Thư chung năm 2004 của Hội đồng Giám mục Việt Nam mang tựa đề:

“Giáo Hội sống mầu nhiệm Thánh Thể”.

Ðây là một nhắc nhở rất cần cho người công giáo Việt Nam lúc này.

Có nhiều lý do cắt nghĩa mức độ “rất cần”. Ở đây tôi chỉ xin đưa ra một lý do đơn giản, rút ra từ Công đồng Tridentinô về mầu nhiệm Thánh Thể. Lý do đó cũng đang là thời sự của tình hình đạo Công giáo Việt Nam hôm nay. Theo tôi hiểu, thì lý do căn bản là để giữ vững đức tin, tăng thêm lòng mến đối với Chúa và mở rộng bác ái đối với mọi người.

Cách đây hơn 4 thế kỷ, Công đồng Tridentinô, sau một tháng bàn luận, đã đưa ra một nghị quyết quan trọng về phép Thánh Thể. Nghị quyết này đã được Ðức Tổng Giám mục Sassati thay mặt Công đồng công bố trong thánh lễ long trọng ngày 11 tháng 10 năm 1551.

Nghị quyết có câu: “Công đồng tuyên bố rằng: Trong bí tích của bàn thờ, sau lời truyền phép trên bánh và rượu, Ðức Giêsu Kitô, Ðấng vừa là Thiên Chúa vừa là người, liền hiện diện thực sự dưới hai hình bánh rượu”.

Công bố trên đây nhắm vào phép Thánh Thể. Nhưng đồng thời cũng nói tới thánh lễ và người mang thánh chức được quyền đọc lời truyền phép. Vì thế

Thánh Thể,

Thánh lễ,

Thánh chức,

trên thực tế đều đi theo nhau. Lòng mộ mến đối với một yếu tố thường kéo theo lòng mến mộ đối với hai yếu tố kia. Cũng vậy, khủng hoảng về một yếu tố cũng thường lôi hai yếu tố kia vào khủng hoảng.

Từ ít năm nay, nhiều giáo đoàn trên thế giới rơi vào khủng hoảng về Thánh Thể, về Thánh lễ và về Thánh chức. Ðang khi đó, trong Giáo Hội Việt Nam, nhìn chung, tình hình lại khác. Cả ba yếu tố đều đang phát triển.

Vì thế, trong Năm Thánh Thể này, tôi mong muốn mọi người công giáo Việt Nam chúng ta nhìn vào từng yếu tố trên đây với lòng cảm tạ.

 1/ Thánh Thể tại Việt Nam đang được tôn sùng rộng khắp. Xin dâng Chúa lời cảm tạ

Thực vậy, chưa bao giờ lòng tôn sùng Thánh Thể lại được thực hiện rộng rãi và dưới nhiều hình thức bằng hiện nay. Nếu tôi không lầm, thì không cộng đoàn nào lại không coi trọng việc chầu Mình Thánh, hoặc chung, hoặc riêng, trong bất cứ giờ nào thuận tiện. Nhờ vậy, nhiều người đi vào đời sống nội tâm sâu hơn.

Cảm động nhất là thấy mọi người công giáo Việt Nam, trong giờ lâm tử, đều khao khát rước Mình Thánh vào lòng mình như “của ăn đàng”.

 2/ Thánh lễ tại Việt Nam đang được mộ mến khắp nơi. Xin dâng Chúa lời cảm tạ

Thực vậy, khắp nơi đều nảy sinh việc tu sửa nhà thờ, xây dựng nhà thờ, để thánh lễ được cử hành một cách xứng hợp. Thánh lễ Chúa nhật là một qui tụ hân hoan. Thánh lễ ngày thường là một thu hút những người có điều kiện. Nhờ vậy, thánh lễ bàn thờ dễ biến mỗi người trở thành thánh lễ sống động giữa cuộc đời.

Tiếng chuông nhà thờ báo hiệu thánh lễ mỗi ngày mỗi tăng, và mỗi ngày vẫn trở thành tiếng gọi linh thiêng.

 3/ Thánh chức tại Việt Nam đang được nâng đỡ bởi mọi tầng lớp dân Chúa. Xin dâng Chúa lời cảm tạ

Thực vậy, tôi có cảm tưởng là người mang thánh chức linh mục hiện nay tại Việt Nam đang được coi là một hồng ân, không cho cá nhân họ, nhưng cho cộng đoàn dân Chúa. Dù trẻ hay già, trình độ cao hay thấp, khoẻ mạnh hay yếu đau, các ngài vẫn được nâng đỡ, vì các ngài là người của Hội Thánh, được sai đi để phục vụ Tin Mừng. Nhờ vậy, cộng đoàn trở thành gia đình ấm áp tình Chúa tình người.

Như vậy, tại Giáo Hội Việt Nam hôm nay

Thánh Thể, Thánh lễ, Thánh chức,

đều là 3 yếu tố đang phát triển. Cảm tạ Chúa về sự phát triển 3 yếu tố đó là điều không phải lợi cho Chúa, nhưng lợi cho chính chúng ta.

Tuy nhiên, để lợi cho chính chúng ta, đồng thời cũng để làm vinh danh Chúa hơn trong Năm Thánh Thể này, tôi xin chúng ta đừng quên lưu ý nhiều đến những nguy cơ đang rình làm suy yếu sự phát triển ba yếu tố trên.

Tôi thấy những nguy cơ đó là có thực. Thánh Thể có thể bị chi phối bởi thực dụng. Thánh lễ có thể bị lợi dụng. Thánh chức có thể bị lạm dụng. Từ “có thể” bị xúc phạm đến “thực sự” bị xúc phạm là con đường rất vắn, trong một thế giới đã đánh mất ý thức về sự thánh thiêng.

Với vài tư tưởng trên đây, tôi tha thiết xin mọi người chúng ta hãy đặt tin tưởng vào Ðức Mẹ Maria, để cùng với Ðức Mẹ chúng ta biết cảm tạ Chúa và biết tỉnh thức đón nhận nhiều ơn Chúa trong Năm Thánh Thể này.

Bài giảng khai mạc Năm Thánh Thể
tại nhà thờ Chánh Toà Long Xuyên (17/10/2004)