1/ Ðời tôi là một hành trình. Có những cái mốc dễ nhớ:

28 tuổi thụ phong Linh mục,

48 tuổi thụ phong Giám mục.

Năm nay được 48 tuổi linh mục và 28 tuổi giám mục.

Riêng gánh nặng sứ vụ giám mục được bắt đầu ngày 30 tháng 4 năm 1975, và được nhẹ đi ngày 02 tháng 9 năm 2003.

Cả hai ngày trên tại Việt Nam đều rợp cờ phất phới.

2/ Giáo phận Long Xuyên của tôi có những vẻ đẹp thiên nhiên thường được nói tới trong Phúc Âm. Ðó là ruộng, vườn, sông, núi, biển. Xưa, Chúa Giêsu hay qua lại những nơi đó. Ngài cũng hay nhắc tới những nơi đó trong các bài giảng của Ngài.

3/ Do đó, hoạt động mục vụ truyền giáo của tôi cũng chịu ảnh hưởng. Có thể tóm tắt vào mấy việc mang hình ảnh này:

- Gieo,

- Trồng,

- Thả lưới,

- Xây dựng trên núi.

* Tôi gieo Lời Chúa khắp nơi có thể.

* Tôi trồng các cộng đoàn nhỏ Hội Thánh ở mọi vùng sâu vùng xa.

* Tôi thả lưới tình thường vào khắp địa phương và xã hội qua mọi liên hệ tốt nhất.

* Tôi xây dựng những cột đèn trên núi, để người ta nhìn được ánh sáng Phúc Âm từ xa.

4/ Thực sự, tôi, gieo, trồng, thả lưới và xây dựng không chỉ một mình, nhưng cùng với nhiều môn đệ Chúa và với nhiều người thiện chí. Nhất là với Ðức Mẹ, với Chúa.

5/ Công việc chẳng dễ dàng gì. Nhưng dù bị muôn vàn khó khăn, chúng tôi vẫn cố gắng lên đường. Ðiều quan trọng đối với tôi là mang theo lửa thao thức: Mến Chúa, yêu người, cậy trông và tỉnh thức.

Tất cả phải được nung nấu trong thực chất Phúc Âm và thực tế cuộc sống.

Sáng nào, tôi cũng suy gẫm Phúc Âm.

Sáng nào, tôi cũng đọc và nghe tình hình thế giới, Việt Nam và địa phương.

Nhìn vào hai phía đó cho thực rõ, thực sâu, để chọn hướng đi và điều chỉnh hướng đi cho thích hợp với sứ vụ.

Ngủ trong tự mãn và lười biếng, dửng dưng trước những đổi thay của cuộc sống, coi thường những làn sóng ngầm trong thời cuộc. Ðó là những nội thù rất tai hại cho mục vụ truyền giáo, mà tôi cố tránh và cố dẹp.

6/ Cho đến tuổi này, tôi vẫn thấy mình còn rất dốt, rất dại khờ, rất nông về Phúc Âm, nên tôi không ngừng phấn đấu để khá hơn thêm một chút. Tôi xin Chúa nhìn thiện chí của tôi. Chứ hoa trái thì chẳng có gì đáng nói.

7/ Càng ngày, tôi càng thấy làn sóng đi tìm hưởng thụ và tục hoá càng mạnh và càng rộng khắp. Nó đi kèm với não trạng thực dụng.

Nhìn chung, tôi thấy nó đang gây nên hai hậu quả này:

Một là mỗi người đều muốn khẳng định mình phải tự sức đi tìm hạnh phúc riêng cho mình, tại đây và lúc này.

Hai là sự khát khao hạnh phúc và sự khẳng định đó đang bị cám dỗ vượt giới hạn gia đình, xã hội và Giáo Hội, khi những nhân tố này bị coi là rào cản. Nhất là khi những yếu tố này không còn giữ được nề nếp đạo đức đủ uy quyền đứng làm gương mẫu cho những giá trị cao đẹp.

Một tình hình như vậy đang là những làn sóng ngầm dưới một bề mặt tình hình coi như ổn định. Nhưng thực sự đây là một tình hình rất đáng ngại cho những ai còn tâm huyết đối với Hội Thánh và Quê Hương Ðất Nước.

8/ Vì thế, theo thiển ý tôi, việc quan trọng trong mục vụ truyền giáo là làm chứng cho đức tin vào Thiên Chúa của chúng ta.

Một lần, khi nói chuyện với nhóm anh chị em ngoài công giáo về hiện tượng đổi đạo, tôi bất ngờ nghe một người phát biểu: Ai dại gì lại đổi cái tốt mình đang có để lấy cái xấu.

Ở đây, xấu tốt ám chỉ đời sống của những người theo đạo. Một người có đức tin mạnh, nhưng đời sống luân lý thì kém, thiện chí phục vụ thì chẳng hơn ai, khả năng chuyên môn thì thấp. Một người như vậy sẽ bị đánh giá là xấu. Xấu không phải là đức tin. Nhưng xấu do đời sống luân lý, phục vụ và chuyên môn. Thí dụ một thầy cô công giáo có đức tin rất anh hùng, nhưng thiếu lương tâm bác ái và trách nhiệm, thiếu trình độ nghề nghiệp, thì khó làm chứng cho Chúa, cho đức tin anh dũng của mình.

9/ Vì tình hình đổi thay và sẽ còn đổi thay về hướng rất phức tạp, nên tôi nghĩ người làm chứng cho Chúa phải có ít nhất một số giá trị chung, mà mọi người và mọi tôn giáo đều kính trọng. Những giá trị đó như tu thân, hiến thân, dấn thân, xả thân vì tình yêu cao thượng.

Tôi đang thấy hiện tượng vong thân và hư thân bắt đầu có chỗ đứng trong đạo ngoài đời tại Việt Nam ta.

10/ Cũng vì thế, tôi muốn nhấn mạnh và đề cao khát vọng của tôi được về với Chúa. Không phải về với Chúa có nghĩa là chết, nhưng là cố gắng thuộc về Chúa, gắn bó với Chúa, đi về với Chúa, sống trong Chúa và Chúa sống trong tôi.

Ðược như vậy, việc tôi làm chứng cho Chúa sẽ có ý nghĩa thực sự, sẽ có chất lượng thực sự. Nhất là nhờ đó, việc tôi rao giảng Tin Mừng cho người nghèo khó mới được Chúa nâng đỡ.

Giờ phút tôi giã từ sứ vụ Giám Mục Chính Toà mở ra cho tôi những nẻo đường mới, để làm chứng cho Chúa. Nhưng những nẻo đường đó đều sẽ gắn liền với con đường Chúa Giêsu đã đi, để làm của lễ. Và vì thế tất nhiên, luôn luôn sẽ có rất nhiều tình yêu và thánh giá. Vác thánh giá vì tình yêu. Giàu tình yêu nên ôm lấy thánh giá.

Long Xuyên, ngày 24 tháng 8 năm 2003