Đức Cha Gioan, Long Xuyên

Chuyển sang


:::Trang GPLongXuyên


:::Trang GHHV


  THAO THỨC - Tập 1 - 1990
 SỐNG PHÚC ÂM GIỮA LÒNG DÂN TỘC - 1990
 MỞ LÒNG RA VỚI NGƯỜI NGHÈO -1991-
 KINH NGHIỆM TRUYỀN GIÁO -1992-
 ÐỨC TIN CẦN VIỆC LÀM KÈM THEO -1993-
 HÃY TỈNH THỨC VÀ CẦU NGUYỆN -1994-

Những bông hoa thiêng trên chặng đường 17 năm qua

Tháng 5 quen gọi là tháng Hoa Ðức Mẹ. Bởi vì trong tháng này các họ đạo quen làm nhiều việc lành dâng kính Ðức Mẹ, đặc biệt là việc các em nhỏ ca hát dâng tiến Ðức Mẹ những bông hoa tươi, tượng trưng tâm tình thảo hiếu.

Trong bầu khí hiếu thảo này, tôi muốn nhìn lại 17 năm qua. Từ tháng Hoa năm ấy, 1975, tới tháng Hoa năm nay, 1992, đời sống đức tin tại Việt Nam là một chặng đường rất mới, khác hẳn những chặng đường trước kia của lịch sử Giáo hội Việt Nam.

Riêng trên chặng đường này của giáo phận Long Xuyên, tôi đang nhìn thấy nhiều bông hoa thơm đẹp. Nhìn ngắm những bông hoa ấy để cùng với Ðức Mẹ cảm tạ Thiên Chúa, đó là mục đích của tôi qua những tâm tình chia sẻ gởi tới anh chị em.

 Loại hoa thứ nhất là những thành quả nở ra từ tinh thần trở về

Ðối với tôi, 17 năm qua là thời gian thanh luyện. Kết quả là có vô số cuộc trở về. Trở về với Ðức Kitô, và trở về với Công đồng Vaticăng II.

Phân tích các cuộc trở về, tôi để ý trước tiên đến sự trở về của các lịch sử đức tin. Lịch sử đức tin là những khởi đầu và tiếp đó là những đổi thay, chuyển biến, thăng trầm, mà đức tin mỗi tín hữu đã trải qua. Nhìn những lịch sử ấy, tôi thấy có đủ hạng người. Có người từ đạo khác trở về. Có người từ tình trạng bỏ đạo trở về. Có người từ tình trạng khô khan trở về. Có người từ tình trạng khá tốt cũng trở về. Theo tôi thấy, thì trên hành trình trở về, người nào cũng đã trải qua một số biến cố, hoặc lớn hoặc nhỏ, dọn tâm hồn họ, để họ dễ đón nhận ơn trở về. Các biến cố đã giúp họ không những tin có Chúa, mà còn tin vào Chúa. Niềm tin là cuộc xuất hành. Con người bước ra khỏi cái tôi hẹp hòi ích kỷ, để cậy trông phó thác nơi tình thương và quyền năng Chúa. Cụ thể Chúa của kẻ trở về là Ðức Kitô, Ðấng cứu độ loài người và cứu độ họ. Ðức tin trở thành sự gặp gỡ Ðức Kitô. Họ chọn lựa Ngài. Họ gắn bó với Ngài. Ðức tin không chỉ là chấp nhận những chân lý cứu độ, mà chủ yếu là sự cam kết với một Ðấng thiêng liêng, một Ðấng rất thương mình, và mình rất thương. Ðức tin ấy là một sự sống, luôn luôn đổi mới, luôn luôn trở về.

Bên cạnh vô vàn lịch sử đức tin đã và đang đi vào chặng trở về, còn có những cuộc trở về của những lịch sử tôn giáo. Tôi tạm gọi dưới tên lịch sử tôn giáo, một tổng hợp những tổ chức, lễ nghi, giảng dạy, lập trường, tập quán của giáo đoàn. Thời gian qua, lịch sử tôn giáo hiểu theo nghĩa đó, đã là đối tượng của nhiều chỉ trích, cũng như đã bị canh chừng bởi nhiều hạn chế. Trong tình hình ấy, nhiều giáo đoàn đã biết lợi dụng cái khó để thanh luyện lịch sử tôn giáo của mình. Thực sự cũng cần thanh luyện. Bởi vì qua thời gian dài, lịch sử tôn giáo nhiều nơi đã có nhiều tiến hoá cũng như nhiều thoái hoá. Nay họ đã đổi mới. Ðổi mới bằng cách tăng thêm trình độ cái thực, cái đúng, cái thiện, cái đẹp, cái hay vào các tổ chức, lễ nghi, giảng dạy, lập trường tập quán của mình.

Cả hai loại trở về trên đây đều có sự khiêm nhường thanh thản và sự can đảm đơn sơ, do biết thuần phục ơn Chúa Thánh Thần. Các cuộc trở về này đã đem lại nhiều thay đổi trong đời sống cá nhân, gia đình, xã hội. Có nhiều cái khác hơn trước. Khác ở chỗ tốt hơn. Con người trở về và cộng đoàn trở về có những cái nhìn mới về cuộc đời, về các biến cố và về các giá trị trần gian. Một nhân-sinh-quan mới được hình thành do cuộc sống kết hợp với Ðức Kitô tử nạn và Phục sinh. Cái đẹp nhất nơi họ là sự họ có Ðức Kitô trong mình và trong cuộc đời mình. Sức mạnh là ở chỗ đó. Nhìn những tia sáng phát ra từ sự sống Ðức Kitô nơi các lịch sử đức tin trở về, và nơi các lịch sử tôn giáo trở về, tôi có cảm giác như đứng giữa một rừng hoa thơm muôn màu. Tôi cho đây là một mùa xuân thiêng liêng như một lời tiên tri báo trước về một Mùa Xuân của Nước Trời sẽ đến với những ai biết đón nhận ơn thanh luyện để trở về.

 Loại hoa thứ hai là những thành quả của tinh thần Tiên tri

Ơn tiên tri nói đây là ơn loan báo về một cuộc sống mà Nước Trời sẽ mang lại. Ðó là một nền văn minh của tình yêu, phát xuất từ nguồn tình yêu Thiên Chúa, rồi chan hoà sang các dây liên đới của cuộc đời. Nước Trời chính là Ðức Kitô. Ngài đang đến, để chia sẻ cho từng cá nhân, từng cộng đoàn tình yêu Thiên Chúa. Một tình yêu phục vụ, một tình yêu tha thứ, một tình yêu thăng tiến, một tình yêu sáng tạo. Một nền văn minh của tình yêu như vậy đang được thực hiện dần dà, tuỳ theo mức độ các cá nhân và các cộng đoàn đón nhận Ðức Kitô và Phúc Âm của Ngài. Ðón nhận vào lòng mình. Ðể Ngài là hồn của linh hồn mình, trái tim của trái tim mình, trí khôn của trí khôn mình, ý chí của ý chí mình. Sống khắng khít với Ðức Kitô như vậy, kẻ tin sẽ biết ứng xử với bất cứ hoàn cảnh nào. Nghĩa là dù hoàn cảnh khó khăn đến đâu, họ vẫn gieo rắc được hạt giống tình yêu Thiên Chúa. Họ biết chắc, những hạt giống tình yêu Thiên Chúa chính là một nhu yếu phẩm mà nhân loại thời điểm này cũng như thời điểm đang tới sẽ khao khát tìm tòi, mà không dễ gặp được.

Nhìn lại 17 năm qua, tôi thấy vô số người đã sống ơn tiên tri ấy. Một đặc điểm của những tinh thần sống ơn tiên tri nói trên là gương Ðức Kitô, biết vận dụng tính lịch sử của từng thời điểm, của từng địa phương. Ðọc Phúc Âm, ta thấy Chúa Giêsu rất nhạy bén với tính lịch sử của từng chặng cuộc đời. Có lúc Ngài nói: “Chưa đến giờ”. Có lúc Ngài nói: “Ðã đến giờ”. Có nghĩa là Ngài không cứng ngắc. Ngài mềm dẻo, tỉnh táo nắm bắt tính lịch sử. không phải lúc nào Ngài cũng làm phép lạ. Không phải lúc nào Ngài cũng muốn các người được phép lạ tung hô Ngài. Không phải ai cũng là kẻ Ngài muốn tỏ lộ vinh quang của Ngài trên núi Tabô. Không phải ai cũng được Ngài cho tham dự vào lễ Lên Trời của Ngài. Nhưng lúc nào và bất cứ với ai, Ngài luôn luôn chứng tỏ Ngài là tình yêu. Nếu Ngài có khí giới, thì khí giới của Ngài cũng là tình yêu.

Cũng như ơn trở lại, ơn tiên tri là một ơn Chúa Thánh Thần thông ban cho. Ơn Chúa Thánh Thần ví như lửa, như gió, luôn động, luôn uyển chuyển. Mềm mà mạnh vô chừng. Ða dạng mà có sức tác tạo tuyệt vời.

Với nhận thức trên, tôi thấy vô vàn thành quả do các tinh thần sống ơn tiên tri mang lại trên chặng đường 17 năm qua. Như là luồng gió tình thương, luồng gió hoà hợp, luồng gió cổ võ tinh thần liên đới, luồng gió từ thiện, đang thổi rộng khắp. Ðúng là một rừng hoa thơm đẹp, loan báo hướng đi của Nước Trời đang mang đến trong lòng nhiều người Việt Nam.

 Loại hoa thứ ba là những thành quả của tinh thần Truyền giáo

Không thiếu người cho rằng: Chặng đường 17 năm qua là chặng đường bế tắc về mặt truyền giáo. Ý kiến đó có thể đúng cho một nơi nào đó nhất định, với những hoàn cảnh nhất định nào đó, chứ không đúng cho tất cả mọi nơi trên Ðất Nước này. Bởi vì hôm nay, nhìn lại 17 năm qua, tôi thấy nhiều giáo phận đã bước được nhiều bước truyền giáo thực vững mạnh, đem lại kết quả rất đáng mừng. Giáo phận Long Xuyên cũng trong số các giáo phận đáng mừng ấy. Tôi chỉ xin đưa ra vài con số tiêu biểu. Từ tháng Hoa 1975 đến nay, số linh mục được thụ phong là 77 vị. Số giáo đoàn trước giải phóng không có linh mục ở thường xuyên, mà bây giờ đã có, nay đếm được là 41. Số địa điểm túng nghèo ở vùng sâu trước đây không có Nhà Nguyện, để giáo dân thực hiện việc phụng tự chung, mà bây giờ đã có, nay đếm được là 11. Nhân sự tăng, cơ sở tăng, sinh hoạt tăng, liên hệ tốt tăng.

Ðiều đáng mừng hơn cả trên con đường truyền giáo, đó là nhiều người được nghe Tin Mừng, và cảm nghiệm được Tin Mừng. Tin Mừng, đó là tin họ được Thiên Chúa yêu thương. Tin Mừng, đó là tin họ được Ðức Kitô cứu độ. Tin Mừng, đó là tin họ được Hội Thánh phục vụ. Yêu thương phục vụ bằng các việc bé nhỏ âm thầm, và bằng đời sống phản ánh Tám-Mối-Phúc-Thật. Chỉ đơn sơ thế thôi, nhưng kết quả thực lạ lùng. Có nơi, số người tham dự lễ Chúa nhật có đến 1/3 là người lương. Rồi biết bao người lương, đã cùng với người giáo, tích cực lo các việc từ thiện dành cho kẻ nghèo. Không thiếu người lương đã rất tích cực trong việc xây dựng hoà hợp giữa đời và đạo, cả ngay trong việc xây dựng nhà thờ. Ðang khi loan báo Tin Mừng cho người lương, tôi thấy người lương cũng đã loan báo lại cho người Công giáo nhiều giá trị đẹp của nếp sống họ.

Nhìn qua những nơi truyền giáo, tôi có cảm tưởng là Chúa Thánh Thần đang hoạt động rất mãnh liệt một cách tự do thoải mái trên một cánh đồng đầy mầu mỡ. Ngài có nhiều người cộng tác. Họ có đủ thành phần: Giáo sĩ có, tu sĩ có, giáo dân có, lương dân có. Nhìn chung, tôi coi đó là một cánh đồng hoa thơm, loan báo về một Nước Trời không phải là nước thế gian này, nhưng là một tình trạng đạo đức có tinh thần Phúc Âm đang được xây dựng trong lòng nhiều người Việt Nam hôm nay.

Trên đây là những cái nhìn của tôi về tình hình giáo phận trên chặng đường 17 năm qua. Tất nhiên còn vô số cái chưa tốt. Nhưng nói chung, những kết quả tốt do ba tinh thần: Trở về, Tiên tri và Truyền giáo, đang có chiều hướng tăng.

Sự thực ấy nói lên điều này: Trong những hoàn cảnh khó khăn nhất, người ta vẫn có thể đón nhận được vô vàn ơn Chúa. Chúng ta chẳng có gì. Chúng ta chẳng là gì. Chúng ta chỉ đón nhận. Chúng ta chỉ là những kẻ tham dự vào lời “Xin vâng” của Ðức Mẹ. Vinh quang hoàn toàn là của Chúa. Quyền năng hoàn toàn là của Chúa.

Cùng với Ðức Mẹ, chúng ta khiêm tốn ngợi khen lòng thương xót Chúa đến muôn đời.

Long Xuyên, tháng 5/92