Năm 2005 coi như kết thúc.

Năm 2006 đang bước vào đời ta. Ai cũng hy vọng: Năm tới sẽ mang đến nhiều ngày tốt mới.

Nhưng kinh nghiệm cho thấy: Trên đời, nhiều điều mình tưởng là tốt lại không đến, trái lại nhiều cái mình muốn tránh lại cứ xảy ra. Nên coi đời như thế là một trường huấn luyện. Cũng nên coi đời như thế là một cuộc thi, để chọn người và loại người. Người nói đây gồm mọi người, trong đó có mỗi người chúng ta.

Vì thế, đối với tôi, một thứ hành trang tôi cho là cần thiết, để đi vào năm mới là khả năng nhận thức đời mình sẽ không ngừng gặp thử thách, cần biết phấn đấu để luôn sống tốt trong mọi loại thử thách.

Vấn đề này rất mênh mông. Ở đây, chỉ xin nhắc qua về ba loại thử thách mà Kinh Thánh hay nhắc tới và kinh nghiệm cuộc đời cũng phơi bày nhan nhản.

 Thử thách đắng cay

Loại thử thách này vốn mang tính chất gây đau đớn. Ðối với người này thì đau đớn ít. Ðối với người khác thì đau đớn nhiều. Nhưng đối với tất cả, thì đau đớn là thử thách lớn.

Có thể nói: Mọi người đều bị thử thách đau đớn tấn công, cách này cách khác. Có người thắng. Có người thua.

Ở đây, tôi xin nêu lên một nhân vật nổi tiếng trong Kinh Thánh. Ðó là thánh Gióp.

Kinh Thánh chứng thực: “Ông Gióp là con người vẹn toàn và ngay thẳng, kính sợ Thiên Chúa và tránh xa điều ác. Ông sinh được 7 con trai và 3 con gái. Ông có một đoàn gia súc gồm 7000 con dê, 3000 con lạc đà, 500 đôi bò, 500 lừa cái. Còn đầy tớ thì rất đông...”.

Một người như thế đã bị thử thách đắng cay tấn công dồn dập. Vắn tắt 7 đợt liên tiếp:

- Dân Sơva xông vào cướp của giết người của ông.

- Lửa từ trời đổ xuống đốt một số gia súc và những người của ông còn lại.

- Dân Canđê chia thành 3 toán đã cướp hết lạc đà và giết hết người chăn.

- Con trai, con gái của ông đang ăn tiệc trong nhà người anh cả đã bị cuồng phong cuốn đi với nhà cửa.

- Chính ông Gióp bị chứng ung nhọt mọc đầy mình từ bàn chân tới đỉnh đầu.

- Vợ ông trách móc ông đã quá tin vào Chúa.

- Một số bạn bè thấy ông thất thế đã chế nhạo ông (x. G 1,1-13).

Cơn thử thách thực dữ dằn. Ban đầu, ông Gióp đã than phiền, kêu trách cho số phận mình quá khổ đau. Nhưng sau cùng, nhờ ơn Chúa, ông đã hối hận. Ông nói:

“Ðiều đã trót nói, con xin rút lại,
Trên tro bụi, con sắp mình thống hối ăn năn” (G 42,6).

Chúa đã thử thách ông. Khi thấy ông một mực trung tín, Chúa đã cất đi khỏi ông mọi ưu phiền và trả lại cho ông sự bình an hạnh phúc suốt cuộc đời còn lại.

Tôi có cảm tưởng là không thiếu người trong chúng ta cũng đã, đang và sẽ bị thử thách theo con đường ông Gióp. Tuy không đến nỗi khủng khiếp như trường hợp ông Gióp, nhưng dù với mức độ nào, chúng ta hãy khiêm tốn cậy tin. Càng bị thử thách đớn đau, càng tăng cường cầu nguyện phó thác.

Ngoài loại thử thách đắng cay đau đớn, Kinh Thánh lại nêu lên loại thử thách khác. Tôi tạm gọi là thử thách ngọt ngào.

 Thử thách ngọt ngào

Thử thách ngọt ngào gồm những thứ dễ chịu, có sức lôi kéo người ta sa vào bẫy phản bội và biến chất. Thí dụ sự tự đắc, phô trương, tiền bạc, chức quyền, danh vọng, những lời tâng bốc, nịnh bợ, những thoả mãn xác thịt.

Kinh Thánh kể ra nhiều nơi chốn, nhiều cá nhân, nhiều giai cấp đã trở nên hư đốn vì những thử thách ngọt ngào. Dưới đây là vài ví dụ:

- Chính đền thờ Giêrusalem, nơi thờ phượng Chúa, đã trở thành nơi mua bán. Thấy thế, Chúa Giêsu đã nổi giận, gọi nơi đó là một thứ “sào huyệt của bọn cướp” (x. Mc 11,17). Các thượng tế nghe vậy, chẳng những không đồng ý với Chúa Giêsu, họ còn phẫn nộ, “tìm cách giết Người” (x. Mc 11,18). Bởi vì các vị lãnh đạo tôn giáo coi sóc đền thờ cũng được chia chác tiền bạc do bọn buôn bán tại đó dành cho.

- Kinh Thánh đã thẳng thắn nêu tên một cá nhân vì tiền mà bán chính thầy mình. Ðó là Giuđa Iscariot. Hắn bán Chúa Giêsu với giá rẻ mạt. Chỉ với “30 đồng bạc” (x. Mt 26,14).

- Danh vọng, chức quyền là những thử thách ngọt ngào đã quy tụ được một số người không nhỏ, làm thành một giai cấp trong đạo. Họ thích phô trương mình là những người đạo đức. Thời Chúa Giêsu, giai cấp đó được trọng vọng. Nhưng Chúa Giêsu không sợ nói sự thực về họ. Người nói với đám đông và các môn đệ Người rằng: “Các kinh sư và các người Pharisêu ngồi trên toà ông Maisen mà giảng dạy. Vậy, những gì họ nói thì anh em hãy làm, nhưng đừng theo hành động của họ mà làm. Vì họ nói mà không làm. Họ bó những gánh nặng mà chất lên vai người ta, nhưng chính họ thì lại không buồn động ngón tay vào. Họ làm mọi việc cốt để cho thiên hạ thấy. Quả vậy, họ đeo những hộp kinh thật lớn, mang những tua áo thật dài. Họ ưa ngồi chỗ nhất trong đám tiệc, chiếm hàng ghế đầu trong hội đường, ưa được người ta chào họ ở những nơi công cộng và thích được người ta gọi họ là rabbi” (Mt 23,2-7).

Dùng đạo đức giả để đạt được chức quyền, danh vọng, đó là những thử thách ngọt ngào sinh hiệu quả tai hại. Nhưng xã hội nhiều nơi vẫn bị lừa, vẫn chấp nhận, hơn nữa vẫn còn trân trọng. Chính vì thế mà Chúa Giêsu phải lên tiếng cảnh báo. Cảnh báo của Ngài cô đơn. Ngài bị các giai cấp quyền lực đạo đức giả tìm cách tiêu diệt Ngài.

Thử thách ngọt ngào vẫn tồn tại. Thử thách đắng cay vẫn còn có giá. Thêm vào hai loại thử thách đó, còn một loại nữa. Tôi tạm gọi là thử thách vô cảm.

 Thử thách vô cảm

Tôi hiểu thử thách vô cảm là những mưu ma chước quỷ biến đổi lòng dạ con người thành lạnh lùng, vô cảm trước những khổ đau của Ðất Nước, của Hội Thánh, của đồng bào.

Tôi xin phép rút vài thí dụ từ Phúc Âm:

- Thứ nhất là người phú hộ sống phủ phê, vô cảm trước thân phận người ăn xin Ladarô (x. Lc 16,19-31).

- Thứ hai là thầy tư tế và thầy Lêvi gặp người bị nạn nằm bên đường. Họ nhìn với cặp mắt vô cảm rồi tiếp tục đi (x. Lc 10,29-32).

- Thứ ba là thành Giêrusalem. Chúa Giêsu nhìn thành với hai dòng nước mắt. Vì thành này đã tỏ ra vô cảm trước bao nhiêu ơn đặc biệt Chúa ban cho (x. Mt 23,37-39).

Vô cảm đưa tới chủ trương vô trách nhiệm liên đới.

ù

Ba loại thử thách mà tôi vừa nhắc qua, sẽ xuất hiện trong năm mới này không? Tôi nghĩ là sẽ xuất hiện khắp nơi dưới nhiều hình thức. Tôi có cảm tưởng: Trong đạo ngoài đời, loại thử thách ngọt ngào và loại thử thách vô cảm sẽ phát sinh mạnh. Chúng sẽ đưa nhiều người vào các cạm bẫy mới.

Xin Chúa thương ban ơn cho mọi người chúng ta biết vượt qua mọi cạm bẫy, luôn trung thành với mọi bổn phận mến Chúa yêu người.

Ngày 22 tháng 12 năm 2005