Tối hôm qua, đài truyền hình Cần Thơ có phổ biến rộng rãi một thiên phóng sự, tựa đề: “Trẻ em, nỗi lo không chỉ riêng ai”. Nội dung thiên phóng sự ấy là một số hình ảnh và một số ý kiến về tình hình đạo đức trẻ em. Theo nội dung ấy, thì sự suy thoái đạo đức của trẻ em đang là một hiện tượng rõ rệt và trầm trọng tại nhiều nơi của Ðất Nước Việt Nam chúng ta. Trách nhiệm ngăn chặn sự suy thoái đạo đức này và nâng cao trình độ đạo đức của trẻ em lên là học đường, là gia đình, là xã hội.

Khi theo dõi thiên phóng sự này xong, tôi đã tự hỏi mình rằng: Các trẻ em Công Giáo của địa phận Long Xuyên nói chung, và những trẻ em Công Giáo của địa phương Cái Sắn này nói riêng, có đạo đức không? Sức sống đạo đức của chúng đang lên hay đang đi xuống? Và vấn đề giải quyết đạo đức cho trẻ em đang thực hiện các nơi thế nào?

Sau khi suy nghĩ, cân nhắc và phân tích, tôi đi đến một kết luận này: Tình hình đạo đức của trẻ em Công Giáo tại địa phận Long Xuyên nói chung, và đặc biệt tại địa phương chúng ta đây nói riêng là đáng lạc quan.

Kết quả lạc quan này một phần là do học đường, một phần là do gia đình, một phần là do xã hội. Nhưng, công bình mà nói, tôi phải thêm rằng: Kết quả lạc quan này cũng do sự đóng góp tích cực của nhà thờ.

Khi tôi nói nhà thờ, là tôi muốn hiểu các sinh hoạt tôn giáo được thực hiện trong nhà thờ, trong họ đạo. Thí dụ như: Các việc giảng dạy giáo lý, sự đọc kinh, sự xem lễ, sự tham dự các phép bí tích, sự lãnh nhận ơn Chúa qua cộng đoàn, qua Hội Thánh. Tất cả những sinh hoạt tôn giáo trên đây đã đóng góp rất nhiều trong việc xây dựng, phát triển, trau dồi đạo đức cho trẻ em chúng ta.

Cụ thể như thánh lễ Thêm Sức hôm nay, tôi coi thánh lễ này là một đặc ơn Thiên Chúa ban cho chúng ta, để xây dựng nền đạo đức nội tâm, để huấn luyện lương tâm, để soi sáng trí khôn, để giúp cho chúng ta biết cái gì lành, cái gì dữ, để ban ơn cho chúng ta trong sự chiến đấu cho đàng lành và tránh điều xấu. Như vậy, những thánh lễ như hôm nay đang góp phần vào những việc xây dựng đạo đức.

Riêng tôi, tôi rất chú trọng đến việc xây dựng đạo đức cho trẻ em bằng những phương tiện tôn giáo. Vì thế, khi đến đây, tôi để ý đến mấy yếu tố quan trọng có tính cách xây dựng đạo đức cho trẻ em. Nghĩa là, tôi nói với tất cả sự dè dặt và thận trọng. Khi tôi nói rằng, những sinh hoạt tôn giáo góp phần vào việc xây dựng trau dồi đạo đức, thì tôi không có ý nói bất cứ ai tham dự vào sinh hoạt đó, đều trở nên đạo đức cả. Mà tôi phân biệt đạo đức bề ngoài và đạo đức bên trong có chất lượng. Chính những đạo đức bên trong có chất lượng mới là cái đáng quan tâm, đáng tôn trọng.

Trong thánh lễ này, tôi đã thấy những việc có tính chất nội tâm, có chất lượng bên trong, có tính chất xây dựng đời sống đạo đức.

Yếu tố thứ nhất tôi đã để ý trong thánh lễ hôm nay, nơi anh chị em, đó là tinh thần cầu nguyện.

Trước thánh lễ, tôi thấy anh chị em đã chuẩn bị bằng sự đọc kinh, cầu nguyện, hát thánh ca, và sự cầu nguyện ấy theo tôi hiểu, không phải chỉ là sự cầu nguyện cá nhân, mà là sự cầu nguyện cộng đoàn. Chúa đã hứa rằng: Khi hai, ba người chúng con tụ hợp nhau cầu nguyện thì Cha ở giữa chúng con. Vì thế, khi thấy anh chị em cầu nguyện chung trước thánh lễ, cũng như bây giờ, tôi tin chắc rằng: Chúa đang ở giữa chúng ta. Chúa hứa điều gì, thì Chúa giữ điều đó. Chúa đang ở giữa chúng ta. Ðó là một việc đạo đức có chất lượng bên trong.

Yếu tố thứ hai tôi đã để ý nơi anh chị em hôm nay, đó là tinh thần quí trọng lời Chúa.

Tôi không đọc thấy ở đây những biểu ngữ lớn. Nhưng những biểu ngữ anh chị em nêu lên đều là lời Chúa. Chẳng hạn như trên cung thánh, đó là tóm tắt lời Chúa.

Nói thực là, khi tôi đọc một khẩu hiệu là lời Chúa, tôi có cảm tưởng là tôi được hấp thụ một lương thực thiêng liêng cao quí, mang lại cho tôi sự sống thiêng liêng hơn bất cứ một biểu ngữ nào do con người tạo ra. Chúa phán: "Lời Ta là lời hằng sống”. Ai mộ mến lời Chúa, tức nhiên là có sự sống bên trong.

Tôi cũng để ý đến các thánh ca mà anh chị em đã hát. Những thánh ca đó có nội dung lời Chúa. Bao giờ, những thánh ca ấy cũng mang lại lương thực thiêng liêng cho chúng ta, và chuẩn bị để Chúa đến và ở lại trong chúng ta.

Yếu tố thứ ba tôi cũng đã nhận thấy nơi anh chị em ở đây, đó là tinh thần hợp nhất yêu thương.

Anh chị em đã chuẩn bị tâm hồn để rước Chúa Thánh Linh, bằng cuộc sống yêu thương, bác ái, đoàn kết. Các cộng đoàn đạo, đời, các giới, tất cả cùng sống trong một tình thương chan hòa hợp nhất, chia sẻ với nhau. Chúa phán: “Ðâu có tình yêu thương, ở đấy có Ðức Chúa Trời”.

Ba yếu tố trên đây cũng là ba yếu tố mà Ðức Mẹ, các thánh tông đồ xưa đã thực hiện, khi chuẩn bị đón nhận Chúa Thánh Linh. Kinh Thánh đã kể lại: Các Ngài hợp nhau lại cùng một lòng, cùng một tâm hồn, cùng một ý chí, ôn lại lời Chúa và cầu nguyện thiết tha.

Anh chị em cũng đã bắt chước Ðức Mẹ và các tông đồ chuẩn bị đón Chúa Thánh Linh đến trong lòng mình, bằng cách thực hiện việc cầu nguyện, tôn trọng lời Chúa và thực thi bác ái yêu thương.

Tôi hết sức chân thành cảm tạ Thiên Chúa đã ban cho anh chị em biết sống đạo bằng những việc có chất lượng trên đây, và khi nhìn thấy anh chị em đang làm những việc có chất lượng ấy, tôi tin tưởng rằng Chúa Thánh Linh sẽ đến với anh chị em. Hơn nữa, như trong Phúc Âm đã hứa: Ngài đến và Ngài ở lại với chúng ta như một Thần Chân Lý hướng dẫn sự lành và Người trợ giúp, giúp đỡ và trợ lực cho chúng ta, nhất là trong thời buổi đang phải đấu tranh giữa sự thiện và sự ác. Mà phải nói thực là sức mạnh của sự ác là rất mạnh mẽ. Nếu không có ơn Chúa giúp cách riêng, chúng ta nhất là con em chúng ta, không chắc có đủ đề kháng trước những tấn công của sự ác không?

Xin Chúa Thánh Thần đến với lòng chúng ta, đi vào lương tâm chúng ta, đi vào trái tim chúng ta, đi vào trí khôn chúng ta.

Lạy Chúa, xin hãy đến. Amen.

Lễ Thêm Sức, An Sơn (kênh E2) ngày 19/11/1992