Sắp tới lễ kính thánh Augutinh (28/8). Thánh Augutinh có ba đặc điểm:

- Con người trở lại,

- con người tiến sĩ,

- con người mục tử.

Ngài để lại ba loại tác phẩm quan trọng:

- Các sách,

- các bài giảng,

- các thư.

Các bài giảng của Ngài rất được người ta hâm mộ. Sự hâm mộ ấy chứng tỏ nội dung các bài giảng có gì đặc sắc.

Nếu muốn đưa ra mấy nét chính của nội dung ấy, chúng ta có thể giản lược vào bốn điểm như sau:

 1/ Ðức Kitô

Ðức Kitô là nội dung nổi bật nhất của các bài giảng thánh Augutinh.

Thánh nhân giảng là có mục đích kể về Ðức Kitô, giúp hiểu biết Ðức Kitô, yêu mến Ðức Kitô và gắn bó với Ðức Kitô mỗi ngày mỗi khăng khít hơn.

Thánh nhân hay gọi Ðức Kitô là thầy dạy trong nội tâm, bằng ngôn ngữ nội tâm. Người ta giảng dạy bên ngoài. Còn Ðức Kitô dạy bên trong bằng những tâm sự riêng tư, những kêu mời âm thầm, những chỉ vẽ cho biết con đường phải đi.

Nhờ đó, những lời giảng về Lời Chúa trở nên lương thực bồi bổ, đầy hương vị.

Khi giảng, Ngài hết sức kéo người ta lắng nghe Chúa Kitô, chứ không có ý kéo ai gắn bó với chính mình Ngài.

Ngài giảng Lời Chúa như chia sẻ lương thực, đó là Chân lý cứu độ.

Ngài hay đưa ra lời khuyên nọ, lời chỉ dẫn kia, nhưng thường sau đó Ngài thú nhận địa vị Ngài là giới hạn, để thôi thúc mọi người hãy tìm đến Ðức Kitô là thầy dạy bên trong.

Ðiều quan trọng Ngài hay nhấn mạnh là hãy hướng lòng mình lên Ðức Kitô. Trái tim ta được Chúa dựng nên để hướng về Chúa, nên nó sẽ không được an nghỉ cho tới khi nó hướng về Ðức Kitô thực sự.

Sự hướng lòng mình về Ðức Kitô đòi phải qua yêu thương mọi người.

 2/ Bác ái

Thánh Augutinh coi sự yêu thương người khác là phương cách để đến với Ðức Kitô.

Một câu Ngài nói đã thành châm ngôn: Hãy yêu thương, rồi hãy làm sự con muốn. Nếu con thinh lặng, thì hãy thinh lặng vì yêu thương. Nếu con nói, thì hãy nói vì yêu thương. Nếu con sửa lỗi, thì hãy sửa lỗi vì yêu thương. Nếu con tha thứ, thì hãy tha thứ vì yêu thương. Ở đáy lòng con hãy có rễ bác ái. Từ rễ bác ái sẽ mọc lên mọi việc làm.

Nghe thánh nhân giảng về bác ái, người ta dễ nhớ tới thánh Gioan thánh sử, tông đồ tình yêu.

Lý tưởng tối thượng Ngài đặt ra cho dòng Ngài lập ra, là lý tưởng bác ái huynh đệ. Người ta còn thuật lại rằng: Ngài truyền viết ở tường nhà cơm Dòng câu này: “Những ai hay nói xấu kẻ vắng mặt, thì không đáng ngồi ăn trong phòng này”.

 3/ Tình hình đạo lúc đó

Khi giảng, thánh Augutinh cũng hay nói về tình hình đạo lúc đó.

Giáo Hội Ngài lúc đó có những người Do Thái, những người dân ngoại, những người Kitô giáo.

Khi đề cập đến các người kitô giáo, Ngài không ngại kể ra những điều xấu của họ. Ngoài những phong trào tư tưởng lầm lạc, cộng đoàn kitô giáo cũng đầy những tội lỗi. Ngài ái ngại nhất là loại người bề ngoài thì thế này, bề trong thì thế khác.

Ngài ví tình hình đạo lúc đó như lưới cá, trong đó có cá tốt và cũng có cá xấu, hoặc như ruộng lúa có cỏ lồng vực pha vào.

Làm mục vụ, thánh Augutinh luôn đề cao vai trò ơn thánh. Ơn thánh là tuyệt đối cần cho việc trở lại và thánh hoá cứu độ.

Một chi tiết Ngài tiết lộ đáng chúng ta phải sợ. Ðó là Ngài kể ra gánh nặng Giám mục của Ngài một phần là do tín hữu. Có những ngày Ngài phải nghe xử kiện không còn giờ nghỉ và giờ ăn cơm. Ngài chia sẻ thánh giá của đoàn chiên.

 4/ Cái “tôi”

Thánh Augutinh không ngại nói về cái tôi của Ngài như một chứng từ. Ngài nhận mình phải chiến đấu với nhiều cơn cám dỗ. Ngài nhận mình luôn phải kêu van với Chúa, để tìm nơi Chúa sự nâng đỡ. Ngài thú nhận: Ngài biết mình Ngài hơn mọi người khác biết Ngài. Nhưng Chúa biết Ngài hơn Ngài biết Ngài.

Ngài cũng chia sẻ cả những giây phút Ngài muốn trốn trách nhiệm, nhưng không trốn được lương tâm. Ngài tâm sự về sự Ngài đã lưỡng lự, khi gặp chiến tranh, hoặc ra đi, hoặc ở lại.

Ngài thú nhận Ngài có nhiều tội lỗi cần phải sám hối. Nhưng Ngài cũng tuyên xưng Ngài đã nhận được vô vàn ơn Chúa cần phải cảm tạ và ca tụng. Ngài tâm sự về Ngài một cách chân thành và khiêm tốn.

Với những đặc điểm của nội dung trên đây, các bài giảng của thánh Augutinh đã trở thành một kho tàng thiêng liêng. Biết bao người đã tìm được trong kho tàng đó những chân lý cần thiết cho phần rỗi mình và cho việc truyền giáo.

ù

Chúng ta thấy thánh Augutinh là một tác phẩm tuyệt vời của Chúa.

Xin hết lòng cảm tạ Chúa đã ban cho Hội Thánh ơn trọng đại đó.

Cầu xin cho các mục tử được bắt chước Ngài trong việc giảng dạy và được Ngài bầu cử chở che. Ngài là con người của thời xưa, nhưng cũng là con người hợp với thời sự hôm nay.

Long Xuyên, ngày 17 tháng 8 năm 2008