Kính gởi các linh mục, tu sĩ, giáo dân giáo phận Long Xuyên

Và các bạn hữu xa gần

Tôi hân hoan chia sẻ tin vui:

Ngày 18 tháng 6 năm 1999, Toà Thánh chính thức thông báo: Ðức Thánh Cha Gioan Phaolô II đã bổ nhiệm hai linh mục Long Xuyên vào những trọng trách mới.

Linh mục Giuse Trần Xuân Tiếu, 55 tuổi, Tổng Ðại Diện, làm Giám Mục Phó Giáo phận Long Xuyên, với quyền thế vị.

Linh mục Giuse Ngô Quang Kiệt, 47 tuổi, Thư Ký Toà Giám Mục, làm Giám Mục Chánh Toà Giáo phận Lạng Sơn.

Chính phủ Nước Cộng Hoà Xã Hội Chủ Nghĩa Việt Nam đã đồng ý với những bổ nhiệm này.

Ðây là những sự kiện đặc biệt của Giáo Hội địa phương.

Dịp này, chúng ta sẽ sống Tin Mừng thế nào?

Tôi xin chia sẻ mấy gợi ý như sau, giúp chúng ta suy gẫm, và cầu nguyện.

 1/ Một hình ảnh người đứng đầu Giáo Hội địa phương

Ðọc Tông đồ công vụ và các thánh thư, chúng ta thấy các môn đệ Ðức Kitô phụ trách các cộng đoàn là những bản lãnh có nhiều khác biệt, nhưng tất cả đều có 4 nét chung:

a) Các Ngài dâng phó cuộc đời cho danh Ðức Kitô (x. Cv 15, 25-26).

b) Các Ngài diễn lại lịch sử Ðức Kitô trong chính cuộc đời mình, theo cách thức riêng của mình (x. Cv 19, 11-12), nhất là trong sự cảm thương thân phận con người đau khổ.

c) Các Ngài đi về phía trước với một dự án về hướng đi của Giáo Hội địa phương, mà các Ngài phụ trách. Dự án quan trọng nhất là loan báo Tin Mừng (x. 2 Tim 4, 17-18, Cv 28, 23-31).

d) Các Ngài ngoan ngoãn vâng phục Thánh Linh, hợp tác với Thánh Linh:

+ Trong những sáng tạo để làm nên các tạo vật mới (x. 2 Cor 5, 17).

+ Trong những công trình xây dựng các liên đới tốt đẹp (x. Rm 8,16).

+ Trong những đào tạo đi vào chiều sâu (x. Rm 8,6, Ga 5,22).

+ Trong những khám phá các sự lạ lùng Chúa làm nơi những người ngoài Hội Thánh (x. Cv 10, 44-46, Cv 11, 15-17).

Những nét trên đây về người môn đệ Ðức Kitô đứng đầu cộng đoàn sẽ thanh luyện và giải thoát não trạng chúng ta khỏi những ảo tưởng về quyền chức thánh. Hiểu rõ những đòi hỏi cao cả trên đây, chúng ta sẽ biết chia sẻ trách nhiệm những người đứng đầu cộng đoàn. Sự đi lên hoặc sự đi xuống của cộng đoàn một phần lớn tuỳ thuộc ở những người đứng đầu của họ có cố gắng thực hiện 4 điều kể trên hay không.

 2/ Một hình ảnh thánh lễ thụ phong

Lễ Phong chức hai Tân Giám Mục sẽ được tổ chức gọn nhẹ tại Nhà thờ Chánh Toà Long Xuyên, ngày lễ hai thánh tông đồ Phêrô và Phaolô, 29-06-1999.

Lễ này được thực hiện theo hướng đi tới năm Thánh 2000.

Thông điệp “Thiên Niên Kỷ thứ Ba đang tới” (Tertio Millennio Adveniente) của Ðức Thánh Cha Gioan Phaolô II nêu lên nhiều điểm. Ở đây tôi lựa chọn 4 điểm thích hợp nhất sẽ hướng dẫn việc tổ chức lễ thụ phong.

a/) Cần tránh những gì gọi là để làm chứng cho chân lý đức tin nhưng lại trở thành phản chứng và gương mù (số 33). Tôi muốn nói tới những hình thức lễ lạy biến chất, nặng về phô trương trình diễn, lễ hội hơn là lễ thánh, chú trọng đến gặp gỡ nhau hơn là gặp gỡ Ðức Kitô, hoặc trình bày bộ mặt tôn giáo chỉ như một tổ chức, nhưng thiếu vắng Tin Mừng, hoặc lợi dụng thần thánh để tìm tư lợi, tôn sùng cá nhân quyền chức.

b) Diễn tả sự hiệp thông trong nội bộ và hiệp nhất với Ðức Thánh Cha, Ðấng nhân danh Chúa bổ nhiệm và sai đi (số 47).

c) Tập trung vào việc tuyên xưng Thiên Chúa là tình yêu, đề cao đức ái (số 50).

d) Tạo bầu khí cầu nguyện và tình nghĩa liên đới với những người thiếu thốn (số 51).

Yếu tố địa phương cũng đáng quan tâm. Giáo phận Long Xuyên ở giữa một địa phương có nhiều tôn giáo, trong đó có tôn giáo mạnh về tinh thần dân tộc, tinh thần tu thân, tinh thần từ thiện, phát triển cộng đồng. Ðây là những giá trị cao đẹp, góp phần không nhỏ vào văn hoá đồng bằng sông Cửu Long. Nếu Công giáo địa phương này, ngoài những giá trị riêng, cũng còn mạnh về những giá trị văn hoá địa phương, thì cộng đoàn chúng ta sẽ là một hiện diện thân thương, được chấp nhận và giúp đỡ giữa đại gia đình địa phương mến yêu này.

Những điểm trên đây, khi được quan tâm tốt trong một thánh lễ, sẽ làm cho cuộc lễ được sốt sắng, phong phú về các giá trị thiêng liêng, gây dư âm về sự sống dồi dào đến từ Thiên Chúa.

Nhà thờ Chánh Toà Long Xuyên tương đối nhỏ, sân nhà thờ hẹp, nên số người dự lễ phong chức sẽ phải tự hạn chế. Ðể bù lại, tinh thần cuộc lễ sẽ đến từng họ đạo, từng gia đình trong giáo phận một cách sâu rộng.

Từ ngày 22-06-1999 trở đi, tất cả các họ đạo trong giáo phận sẽ sốt sắng làm tuần bảy ngày tạ ơn và cầu nguyện. Xin Chúa ban cho giáo phận nói chung và hai Tân Giám Mục nói riêng được tinh thần của hai thánh tông đồ Phêrô Phaolô, luôn biết lắng nghe Ðức Kitô, luôn đi theo Ðức Kitô, luôn làm chứng cho Ðức Kitô, nhất là bằng sự thực thi điều răn mới của Người.

 3/ Một hình ảnh Giáo phận Lạng Sơn, nơi vị Tân Giám Mục trẻ nhất trong Hội Ðồng Giám Mục Việt Nam được sai đến phục vụ

Giáo phận Lạng Sơn thuộc vùng thượng du, gồm tỉnh Lạng Sơn, tỉnh Cao Bằng và một phần tỉnh Hà Giang. 80% đất đai là rừng núi. Phần lớn dân cư là các dân tộc ít người.

Số giáo dân dưới 5.000 người. Hầu hết là những người từ đồng bằng lên đó lập nghiệp đã nhiều năm nay. Họ sống rải rác. Nhiều tập tục. Nhiều khuynh hướng.

Số giáo xứ là 16. Nhiều giáo xứ không còn nhà thờ, nhà xứ. Nhiều giáo xứ tuy còn nhà thờ, nhưng đã đổ nát. Có những giáo xứ chỉ còn vài chục giáo dân.

Toàn giáo phận hiện nay chỉ có một linh mục trên 95 tuổi.

Trong hoàn cảnh khó khăn, đa số các thành phần Dân Chúa vẫn trung thành với đức tin theo truyền thống gia đình, tập thể. Vấn đề hôm nay phải sớm giải quyết là tạo nên một bầu khí hiệp nhất trên cơ sở Phúc Âm và Công Ðồng Vaticăng II. Rất cần một làn gió tu đức truyền giáo mới và một phong cách mới của chứng nhân Tin Mừng. Tại địa bàn bao la này các giá trị về Nước Trời đang đợi được khám phá với cái nhìn cởi mở rực sáng lửa mến của Chúa Thánh Thần. Phải chăng đời sống đạo cũng nên được tân Phúc Âm hoá. Cần có thêm nhiều linh mục tu sĩ, đó là nhu cầu xem ra hợp lý, khẩn thiết và đều khắp. Nhưng phải chăng hễ có thêm nhiều linh mục tu sĩ thì tất nhiên Công giáo sẽ phát triển, nhất là chắc chắn số người sống Tin Mừng sẽ tăng lên? Lịch sử không chứng minh được điều đó. Cần suy nghĩ xa hơn.

Nhìn hình ảnh Giáo phận Lạng Sơn, tự nhiên tôi nhớ lại tình hình nhiều Giáo Hội địa phương, mà tôi được nghe trong Thượng Hội Ðồng Các Giám Mục Á Châu tại Rôma năm rồi (1998). Như Giáo Hội tại Trung Quốc, tại A-rập Sê-út, tại Pakistan, tại Myanmar. Nhiều tình hình rất đáng được nghiên cứu một cách đặc biệt và toàn diện.

Trước những tình hình như thế này, Kinh Thánh dạy chúng ta hãy có một lựa chọn khôn ngoan. Sách Ông Gióp nêu lên lựa chọn đó. Ðừng cố tìm những giải nghĩa hợp lý trong lý thuyết. Cũng đừng gắng tìm những giải pháp ưu việt cũng chỉ trong lý thuyết. Nhưng hãy bước vào thực tế lịch sử. Tại đây lúc này, với tất cả thực tại hiện có, tôi có thể làm gì để tận hiến cho Thiên Chúa của tôi. Tại đây lúc này, tôi sẽ dấn thân thế nào để phục vụ đồng bào của tôi bằng một tình yêu tối đa chân thành nhất. Rồi hãy nhảy vào dòng lịch sử một cách can đảm và hãy hoạt động bắt đầu từ bao nhiêu điều tốt lành sẵn có ở địa phương đáng trân trọng này. Luôn luôn với tình yêu thương chan hoà dành cho con người (x. Mc 8,2) và niềm tin tưởng phó thác trọn vẹn nơi Thiên Chúa tình yêu. Trong tinh thần cầu nguyện và tỉnh thức (x. Lc 21, 36).

Giáo phận Long Xuyên là một giáo phận biên giới phía Nam sẽ hỗ trợ Giáo phận Lạng Sơn là một giáo phận biên giới phía Bắc bằng tất cả những khả năng của mình.

 4/ Một hình ảnh mới của Hội Ðồng Giám Mục Việt Nam

Tất nhiên, mỗi Giám Mục đều được chỉ định phục vụ một Giáo phận nhất định. Nhưng mỗi Giám Mục đều là người kế vị các thánh tông đồ. Mọi Giám Mục tại chức đều là thành viên của Hội Ðồng Giám Mục Giáo Tỉnh và Toàn Quốc. Sự đóng góp của mỗi thành viên trong Hội Ðồng Giám Mục Giáo Tỉnh và Toàn Quốc là rất quan trọng.

Trong nhiều trường hợp, các Giám Mục trẻ, các Giám Mục phụ trách các giáo phận nhỏ, khi có năng lực, sẽ có nhiều cơ hội giúp ích chung cho Hội Ðồng Giám Mục Giáo Tỉnh và Toàn Quốc. Tôi không loại trừ hai người môn đệ Ðức Kitô, Tân Giám Mục của chúng ta, ra khỏi hy vọng chính đáng ấy.

Tôi coi sự bổ nhiệm hai Tân Giám mục từ Long Xuyên này là một dấu chỉ đáng suy nghĩ về thời đại mới. Thời đại này đòi Giáo Hội địa phương phải chú trọng nhiều đến việc đào tạo nhân sự lãnh đạo. Ðể bất cứ tình huống nào xảy tới, Giáo Hội địa phương đã có sẵn những nhân sự mới thích hợp. Thời đại này cũng cần Giáo Hội địa phương phải khôn khéo và tích cực hỗ trợ công việc ngoại giao của Toà Thánh trong việc bổ nhiệm giám mục, nhất là khi quốc gia rất quan tâm đến việc bảo vệ chủ quyền và giữ quân bình giữa các thế lực tôn giáo trong nước và trong khu vực.

Sự một linh mục trẻ của Long Xuyên, miền cực Nam, được Toà Thánh bổ nhiệm làm Giám mục Lạng Sơn, miền cực Bắc, và được Nhà Nước Việt Nam chấp thuận mau lẹ là một biến cố có ý nghĩa lớn. Hy vọng từ nay các ranh giới cục bộ địa phương sẽ nhẹ đi, mở đường tiến tới một chân trời ích chung không ranh giới. Các ranh giới hẹp hòi vẫn còn tồn tại đó đây trong lòng Dân Tộc và cả trong lòng nội bộ Hội Thánh Việt Nam. Nhiều người công giáo vẫn để ý đến tư lợi hơn để ý đến lợi chung Hội Thánh. Hoặc chỉ để ý đến lợi ích trước mắt của Hội Thánh mà không để ý đến lợi ích sâu xa của Nước Trời. Chúng ta phải cố vượt qua.

Và như thế, cùng với các vị Tân Giám Mục mới được bổ nhiệm trong những năm tháng vừa qua, Hội Ðồng Giám Mục Việt Nam đang được thêm nhiều sức sống mới, dần dần mang tầm vóc mới. Hy vọng sẽ có nhiều khả năng phục vụ mới, thích hợp với thời điểm mới có nhiều chuyển biến quan trọng trong đạo ngoài đời, một thời điểm mà Công Giáo tại Á Châu, đặc biệt là tại khu vực Ðông Nam Á, đang và sẽ gặp nhiều thách đố lớn.

Nhìn vào Hội Ðồng Giám Mục Việt Nam với các thành viên cũ mới, tôi thấy rất cần kết hợp chặt chẽ với Ðức Kitô mà cầu nguyện cho sự hiệp nhất trưởng thành, nhiệt thành và chân thành trong Hội Thánh Việt Nam, thao thức với ơn đổi mới, hướng về Nước Trời. “Xin cho tất cả nên một, như Cha ở trong con và con ở trong Cha, để họ cũng ở trong Chúng Ta. Như vậy, thế gian sẽ tin rằng Cha đã sai con” (Ga 17,21)

ù

Lạy Chúa, chúng con cảm tạ Chúa, chúng con chúc tụng Chúa. Xin Chúa thương xót chúng con.

Long Xuyên, ngày 19 tháng 06 năm 1999