Cách đây 50 năm, đúng ngày này, hai anh em ruột: Nguyễn Hiếu Lễ và Nguyễn Hữu Trí đã thụ phong linh mục. Hôm nay là ngày kỷ niệm. Tất nhiên đây là kỷ niệm của 2 cha, nhưng cũng là một suy niệm chung cho giáo phận, nhất là cho các người cùng tham dự chức Linh Mục của Chúa Kitô.

Ðối với lịch sử thì nữa thế kỷ là một thời gian khá dài. Ðối với đời linh mục nói chung và linh mục Việt Nam nói riêng thì 50 năm từ đây trở về trước không chỉ quan trọng về thời gian dài, mà còn quan trọng về nhiều chuyển biến.

Ðã có nhiều thay đổi nơi linh mục, như cách ăn mặc, cách sinh sống, cách làm lễ, cách thực thi mục vụ. Ở đây, tôi muốn nhân dịp này nói đến một thứ đổi thay có tầm ảnh hưởng lớn, một thứ đổi thay mà 2 Cha đã từng có nhiều kinh nghiệm, một thứ đổi thay vẫn còn đang thành hình. Ðó là đổi thay trong cách suy nghĩ về một số vấn đề linh mục. Tôi nói vấn đề này ở đây là để kính mừng 2 Cha và cũng như thay cho 2 Cha để tâm sự với anh chị em.

Tôi xin được vắn gọn về nội dung và hình thức.

 Ðiều thứ nhất tôi thấy đổi thay trong suy nghĩ về linh mục, đó là hình ảnh linh mục

Linh mục có 3 chức năng: Một là loan báo Tin Mừng Cứu Ðộ. Hai là ban phát các bí tích. Ba là đứng đầu đoàn chiên. Trước đây, có một thời đa số đặt chức năng thứ hai lên ưu tiên số một. Trong đầu óc họ, hình ảnh linh mục, luôn luôn chỉ là hình ảnh một thầy tế lễ. Các ảnh kỷ niệm thụ phong linh mục vẫn thường in hình một người mang phẩm phục tế lễ với hai bàn tay đang dâng bánh rượu. Nhưng não trạng ấy đã và đang thay đổi. Theo đó, linh mục trước hết phải là người loan báo Tin Mừng.

Loan báo Tin Mừng là chức năng thực sự ưu tiên số một. Ðiều này hợp với hiến chế tín lý về Hội Thánh và nghị quyết về chức linh mục của Công Ðồng Vatican II. Nó cũng hợp với đòi hỏi mục vụ thời nay không muốn linh mục được coi như một giai cấp chỉ chuyên việc đứng đầu và chuyên việc ban phát, mà muốn Ngài trước hết phải được coi là một người anh em, cũng chia sẻ trách nhiệm chung của Hội Thánh là loan báo Tin Mừng Cứu Ðộ.

Linh mục loan báo Tin Mừng với một chức năng riêng, bởi vì Ngài được Ðấng ban quyền sai đi nhân danh Hội Thánh. Vì thế, hình ảnh linh mục loan báo Tin Mừng luôn luôn là một hình ảnh của một đời sống nội tâm vững vàng, gắn bó với Chúa và với Hội Thánh qua Ðấng ban quyền của mình.

 Ðiều thứ hai tôi thấy đổi thay trong suy nghĩ về linh mục, đó là cách loan báo về Tin Mừng

Có 3 thứ loan báo Tin Mừng: Tin Mừng đọc, Tin Mừng nghe, Tin Mừng nhìn. Tin Mừng đọc là đọc đạo Chúa trong sách báo đạo. Tin Mừng nghe là nghe đạo Chúa qua các bài giảng dạy đạo. Tin Mừng nhìn là nhìn đạo Chúa qua đời sống con người tin đạo.

Trước đây và bây giờ rải rác ở vài nơi, một số người thích dồn sức vào Tin Mừng đọc và Tin Mừng nghe. Nhưng nay, đại đa số đã đặt “Tin Mừng nhìn” lên hàng đầu. Ưu tiên này, chính Ðức Phaolô VI đã nhắc đến trong Tông Huấn “Loan báo Tin Mừng”. Nó cũng là đòi hỏi của não trạng con người thời nay, thích đánh giá theo thực nghiệm hơn là theo ý niệm.

 Ðiều thứ ba tôi thấy đổi thay trong suy nghĩ về linh mục, đó là địa bàn loan báo Tin Mừng

Trước đây và bây giờ rải rác ở vài nơi, nhiều người quen coi địa bàn loan báo Tin Mừng chỉ là nhà thờ. Nhưng nay, đại đa số coi địa bàn loan báo Tin Mừng chính là cuộc sống. Tin Mừng mà ai cũng mong mỏi, đó là cuộc sống được nâng lên: Nâng sức khoẻ lên, nâng của cải lên, nâng kiến thức lên, nâng nhân đức lên, nâng các liên hệ tốt lên. Làm sao cho mọi đồng bào bớt đi được khổ đau, thêm được hạnh phúc. Làm sao cho con người biết sống với nhau có tình nghĩa, có thủy chung, có lương tâm, có bình an trật tự. Ðiều này cũng chính là đòi hỏi của Phúc Âm. Xưa Chúa Giêsu đã làm. Ðối với con người mọi thời. Ðó là Tin Mừng dễ hiểu nhất, để từ tình thương phục vụ đó có thể đi lên bác ái cao hơn trong lãnh vực mầu nhiệm.

 Ðiều thứ tư tôi thấy đổi thay trong suy nghĩ về linh mục, đó là tinh thần loan báo Tin Mừng

Trước đây một thời cũng có người đã loan báo Tin Mừng với một tinh thần gọi là của một Giáo Hội quyền lực. Nhưng nay, tinh thần kẻ loan báo Tin Mừng càng ngày càng khiêm tốn cởi mở, tôn trọng đối với xã hội và tâm lý con người. Họ nhận thức rằng: Con đường thông thường mà Tin Mừng đến với con người hôm nay là con đường xã hội. Phải nhờ xã hội, phải trong xã hội, phải trọng tâm lý con người.

Thư chung HÐGMVN 1980 đã nói lên tinh thần đó một cách rất rõ ràng và dức khoát. Tôi xin trích vài câu: “Là Hội Thánh trong lòng dân tộc Việt Nam, chúng ta quyết tâm gắn bó với vận mạng Quê Hương, noi theo truyền thống dân tộc, hòa mình vào cuộc sống hiện tại của Ðất Nước” (số 9). “Anh chị em hãy cùng với chúng tôi đưa Hội Thánh ở Việt Nam đi vào con đường đã lựa chọn, là sống Phúc Âm giữa lòng dân tộc để phục vụ hạnh phúc của đồng bào” (số 14).

Anh chị em thân mến,

Ðổi thay về phụng vụ thì dễ. Ðổi thay về cách suy nghĩ thì khó. Tuy khó, sự đổi thay ấy đã và đang thực hiện theo đúng chiều hướng tốt trong các giáo phận chúng ta. Hai linh mục kim khánh đây là những điển hình.

Ðời sống một linh mục thường pha lẫn ánh sáng và bóng tối. 50 năm linh mục của hai cha cũng vậy. Chính vì thế mà chúng tôi kính trọng, thương mến và gần gũi hai cha. Hôm nay, chúng tôi nhìn 2 cha cũng là để nhìn về phía trước. Phía trước sẽ có ít linh mục. Ðó là thời kỳ Chúa thanh luyện Hội Thánh nói chung, và chức linh mục nói riêng. Với suy nghĩ như thế, chúng ta hãy an tâm sống tốt đời đẹp đạo. Trong tinh thần cảm tạ Chúa, tôi xin thân ái cầu chúc 2 cha tiếp tục là dụng cụ và là dấu chỉ của sự thông hiệp, của sự hợp nhất với Chúa và với con người. Amen.

Kim Khánh linh mục cha: Louis Gonz. Nguyễn Hiếu Lễ;
và Stanislao Nguyễn Hữu Trí, Boót, ngày 23/9/1986