Năm Phụng vụ vừa hết. Liền đây, năm Dương lịch sẽ hết theo. Không lâu sau, năm Âm lịch cũng hết luôn.

Ðứng ở cuối năm, chúng ta nên nhìn lại năm qua với mục đích xét mình. Thời gian qua là một chặng đường dài. Sau chặng đường đó, đời sống thiêng liêng của ta nay ra sao?

Xét về một mặt nào đó, cuộc sống thiêng liêng của ta trên cõi đời này ví được như một cuộc chiến. Nói chung là chống lại cái ác. Mà cái ác vây quanh ta khắc nghiệt.

Chúa Giêsu phán với các môn đệ Người: “Này, Thầy sai các con đi, như chiên đi vào giữa bầy sói. Vậy các con phải khôn ngoan như con rắn và đơn sơ như bồ câu” (Mt 10,16).

Trên thực tế, ta đã thấy bầy sói gồm những thứ ác nào? Và khôn ngoan cũng như đơn sơ, mà Chúa muốn, được hiểu ra sao?

 1/ Bầy sói gồm những thứ ác nào?

Trước hết sói là những thứ tội lỗi.

Có tội lỗi là riêng tư.

Có tội lỗi thuộc chung một đoàn thể.

Có tội lỗi gắn liền với cơ chế.

Ðọc một tờ nhật báo, người ta có thể thấy: tội riêng tư chiếm đa số, tội đoàn thể cũng khá nhiều, tội cơ chế không phải là hiếm.

Sau tội lỗi, sói là những quỷ dữ. Trong Phúc Âm, chúng ta thường gặp chuyện quỷ dữ phá phách bách hại con người. Chúng rất đông. Trong một người quỷ ám, có đến cả một sư đoàn quỷ chen chúc trú ngụ (x. Lc 8,30). Chúng có kế hoạch. Lúc phản công cách này (x. Lc 11,24). Lúc dụ dỗ cách kia. Người ta chỉ có thể trừ được chúng nhờ cầu nguyện và ăn chay (x. Mc 9,29).

Cùng với ác quỷ, sói cũng là những ác nhân mà Chúa Giêsu gọi là mãng xà, rắn độc (x. Mt 23,33). Phúc Âm thường nhắc tới những loại người đạo đức giả, dạy điều sai trái, thích bắt bẻ, ham tranh luận một cách kiêu căng, mắc thói quen nhìn thấy cái rác nơi mắt người khác, còn cái xà trong mắt mình thì lại không thấy (x. Lc 6,41).

Sau cùng, sói là những gương xấu trong thế gian. Như những lạm dụng quyền chức, lạm dụng của cải, lạm dụng thời giờ, lạm dụng đền thờ, lạm dụng quần chúng, lạm dụng tự do.

Trên đây chỉ là một liệt kê sơ lược về các loại sói vô hình. Có thể một vài sói cũng ở trong ta. Nếu xét về mức độ ác độc, thì phải nói ngay là quỷ dữ có khả năng làm hại con người hơn bất cứ loại sói nào. Hiểm nguy lớn nhất là chúng luôn giấu mặt, thậm chí còn làm cho con người tưởng rằng không có chúng. Nhờ đó, chúng rất tự do hoành hành, rất ung dung hiện diện, kể cả trong những sinh hoạt tôn giáo, phượng thờ.

Tình hình cuộc chiến là như thế. Chúa Giêsu biết rõ các môn đệ là ai, nhưng Người vẫn sai họ vào một thế trận không dễ. Khí giới Người trao cho là một lời khuyên: Hãy khôn ngoan và hãy đơn sơ.

Khôn ngoan và đơn sơ nói đây thiết tưởng vượt xa hình ảnh con rắn và bồ câu. Hai hình ảnh này được mượn để gợi ý ban đầu mà thôi.

 2/ Chống lại bầy sói dữ bằng sự khôn ngoan

Người môn đệ Chúa phải khôn ngoan. Khôn ngoan trước hết là nhìn nhận thực tế. Thực tế có nhiều cám dỗ, có nhiều thử thách. Chúng là một phần không thể thiếu của đời người môn đệ Chúa. Như cây không thể tránh gió, dù gió mạnh. Cũng thế, người môn đệ Chúa không thể chạy trốn khỏi những thử thách. Họ kêu cầu: “Xin Chúa đừng để chúng con sa chước cám dỗ”. Nghĩa là họ biết họ phải chiến đấu. Chỉ xin đừng để thua. Bởi vì họ chiến đấu với khí giới của Chúa.

Lúc đó, khôn ngoan là biết cầu nguyện. Phải cầu nguyện không ngừng. Cầu nguyện giúp cho môn đệ Chúa tránh được cách làm việc thiếu suy nghĩ. Nếu mọi việc ta làm đều được nâng đỡ bởi sự cầu nguyện, thì hy vọng sẽ tránh được những nông nổi, nhưng sẽ được Chúa chúc phúc.

Cầu nguyện không ngừng đòi một thói quen thích tĩnh lặng. Nhiều khi ta quá ồn ào, quá phí phạm sức lực, thành ra không nghe được tiếng Chúa, không đón nhận được sự bình an và tình yêu của Chúa. Thiếu những ơn ấy, chúng ta không thanh luyện được tư tưởng, tình cảm, và các động lực hoạt động của ta. Bởi đó, các cám dỗ dễ lừa dối ta, đưa ta vào những con đường xa Chúa.

Vì thế, khôn ngoan là luôn gần gũi Chúa. Ta sống trước thánh nhan Chúa. Tư tưởng và tình cảm của ta luôn ở trong Chúa. Chúa ban cho ta sức mạnh. Sức mạnh của Chúa vượt xa mọi thứ sức mạnh của bất cứ kẻ thù nội ngoại nào tấn công ta. Trong Chúa, người môn đệ Chúa được che chở. Họ ở trong tay Chúa. Họ lấy thiện để thắng ác.

 3/ Thắng bầy sói dữ bằng sự đơn sơ

Trong Phúc Âm, Chúa Giêsu quả quyết: “Thầy bảo thật anh em: Ai không đón nhận Nước Trời như một trẻ em, thì sẽ chẳng được vào Nước Trời” (Mc 10,15).

Chúa nói về sự đơn sơ thiêng liêng.

Ðơn sơ là sống bé nhỏ, nhận mình hèn mọn. Ðặc biệt là biết cậy trông vào ơn Chúa. “Nếu không có Thầy, chúng con chẳng làm gì được” (Ga 15,5).

Ðơn sơ là khiêm nhường nhận mình tội lỗi. Ðây không phải chỉ là một lời khuyên đạo đức, mà cũng vì mình nhận thấy mình có cả một đống tội. Ðống tội đó như đống cát giấu đầy trong một bao bên ngoài đạo đức. Nhưng khi bao bị thủng, cát vung vãi khắp nơi mà không hay biết, cứ lo hò hét.

Ðơn sơ còn là biết đón nhận những gì mang lại sự bình an. Nhất là Lời Chúa, và luôn luôn trở về. Biết sửa sai, biết bắt đầu lại, luôn tìm vâng phục thánh ý Chúa là Cha giàu lòng thương xót.

Với tinh thần đơn sơ khiêm nhường, chúng ta sẽ nói như thánh Phaolô: “Không phải và tự chúng tôi, chúng tôi có khả năng để nghĩ rằng mình làm được việc gì, nhưng khả năng của chúng tôi là do ơn Thiên Chúa, Ðấng ban cho chúng tôi khả năng phục vụ Giáo ước mới, không phải Giao Ước căn cứ trên chữ viết, nhưng dựa vào Thần Khí” (1 Cr 3,5-6).

Với tinh thần đơn sơ bé nhỏ, sám hối, chúng ta cảm tạ Chúa vì đã ban cho chúng ta một năm qua với nhiều biến chuyển tốt, hứa hẹn một tương lai sẽ có nhiều biến chuyển tốt hơn.

Long Xuyên, ngày 12 tháng 11 năm 2009