tận hiến cho Thiên Chúa trong ơn gọi linh mục hoặc tu sĩ.

- Chuẩn bị gần :

Sẽ dựa trên nền tảng ấy và là một công cuộc lâu dài: bắt đầu từ lứa tuổi thích hợp và với việc dạy giáo lư tương xứng, tương tự phần nào như hành tŕnh dự ṭng. Công việc này sẽ gồm việc chuẩn bị chuyên biệt về các bí tích, như để giúp các bạn trẻ tái khám phá các bí tích. Việc canh tân giáo lư theo chiều hướng đó cho tất cả những ai đang chuẩn bị hôn nhân Ki-tô giáo là một điều hết sức cần thiết, để bí tích sẽ được cử hành và được sống với những dữ kiện luân lư và thiêng liêng thích hợp. Đến lúc thích hợp và tùy theo những đ̣i hỏi cụ thể khác nhau, việc đào tạo tôn giáo cho những người đính hôn sẽ phải được bổ túc bằng một sự chuẩn bị cho đời sống lứa đôi: khi tŕnh bày hôn nhân như một tương quan liên vị phải được phát triển liên tục giữa người nam và người nữ. Người ta phải khuyến khích họ đào sâu những vấn đề về tính dục hôn nhân và về vai tṛ cha mẹ có ư thức trách nhiệm, cùng với những hiểu biết cốt yếu gắn liền với các vấn đề ấy trong lănh vực sinh lư và y học, và đưa họ tới chỗ làm quen với những phương pháp tốt để giáo dục con cái, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi để họ có được những yếu tố cơ bản cho một nếp sống gia đ́nh ổn định (việc làm chắc chắn, đủ điều kiện tài chánh, biết điều hành sáng suốt, có khái niệm về kinh tế gia đ́nh v.v..

Sau cùng, cũng sẽ không được coi thường việc chuẩn bị cho công cuộc tông đồ gia đ́nh, cho t́nh huynh đệ và sự cộng tác với các gia đ́nh khác, cho việc tích cực hội nhập vào các nhóm, các hiệp hội, các phong trào và các sáng kiến có mục đích đem lại thiện ích nhân bản và Ki-tô giáo cho gia đ́nh

- Chuẩn bị liền trước khi cử hành bí tích :

Phải diễn ra trong nhiều tháng và nhất là trong những tuần cuối trước lễ cưới để nhờ đó có thể đem lại một ư nghĩa mới, một nội dung mới và một h́nh thức mới cho việc quen gọi là điều tra hôn phối mà giáo luật đ̣i buộc. Một việc chuẩn bị như thế vốn cần thiết cho tất cả mọi trường hợp, lại càng khẩn cấp hơn cho những đôi hôn phối c̣n gặp nhiều thiết sót và khó khăn về mặt giáo lư và thực hành Ki-tô giáo.

Trong số các yếu tố phải truyền đạt trong tiến tŕnh đức tin này, tựa như ở thời kỳ dự ṭng, cũng phải có việc đào sâu về mấu nhiệm Chúa Ki-tô và Giáo hội, về ư nghĩa của ân sủng và của trách nhiệm gắn liền với hôn nhân Ki-tô giáo. Đó là chưa kể tới việc chuẩn bị để tham dự tích cực vào nghi lễ phụng vụ hôn phối” (6).

 

3. Làm (thực thi Giáo huấn):

Xin đề nghị hai việc:

(1) Mỗi giáo phận nên có nhiều sách và tài liệu Hướng Dẫn về Hôn Nhân Gia Đ́nh không chỉ về lănh vực Giáo lư mà về cả các lănh vực khác: tâm lư, sinh lư, xă hội, giáo dục, dưỡng nhi v.v...

(2) Mỗi giáo phận đầu tư vào việc đào tạo Giáo Lư Viên Hôn Nhân Gia Đ́nh và Nhân Viên Mục Vụ Gia Đ́nh, nhất là đội ngũ Tư Vấn Hôn Nhân và Gia Đ́nh.

Biện pháp thứ năm : Tăng cường vai tṛ “tiên phong” và “phục vụ gia đ́nh” của các Hội Đoàn Tông Đồ và các Phong Trào Gia Đ́nh.

 

1. Xem (nhận diện thực tế) :

(1) Trong đời sống và hoạt động tông đồ của các giáo xứ, các Hội đoàn Tông đồ, các Phong Trào Gia Đ́nh là một phần rất quan trọng.

(2) Nhưng chúng ta cũng phải ghi nhận t́nh trạng này:

(a) Một số hội đoàn c̣n quá chú trọng đến đời sống đạo đức cá nhân và ḷng Mộ Đạo mà chưa quan tâm đủ đến việc Hiểu Đạo của các hội viên, nên vấn đề học hỏi, nhất là về những lănh vực chuyên môn về Gia Đ́nh.

(b) Một số hội viên các hội đoàn hay phong trào chỉ coi việc của hội đoàn phong trào của ḿnh là chính mà chưa tích cực đóng góp xây dựng cho giáo xứ là giáo hội địa phương.

 

2. Xét (đối chiếu với đ̣i hỏi của Giáo huấn) :

Mục đích của tất cả các Hội Đoàn Tông Đồ và Phong Trào Gia Đ́nh đều nhằm hai mục đích:

* Thánh hóa bản thân (cá nhân và gia đ́nh ḿnh).

* Làm muối làm men trong môi trường, cộng đồng bằng đời sống chứng tá yêu thương, phục vụ.

 

3. Làm (thực thi Giáo huấn) :

Đề nghị hai việc:

(1) Các Hội Đoàn Tông Đồ và Phong Trào Gia Đ́nh đặt nặng trọng tâm vào việc xây dựng và củng cố các gia đ́nh trong giáo xứ nói chung và trong hội đoàn của ḿnh nói riêng.

(2) Các Hội Đoàn Tông Đồ và Phong Trào Gia Đ́nh đi tiên phong lấy việc đào tạo chuyên môn (giáo lư hôn nhân, mục vụ gia đ́nh, cán sự xă hội và giáo dục) làm ưu tiên “số một” trong hoạt động của ḿnh, để cung cấp những giáo dân có chuyên môn cho các giáo xứ, giáo phận và cho cả xă hội nữa.

 

KẾT LUẬN

Trong Thánh Kinh Vườn Nho là h́nh ảnh của Dân Chúa, của Vương Quốc của Thiên Chúa. Trong Phúc Âm Chúa Giê-su mời gọi hết mọi người làm việc cho Vườn Nho của Người. Chúng ta có thể hiểu mỗi gia đ́nh, mỗi giáo xứ, mỗi giáo phận đều là Vườn Nho của Thiên Chúa. Và mọi người, nhất là các bậc cha mẹ, các người lănh đạo giáo xứ, giáo phận đều được mời làm thợ trong Vườn Nho ấy: “Cả các anh nữa, các anh hăy vào làm cho vườn Nho của tôi” (Mt 20,3-4).

Ước mong lời mời gọi tha thiết của Chúa Giêsu được nhiều người đáp trả, để mỗi gia đ́nh công giáo sống đạo tốt hơn và trở nên “môi trường đầu tiên và chính yếu của việc chuyển giao Đức Tin” (7) như Giáo Hội vẫn dạy.

 

Giêrônimô Nguyễn Văn Nội

Sàig̣n ngày 21.6.2006

 


  Chú thích

(1) Thư Mục Vụ 2002 Hội Đồng Giám Mục Việt Nam, 7.

(2) Thư Mục Vụ 2002 Hội Đồng Giám Mục Việt Nam, 8.

(3) Hiến Chế “Lời Thiên Chúa”, số 21-22

(4) Sắc lệnh Truyền Giáo, số 21.

(5) x. Thư Mục Vụ 2002 Hội Đồng Giám Mục Việt Nam, 7.

(6) Tông Huấn Familiaris Consortio, số 66.

(7) x. Chủ đề của Cuộc Gặp Gỡ Quốc Tế Các Gia Đ́nh lần thứ 5 tại Valencia (Tây Ban Nha) đầu tháng 7.2006.

 


Mời đọc tiếp

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11

12 13 14 15 16 17 18 19 20 21

Xem các bài viết khác trong Bài Viết của Anh Nguyễn văn Nội, khóa 6 GHHV, niên khoá 1963.