Đức Cha Gioan, Long Xuyên

Nếu muốn đặt một tên cho chuyến đi 21 năm qua của giáo phận Long Xuyên, tôi xin phép được gọi đó là CHUYẾN ÐI TRUYỀN GIÁO. Sở dĩ đặt tên đó, là vì trong những năm qua, đức tin đã phát triển sâu rộng và tương đối mau, đã có những kết quả lớn lao và bất ngờ, đặc biệt là những gì có liên quan đến các điểm truyền giáo.

Hôm nay, nhìn chung tình hình giáo phận về phương diện phát triển đức tin, tôi dám quả quyết là: Chúa đã làm những sự lạ lùng, qua những dụng cụ bé nhỏ.

Ði sâu vào tình hình đạo, tôi thấy có một vấn đề đáng suy nghĩ, một vấn đề đã đặt ra, đang đặt ra và sẽ còn đặt ra cho công cuộc truyền giáo tại địa phương chúng ta. Vấn đề đó là: Trong mọi chuyến đi truyền giáo, cần phải biết khéo léo với những khác biệt.

Tôi xin chia sẻ vắn tắt.

1/ Trước hết, phải biết tế nhị trước những khác biệt nơi các người cùng trên con đường truyền giáo

Tất cả đều có những giới hạn nhất định. Nhưng tất cả đều có những khả năng phục vụ hoặc nhiều hoặc ít, hoặc về mặt này hoặc về mặt nọ. Nên coi những khác biệt đó là một kho tàng phong phú có lợi cho truyền giáo. Kinh nghiệm cho thấy không thiếu người coi như khô khan, nhưng đôi lúc đã được Chúa dùng để làm những việc có lợi cho Nước Trời. Có những lãnh vực các giáo sĩ đi vào được, và có những lãnh vực Hội Thánh phải nhờ giáo dân và những chuyên viên để có thể hiện diện. Hội Thánh là Dân Thiên Chúa. Mỗi cá nhân, mỗi nhóm, mỗi cộng đoàn có thể nhận được những đoàn sủng riêng, để phục vụ Nước Trời. Biết lợi dụng những khác biệt để hướng về một mục đích chung, đó là cách vừa phát triển truyền giáo, vừa xây dựng mối hiệp nhất tốt đẹp trong Hội Thánh.

2/ Ngoài ra, phải biết cởi mở trước những khác biệt của hoàn cảnh truyền giáo

Hoàn cảnh mỗi địa phương có những đặc điểm riêng, về phong tục, về văn hoá, về tín ngưỡng. Một điều kiện quan trọng mà chúng ta không được coi thường khi truyền giáo là phải biết kính trọng những khác biệt đó. Tôi thấy nhiều tôn giáo bên cạnh chúng ta rất khác đạo chúng ta, nhưng nhiều tín đồ của các tôn giáo ấy đã nêu những gương sáng về đạo đức, về nhiều giá trị cao cả, mà người công giáo chúng ta nên bắt chước. Tôi nghĩ rằng quyền năng Chúa Kitô phục sinh, sức mạnh sáng tạo của Chúa Thánh Thần, tình thương của Chúa Cha giàu lòng thương xót không chỉ hoạt động trong ranh giới Hội Thánh bé nhỏ chúng ta. Khi có một cái nhìn khiêm tốn cởi mở như vậy theo Công đồng Vatican II, chúng ta mới thấy việc học hỏi thêm về Thần học, Kinh Thánh và về các tôn giáo khác là điều hữu ích, để có một thái độ cởi mở an tâm trước những khác biệt của từng hoàn cảnh truyền giáo.

3/ Sau cùng, phải biết tỉnh táo trước những khác biệt của các phương tiện truyền giáo

Trong truyền giáo, có những phương tiện truyền thống buộc ta phải thực hiện, như cầu nguyện, bác ái, chia sẻ, vv..., đồng thời trong truyền giáo cũng có những phương tiện hiện đại, tuy không buộc dùng, nhưng dùng thì có lợi hơn. Thí dụ thời nay, để truyền giáo, Toà Thánh dùng con đường ngoại giao với các Chính phủ, tiếp xúc với các tôn giáo khác, sử dụng các đài phát thanh, sách báo, nghệ thuật thánh, phượng tự, thánh ca. Trong tương lai, những ai nắm bắt được thông tin, sẽ có nhiều khả năng gây được ảnh hưởng. Ý kiến đó đang được chứng minh trên các lãnh vực kinh tế, chính trị, văn hoá. Tôi có cảm tưởng là ý kiến đó cũng sẽ đúng, ít là phần nào, trên lãnh vực truyền giáo.

Với mấy chia sẻ vắn tắt trên đây, tôi đã trình bày rõ hướng đi của chúng ta là hướng truyền giáo, cái khó chung của chúng ta là phải xử lý khéo những khác biệt, và cái khó riêng của mỗi người chúng ta chính là bản thân chúng ta, những con người yếu đuối, hèn mọn. Riêng tôi, tôi rất ý thức về thực tại yếu đuối của thân phận mình. Nên trên chuyến đi truyền giáo, tôi luôn luôn nhớ tới tinh thần thơ ấu thiêng liêng của Thánh nữ Têrêsa Hài Ðồng Giêsu. Phó thác trọn vẹn nơi Thiên Chúa là tình yêu, bước đi những bước đi nhỏ, với những việc lành nhỏ, và không ngừng tìm tòi thêm và phấn đấu thêm. Amen.

Long Xuyên, ngày 30/4/1996