Mấy ngày gần đây, tôi đã đi thăm nhiều họ đạo nhỏ, nghèo, tại vùng xa, vùng sâu, vùng biên giới. Tôi cũng đã đi thăm nhiều người đau bệnh, trong bệnh viện và ở gia đình.

Tôi coi những cuộc đi thăm như thế là một chuyến hành hương. Xin nói ngay là cuộc hành hương đó đã rất bổ ích cho tôi. Một trong những lợi ích đáng kể nhất là lương tâm mình được đánh thức, và tâm hồn mình được đổi mới, do những tiếng gọi thiết tha vang vọng từ những thực tế rất sống động.

Trước hết là thực tế của những con người kiếm tìm sự sống.

Tiếp xúc với những người hấp hối, bệnh tật, nghèo túng, cô đơn, tôi thấy điều họ vật vã kiếm tìm nhất chính là sự sống. Sự sống, mà họ kiếm tìm, không phải chỉ là sức khoẻ và những gì cần để bảo tồn sự sống, mà còn là một sự bình an tâm hồn, một hy vọng, một niềm tin, một tình thương, một điểm tựa tinh thần cho hành trình cuộc sống. Tâm hồn họ, một mặt như bám chặt vào gốc rễ đời mình, với những mảnh vụn hạnh phúc và với những mảnh đời tan vỡ, một mặt lại cố vươn lên khoảng rộng mênh mông, nơi mà họ hy vọng có một Ðấng cứu độ, thực tình thương họ, có sức cứu độ họ, có quyền năng ban cho họ một sự sống mới bao trùm trọn hảo.

Trước thực tế này, những ai sống ơn gọi sứ giả Tin Mừng cứu độ hẳn phải băn khoăn, hẳn phải muốn hoà nhịp vào cảnh sống của cõi đời này, để chia sẻ được chút nào hay chút đó.

Thực không an tâm chút nào, nếu không làm gì cho những người kiếm tìm sự sống như thế. Và thực không đơn giản chút nào, khi muốn thắp lên trong lòng họ ngọn lửa tin yêu, để họ có thể đón nhận được sự sống Thiên Chúa sẽ là hạnh phúc cho họ đời đời.

Một thực tế khác, đó là những con người đang phấn đấu để sống tốt nhờ tín ngưỡng, nhờ niềm tin tôn giáo.

Ði sâu vào dân mới cảm nghiệm được nhiều sự thực xót xa. Có những người rất khổ. Bất hạnh theo đuổi họ như bóng theo người. Bế tắc nối tiếp bế tắc. Họ như bị xích vào một số kiếp, mà họ không sao bứt ra được. Họ câm lặng. Nhưng họ không ngừng phấn đấu một cách đạo đức, để lo hạnh phúc cho người khác trước khi lo cho mình. Họ phấn đấu nhờ niềm tin. Họ tin có một Ðấng thiêng liêng thấy rõ thân phận họ. Họ tin nếu cái tâm của họ trong sáng, lương thiện, bác ái, chấp nhận hy sinh, thì dù đời họ coi như bất hạnh, họ vẫn được nhận vào cõi phúc. Nhờ niềm tin, họ thấy đời họ có ý nghĩa và có hướng đi. Tôi thấy niềm tin của họ dung dị mộc mạc, nhưng rất mạnh, khiến tôi phải tự hỏi mình: Tôi có được một niềm tin mạnh như thế không? Và tôi phải làm gì, để giúp cho niềm tin ấy của họ trở thành sự gặp gỡ sống động thân tình với Thiên Chúa là tình yêu.

Một thực tế nữa, đó là những người dấn thân cứu độ con người hiện nay rất đông.

Họ thuộc đủ thành phần: không có tín ngưỡng, có tín ngưỡng, công giáo, các tôn giáo khác, giáo phái vv... Những người cứu độ được dân tin, dân mến thường là những người biết hiểu dân, biết gần gũi với dân, biết thương dân, biết phục vụ dân bằng những việc thiết thực trong khiêm tốn vị tha, nhất là với tinh thần cộng tác, liên đới. Khi tôi cứu độ ai, thì tôi thực hiện việc cứu độ với những người khác. Những người mà tôi cứu độ có thể lại là những kẻ cứu độ tôi. Vừa cho đi và vừa lãnh nhận. Phải khiêm tốn, khôn ngoan và tỉnh thức, kẻo chúng ta trở nên như thừa, lạc lõng.

Ba thực tế trên đây giúp tôi hiểu thêm thánh ý Chúa qua lời Kinh Thánh: “Thánh Thần Chúa ở cùng tôi. Người sai tôi đi rao giảng Tin Mừng cho người nghèo khó” (Lc 4,18). Những người nghèo khó sẽ là những người công bố Tin Mừng. Những người nghèo khó sẽ là những người làm chứng cho Tin Mừng. Tôi chỉ có thể trở thành kẻ rao giảng Tin Mừng, khi tôi trở thành nghèo khó, biết đón nhận Tin Mừng trước khi rao giảng Tin Mừng.

Long Xuyên, ngày 18/5/1997